Bovenstaande scherf is – ik erken het meteen – niet de grootste kunst ter wereld. U ziet links een mannetje met een rond hoofddeksel en in zijn handen een speer. De inscriptie is geschreven in een alfabet dat misschien Pamfylisch is. Ik weet dat niet zeker maar het prachtige archeologische museum van Thessaloniki verzekert in de toelichting dat het “een van de alfabetten uit het Perzische Rijk” is en dat is voor het moment voldoende.

Het mannetje zelf lijkt sterk op de Perzische soldaten die ook zijn afgebeeld op de trappen van de Apadana en de Tripylon in Persepolis. Dit soort hoofddeksels, een bolle kap gemaakt van asgrijs vilt, wordt nog steeds gedragen door Iraanse nomaden. Plaatje na de breek.

Het museum in Thessaloniki kent geen aarzeling: de tekening op de scherf is gemaakt door een van de soldaten in het leger waarmee de Perzische koning Xerxes Griekenland binnenviel. Ik zal niet beweren dat het niet waar is maar de wens kan wel de vader van de gedachte zijn geweest.

De Perzische aanwezigheid aan de Egeïsche noordkust duurde immers van Darius’ expeditie door Thracië in 513 tot de val van Eïon in 476/475, dus er is tijd genoeg geweest voor andere Perzische schrijvers om een doodle op een scherf te krassen. We kunnen trouwens ook te maken hebben met een vervalsing door een lokaalpatriot die zich ergerde aan de afwezigheid van direct bewijs voor de aanwezigheid van het Perzische leger. In Nijmegen heeft op deze wijze iemand eens wat scherven voorzien van christelijke symbolen.

Kortom, er is enige reden voor aarzeling maar het is desondanks een leuk voorwerp.

[Dit was de 171e aflevering in mijn reeks museumstukken; een overzicht is hier.]