In de negende en achtste eeuw v.Chr. waren er in wat nu Israël heet twee koninkrijken: het machtige Israël in het noorden en het wat minder machtige Juda in het zuiden. Het noordelijke rijk was internationaal georiënteerd, profiteerde van de olijfolie-export en was het eerste slachtoffer van de Assyrische expansie. In 722 veroverden de Assyriërs de Israëlische hoofdstad Samaria. Ik heb er al een paar keer over geblogd (zoals, zoals).

Na de val van Samaria vluchtten veel noorderlingen naar het zuiden. De Judese hoofdstad Jeruzalem moest worden vergroot en de heuvel die moderne archeologen de “stad van David” noemen werd uitgebreid naar het westen. De nieuwe wijk werd omgeven met een stadswal. Ik heb al eens geblogd over de muur op de foto hierboven, die u kunt vinden in de Joodse Wijk van de moderne stad. In 701 weerstond deze muur de Assyrische belegering. Stomtoevallig blog ik daar aanstaande vrijdag over in mijn reeks n.a.v. de komende Nineveh-expositie in het RMO. Dat blogstukje is trouwens niet mijn eerste over die muur, want ik schreef er ook dit al eens over.

Dit alles schrijf ik niet om u te tonen wat er zoal op mijn blog staat. Ik vat dit samen omdat het bekende materie is. Het lijkt er sterk op dat de noordelijke vluchtelingen hun kennis van de olijfolieproductie meenamen naar het zuiden. De doorbraak van het monotheïsme wordt ook wel in verband gebracht met de aanwezigheid van “noordelijke ideeën”. Dit alles is te vinden in gewone publieksboeken als The Bible Unearthed van Finkelstein en Silberman. Nogmaals: niks bijzonders.

En dat is lastig, als je als archeoloog aanwijzingen vindt dat wat we allang weten, blijkt te kloppen. In Jeruzalem zijn nu zegelafdrukken gevonden met een Israëlische herkomst: een aanwijzing voor noorderlingen in Juda. Misschien vluchtelingen maar de zegelafdrukken kunnen ook duiden op handel. (De archeologen claimen dat de zegels behoorden bij administratieve documenten, maar ik zou niet weten waarom dat zo zou moeten zijn. Gewone brieven van de ene naar de andere koopman zullen ook wel verzegeld zijn geweest.) Het algemene plaatje is duidelijk: in de late achtste eeuw kwamen Israëlieten naar Juda.

Die zegelafdrukken zijn leuk en er zijn ook heel leuke dingen over te vertellen. Je kunt kijken naar de afbeeldingen, naar het schrift en naar de tekst, en dan kun je boeiende zaken ontdekken op het gebied van de iconografie, de paleografie en de onomastiek. Dat vergt echter wat uitleg. Uitleg die best te geven valt. De Volkskrant wijdt het “Tijdschrift voor belangwekkende bijzaken” aan precies dit soort niet-wereldschokkend onderzoek: resultaten die niet meteen voorpaginanieuws vormen en die wat toelichting vergen, maar die wél representatief zijn voor het échte onderzoek.

Maar de voorpagina haal je daarmee dus niet. Daarvoor kun je beter iets sensationeels beweren. Truc één: de gezochte actualisering. Truc twee: doen alsof je iets nieuws hebt ontdekt dat allang bekend is. Truc drie: wijzen op dingen die het gelijk van de Bijbel bevestigen, zelfs als niemand dat voor deze periode ter discussie stelt. Die truc hebben zegelafdrukonderzoekers al eerder benut (en daar blogde ik ook over). In het huidige bericht over de zegelafdrukken, waar ik nu voor de tweede keer naar link, beginnen ze met de eerste truc:

Millennia ago, Jerusalem may have opened its doors to thousands of refugees from the north of the country.

En daarna gaat men verder met een beschrijving van wat we allang weten, alsof dat een nieuw inzicht is. Truc twee. Pure aandachttrekkerij. Zelftrivialisering.

Terwijl er ook echt wetenschapsnieuws is. Ik hoorde gisteren dat er een mogelijkheid is menselijk DNA uit de bodem te halen, zodat we uitspraken kunnen doen over menselijke aanwezigheid op bepaalde plekken zonder dat we skeletmateriaal vinden. Over vijf jaar zullen opgravingen totaal, maar dan ook totaal anders zijn en de huidige oudheidkundige opleidingen moeten worden aangepast. Dit is het échte nieuws, maar het wordt naar de marge geduwd door de niet-aflatende stroom desinformatie die de universiteiten de wereld inbrengen.