Middeleeuws Jeruzalem

On door Jona LenderinginByzantijnse Rijk, Christendom, Islam, Jodendom, Middeleeuwen, Midden-Oosten, Toerisme
Rotskoepel, Jeruzalem

[Dit is het laatste van drie blogjes over wat een toerist kan bekijken in Jeruzalem. Het eerste was hier.]

Middeleeuwen

Met de Middeleeuwen kom ik buiten mijn specialisme, maar ik wil toch nog wat dingen noemen. Uit deze tijd zijn immers ook allerlei bouwwerken en monumenten bekend die je als toerist niet wil missen.

Aan het kerkje van het graf van Maria, even buiten de stad, heb ik speciale herinneringen. We wandelden er met een groepje geen werkelijk overdreven religieuze mensen binnen, maar iedereen werd tegelijk stil en bleef luisteren naar de monnik die er aan het zingen was. Maria is hier vanzelfsprekend niet begraven geweest. Hier is echter wel het graf van koningin Melisende, een van de machtigste vrouwen uit het Koninkrijk Jeruzalem.

Waarmee we al meteen zijn aanbeland in de Kruisvaarderstijd. Godfried van Bouillon nam de stad vanuit het noorden in, niet ver van het Rockefellermuseum (archeologie). De kerk van Sint-Anna is beeldschoon. Het voornaamste monument uit deze periode is de Grafbasiliek, die u moet bezoeken om de bovengenoemde redenen. Op de Tempelberg is nog een doopkapel te zien. In de Armeense wijk is de Jacobuskathedraal, compleet met khachkars. Het huis van de Duitse Orde ligt even ten westen van het plein voor de Klaagmuur.

Jeruzalem, Huis van de Duitse Orde; achteraan de Al-Aqsa-moskee en de Olijfberg

De moskee van Omar zou werkelijk kunnen staan op de plaats waar de tweede kalief zijn gebeden na de inname van Al-Quds heeft uitgesproken, maar is pas gebouwd door Saladin. De Mamlukken, die in de Late Middeleeuwen regeerden over Palestina, zijn grotendeels verantwoordelijk voor de huidige vorm van de Tempelberg. Ook de Leeuwenpoort is door hen gebouwd. Bedenk, als u onder deze poort door loopt, dat hier een van de beroemdste foto’s van de twintigste eeuw is gemaakt.

Leeuwenpoort, Jeruzalem. Het zijn overigens geen leeuwen maar panters.

Nog wat kleinigheden

Ottomaans Jeruzalem is iets waar ik weinig van weet. De stadsmuur van Suleyman de Prachtlievende is echter schitterend; kijk vooral bij de Damascuspoort. Uit deze tijd dateren ook de Vier Sefardische Synagoges, even ten zuiden van het Hurva-plein. Maar ik weet er weinig van. Als ik ooit nog drie weken in Jeruzalem kan wonen, is het een van de zaken waarover ik meer wil weten.

Vergeet de Jaffapoort niet, waar Wilhelm II blunderde door er te paard binnen gaan en waar generaal Allenby wandelend binnen kwam. Het Koning-David-hotel is beroemd om de aanslag in 1946 en is tevens de plaats waar Agatha Christie’s Appointment with Death begint. In het westen van de stad zijn ook de Knesset en Yad Vashem. Een plek die ik zelf vermijd omdat ik daarna nog dagen van slag ben.

Jeruzalem: huis van Ariel Sharon

Musea

Ik rond deze reeks af met enkele musea.

  1. Het Rockefellermuseum: archeologie. Toen ik er was, was fotografie verboden. Beetje ouderwets van inrichting, wel gedegen.
  2. Het Davidson-centrum: meer archeologie, vlakbij de Tempelberg. Ook aandacht voor de Late Oudheid en de Umayyadenperiode.
  3. De Toren van David ofwel de citadel: het leuke museum van de geschiedenis van de stad Jeruzalem.
  4. Het Islamitisch Museum op de Tempelberg, waar voorwerpen zijn te zien die in de loop der tijden zijn geschonken aan de islamitische heiligdommen. Voor een liefhebber van kaligrafie – en wie is dat niet? – zijn de Korans een must.
  5. Het Museum voor Islamitisch Kunst.

Tot slot: het Israel Museum. De geschiedenis van het joodse volk door de eeuwen heen, beginnend in Juda, via de Diaspora naar het huidige Israël. Het politieke karakter zal duidelijk zijn, maar de collectie is interessant. In de tuin is een enorme maquette van Romeins Jeruzalem, even verderop is de Shrine of the Book voor de Dode-Zee-rollen. De gelijkstelling van jodendom aan religie aan boekenstudie is natuurlijk hartstikke politiek, en daar moet u uw eigen gedachten maar over laten gaan. Liever niet hieronder in de commentaren.

Deel dit:

3 gedachtes over “Middeleeuws Jeruzalem”

  1. Huibert Schijf

    Bedankt voor de mooie reeks over het oude Jerusalem met een foto van het huis van Sharon dat ook zo met die vlag gezien heb, Wie meer wil weten over de huidige bewoners van de oude stad, raad ik het hoogst originele boek van de Britse journalist Matthew Teller Nine Quarters of Jerusalem, A New Biography of the Old City (2023). Hij betoogt dat het eigenlijk niet om vier wijken gaat maar om negen en dat die afzonderlijke wijken geen strikte scheiding tussen de diverse bevolkingsgroepen inhoudt. Daarbij speekt hij met veel bewoners van de wijken en schetst een levendig beeld over het leven van die bewoners. Journalistiek op zijn best.

Reacties zijn gesloten.