Tag: Reza Aslan

Het obscurantisme van Henk-Jan Prosman

On door Jona LenderinginBijbel, Christendom, Geesteswetenschappen, Geschiedenis, Jodendom, Politiek, Pseudowetenschap27 reacties
Jezus in de Hof van Olijven (muurschildering uit de Sta. Maria in Via Lata, Rome, nu in het Museo della Crypta Balbi)

Ik meende dat de Evangelische Omroep steeds opener werd voor wat ik maar even “de wetenschap” zal noemen. Ik heb weleens op de radio mogen uitleggen waarom al die opgravingen in Israël waarin het gelijk van de Bijbel werd bewezen, volstrekte flauwekul zijn. EO-voorman Andries Knevel liet zich ervan overtuigen dat wetenschap en religie niet (hoeven te) snijden en dat het bestaan van evolutie niet betekende dat er geen voorzienigheid was. Ik ben in een vroege fase betrokken geweest bij een documentaire-reeks over de historische Jezus die een paar weken geleden is uitgezonden.

Dat de EO opener was komen staan voor de wereld, was bovendien in lijn met wat ik zie bij evangelische vrienden, die wel een voorkeur hebben voor een meer letterlijke uitleg van de Bijbel, maar moeiteloos erkennen dat er ook anders naar kan worden gekeken. In de zin dat ze het vermogen hebben hetzelfde probleem vanuit twee perspectieven te bekijken, met en zonder de geloofsaanname dat de Bijbel letterlijk waar is, belichamen ze een ruimdenkendheid die ik de “angry atheists” zou toewensen. Kortom, ik was optimistisch over de EO. Maar ik had dit interview met “evangelisch populist” dominee Henk-Jan Prosman nog niet gelezen. “Eigenlijk was Jezus ook een populist.”

Lees verder “Het obscurantisme van Henk-Jan Prosman” →

Kwakgeschiedenis: Reza Aslan

On door Jona LenderinginChristendom, Geschiedenis, Jodendom, Methodologie en theorie, Pseudowetenschap, Romeinse Keizerrijk8 reacties

aslan_zealot

Reza Aslan is een gezegend mens. Een schrijver kan zich geen betere publiciteit wensen dan het spraakmakende interview dat hij cadeau kreeg van de Amerikaanse zender Fox News. Naar aanleiding van zijn boek, Zealot. The Life and Times of Jesus of Nazareth, vroeg zijn interviewster waarom hij, als moslim, de historische waarheid over de christelijke inspiratiebron wilde beschrijven.

Zo bood ze hem de gelegenheid uit te leggen dat hij een wetenschapper is met vier academische titels en een perfecte beheersing van het Grieks, wiens werk bestaat uit onderzoek naar religie. Door het gesprek die kant op te loodsen, zette Aslan de interviewster volkomen voor joker. Het filmpje ging viral, met commentaren van wetenschappers die erop wezen dat Fox niet begreep dat in de wetenschap de persoonlijke opvattingen van de onderzoeker geen rol spelen. Spraakmakend.

Nadat Aslan als verdediger der wetenschap op het schild was geheven, kwam de kritiek. Uit wetenschappelijke kring, wel te verstaan. Zeker, de geïnterviewde had vier titels, maar geen ervan zou voor het onderwerp relevant zijn: hij is geen historicus maar godsdienstsocioloog.

Lees verder “Kwakgeschiedenis: Reza Aslan” →

Kwakgeschiedenis: Reza Aslan

On door Jona LenderinginBijbel, Geesteswetenschappen, Geschiedenis, Jodendom, Pseudowetenschap, Verbijstering, Wetenschapscommunicatie12 reacties

De opvattingen van Jezus van Nazaret waren niet die van de kerk die in zijn naam werd gesticht: dat is het vertrekpunt van de speurtocht naar de historische Jezus. Die speurtocht is nogal frustrerend. Al een eeuw geleden concludeerde Albert Schweitzer dat we alleen zeker wisten dat de Joodse wijsheidsleraar had verwacht dat het einde der tijden nabij was. De Duitse theoloog wees er verder op dat wetenschappers, doordat er zo weinig zekerheid bestond, konden wegredeneren wat ze niet beviel en konden selecteren wat in hun straatje paste. Jezusportretten zeiden daarom meer over degene die ze schetste dan over de man uit Nazaret.

Dat was 1906. Een halve eeuw verkeerde het onderzoek in een impasse, maar het werd hernomen na de ontdekking van de Dode Zee-rollen, waardoor Jezus beter in zijn Joodse context kon worden geplaatst. Tegelijk werden criteria geformuleerd die moesten verhinderen dat onderzoekers selectief met hun informatie omgaan.

Lees verder “Kwakgeschiedenis: Reza Aslan” →

De technocratie ingerommeld

On door Jona LenderinginPolitiek, Wetenschap, Wetenschapscommunicatie8 reacties
Breughel, “De parabel der blinden” (1568)

Voorbeeld één

In De Volkskrant van vandaag schrijft Ellen de Visser dat in het Leidse Universitair Medisch Centrum een reuma-onderzoekster vrij systematisch de resultaten van haar onderzoek heeft vervalst. Het is gelukkig uitgekomen op de normale manier: collega’s konden de resultaten niet reproduceren. Twee al gepubliceerde artikelen zijn inmiddels teruggetrokken, de vrouw is ontslagen en het onderzoek – dat had moeten leiden naar een geneesmiddel – is beëindigd. Het excuus van de onderzoekster is inmiddels al even normaal: de combinatie van hoge werkdruk en de noodzaak resultaten te kunnen tonen, leidde tot fraude. Blijkbaar vinden althans sommige onderzoekers het normaal dat bij de keuze tussen patiëntenbelang en eigenbelang het laatste prevaleert.

Voorbeeld twee

Ik vernam de afgelopen maand van twee identieke wetenschappelijke benoemingsprocedures. Beide keren ging het om een mij bekende onderzoeker – briljant, blank, Europees en man – die werd uitgenodigd te solliciteren bij een internationaal project. Beide waren de droomkandidaat. Beide keren bleek er een complicatie: op beide projecten werkten al veel briljante blanke Europese mannen en uiteindelijk werd in beide gevallen iemand benoemd met mindere wetenschappelijke kwalificaties. Dit betekent, met andere woorden, dat de wetenschap zélf inbreuk maakt op de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om de best-denkbare wetenschap te leveren en dus de burger dupeert. In één geval leidde het tot een boze reactie van een bedrijf dat bij het project was betrokken; die kwestie speelt nog.

Lees verder “De technocratie ingerommeld” →