Een leuke reactie op het blogje van afgelopen laatst over leeuwen in Griekenland en de rest van de zuidelijke Balkan:
Alexander de Grote deed toch aan leeuwenjacht in Macedonië?
De vraag gaat, denk ik, terug op de afbeelding van een leeuwenjacht op een graf in Vergina, het antieke Aigai. Daar waren de graven van de Macedonische koningen. De Griekse archeoloog Manolis Andronikos, die ze in de jaren zeventig onderzocht, identificeerde een van die graven, waarop bovenstaande leeuwenjacht is afgebeeld, als dat van Filippos II, de vader van Alexander de Grote. Over die identificatie eerst een woord. Daarna de leeuwenjacht.
Filippos II?
De identificatie is namelijk niet zonder kritiek gebleven. Een belangrijk argument is het botmateriaal. De onderzoekers Jonathan Musgrave, John Prag en Richard Neave meenden bepaalde kenmerken te kunnen identificeren die correspondeerden met de uit de geschreven bronnen bekende wonden van Filippos. Een van de oogkassen lijkt beschadigd, zoals je verwacht bij iemand die een pijlwond bij zijn oog heeft gehad. De scheenplaten zijn niet even lang, zoals je verwacht bij iemand die door een beenwond ietwat mank loopt.
De antropoloog Antonis Bartsiokas was niet overtuigd. Hij heeft erop gewezen dat de door zijn collega’s genoemde kenmerken ook op andere manieren kunnen zijn ontstaan. Een beschadigde oogkas kan een normale anatomische eigenaardigheid zijn en kan ook zijn ontstaan bij de crematie. Filippos’ gebroken sleutelbeen is tussen de botten in Vergina niet te vinden. Dat zou eigenlijk wel hebben gemoeten.
Filippos III?
Bovendien lijkt het wel alsof de botten in Vergina, voordat men ze cremeerde, al enige tijd begraven hadden gelegen en waren uitgedroogd. Dat is gebeurd met het lichaam van Alexanders halfbroer en opvolger Filippos III Arridaios. Dus: misschien is de man die in Vergina begraven ligt niet Alexanders vader maar zijn broer. De scheenplaten kunnen even goed de zijne zijn, want hij schijnt vergroeide benen te hebben gehad – X-benen of Engelse ziekte, zoiets.
En nu dus de observatie van archeologe Olga Palagia. Die wijst erop dat leeuwenjachten typische oosterse afbeeldingen zijn. De traditie is voor het eerst te volgen in Uruk maar ook Aššurbanipals leeuwenjacht past in het genre. De leeuwenjacht was als artistiek motief onbekend in Griekenland totdat we dus zo’n afbeelding vinden in Aigai. Althans, dat zegt Palagia.
Na de primeur in Aigai is het ook goed raak. In Delfi was een beeldengroep van Alexander en Krateros op leeuwenjacht. Niet ver van Aigai is in Pella een mozaïek gevonden met een afbeelding van die beeldengroep.
Als, zoals Palagia oppert, de leeuwenjacht als artistiek motief ten tijde van Alexander naar de Griekse wereld is gebracht, dan is het graf in Aigai vrijwel zeker dat van Filippos III. Maar ik beken: ik heb deze discussie tot een bepaald punt gevolgd en ben afgehaakt bij de smakeloze discussie over natte en droge crematies.
Evengoed: Alexander heeft met Krateros gejaagd op leeuwen. Maar dat was niet in Griekenland.
Volgens mij ben ik gekomen op Alexander en leeuwenjacht omdat ik een tijd terug dit ontdekte op YouTube https://youtu.be/lQ4q7HoDBO0
Er was eens…nooit in het Nederlands nagesynchroniseerd Les Explorateurs
Toegegeven niet de meest betrouwbare bron, misschien…