Het is geloof ik geen geheim dat ik Cyprus prachtig vind. Het heeft een prachtig landschap, er zijn wouden, er is altijd weer de zee, er hangt steeds een geur van Mediterrane kruiden, je kunt dwalen door de ruïnes van Enkomi, Salamis en Pafos, in afgelegen valleien liggen beeldschone Byzantijnse kerkjes en in de steden zijn kruisvaarderskastelen en -kathedralen. Er zijn havensteden, er is in Nicosia een Cyprusmuseum. Sommige mensen spreken Grieks, anderen spreken Turks, weer anderen spreken Engels omdat de Britten een basis aanhouden met het oog op het Suezkanaal. In al zijn verdeeldheid is Cyprus een wonder.

Cyprus is een samenvatting van de hele oude wereld, van de Steentijd via de Brons- en IJzertijd, via een klassieke en een hellenistische periode, via de Romeinse tijd en de Late Oudheid tot en met de komst van de islam. En altijd weer: contacten met alle windstreken: het Nabije Oosten, Egypte, Griekenland, Anatolië. Geef Cyprioten de kans te handelen met die gebieden en het eiland bloeit, artistieke elementen uit al die culturen vermengend. Egyptische kapitelen in een Griekse tempel, dat soort dingen.

De aloude koninkrijkjes waarin Cyprus eeuwenlang verdeeld was geweest, kwamen eerst allemaal in handen van de Perzen en vervolgens van de Ptolemaiën, die ze verenigden onder één gouverneur in Nieuw Pafos, de strategos, “generaal”. Dat is een militaire titel, want Cyprus was, net als Koile Syrië en de Cyrenaica, een van de gebieden van waaruit een aanval op het Ptolemaïsche Egypte viel te ondernemen. De stichter van het Ptolemaïsche Rijk, Ptolemaios I Soter, had die gebieden dan ook bezet.

De handel met Egypte bloeide als nooit te voren. De Cyprioten leverden hout, graan, koper en andere ertsen en kregen in ruil Ptolemaïsche munten, die een ongebruikelijk gewicht hadden en het makkelijkste vielen uit te geven aan importen uit Egypte. Allerlei kleinkunst dus, gevonden in Cypriotische graven, maar de Cyprioten gaven hun geld ook uit om specialisten uit Alexandrië te laten komen.

Het badhuis hierboven fotografeerde ik in Amathous, een Griekse stad vlakbij Limassol aan de zuidkust van het eiland. Het is rond, met allerlei kleine badkuipen in een kring. Dit is een Noord-Afrikaans type badhuis, dat ik bijvoorbeeld ook heb gezien in Kyrene. Amathous heeft dus een keer een architect laten overkomen uit Alexandrië. Het is een simpel voorbeeld van de eindeloze culturele kruisbestuiving die Cyprus maakt wat het is: het fascinerendste eiland ter wereld.

[Op 11 oktober begint in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een expositie over Cyprus, Eiland in beweging. Omdat het vreemd genoeg niet mogelijk is gebleken dit interessante badhuis neer te leggen aan het Rapenburg, heb ik er maar een blogje aan gewijd.]

Deze blog is gratis, maar als u me wil steunen, koop dan een van mijn boeken, doe via Livius.nl een cursus of reis (bijvoorbeeld Cyprus), of doneer. U kunt de blog volgen via het Whatsapp-kanaal.