Cultuurbeleid

Ik gun het best aan het Rijksmuseum, dat het voor 160 miljoen euro twee schilderijen van Rembrandt kan kopen. Een tientje per Nederlander: het is fors, maar te verdedigen en ik zal zeker eens gaan kijken.

En toch. Primo, als de schilderijen zo’n enorme culturele waarde vertegenwoordigen, waarom staat de Franse regering de verkoop dan toe? En secondo: nog niet zo lang geleden bezuinigde Halbe Zijlstra zo’n 200 miljoen op de culturele sector. Die bezuinigingen hadden met dit bedrag voor een deel ongedaan gemaakt kunnen worden.

Lees verder “Cultuurbeleid”

Erfgoedwanbeheer

Cervantes

Ik begon ooit te bloggen om de reden waarom ik ook aan de Livius Nieuwsbrief begon: om dingen te delen die ik mooi of leuk of interessant vond. Het intellectueel gewicht van mijn reeks museumstukken mag dan gering zijn, ik beleef er meer plezier aan dan aan de stukjes waarin ik uitleg wat er nu weer niet deugt. Die stukjes horen er echter wel bij. Ik doe immers niet aan public relations van de humaniora maar probeer mensen uit te leggen wat het van vakken zijn.

Het irritante van stukjes waarin je uitlegt wat er verkeerd zit, is dat je vaak in herhaling moet vervallen, bijvoorbeeld omdat kwakarcheologen net als andere archeologen hetzelfde nieuws enkele keren publiceren. “Waarom zou je iets één keer naar buiten brengen,” zoals de zandwroeters plegen te zeggen, “als je ook twee keer naar publiciteit kunt hengelen?” Of drie keer, zoals in het geval van het onlangs gevonden gebeente van Cervantes.

Lees verder “Erfgoedwanbeheer”

Het afnemend peil der beschaving

Hoax?
Hoax?

Een tijdje geleden circuleerde op de sociale media de bijgevoegde foto van een groep kinderen in het Rijksmuseum. Achter hen de Nachtwacht, maar geen ervan kijkt ernaar: ze zijn meer geïnteresseerd in hun smartphone. Het commentaar was redelijk voorspelbaar: wat erg toch, zoveel moois en dan niet kijken, jeugd van tegenwoordig, afnemende belangstelling voor cultuur, ach, wee.

Tja. Die ouwe mensen van tegenwoordig. Komen nooit in een hedendaags museum. Weten niet hoe je daar met een app op je telefoon leuke dingen kunt leren. Eerst krijg je een rondleiding van je leraar, daarna kun je je verder verdiepen met zo’n digitale gids, soms in de vorm van een spelletje. Dubbel rendement van je museumbezoek. Ik heb geen idee hoe de bijgevoegde foto tot stand is gekomen, maar ik zou niet meteen jeremiëren over het afnemend peil der beschaving.

Lees verder “Het afnemend peil der beschaving”

Art is therapy

artistherapy

Het is Amsterdammers niet gegund rustig onder het Rijksmuseum te fietsen. De laatste tijd word je, komend vanaf het Museumplein, begroet door het opschrift “Art is Therapy” en is je humeur nog tot aan het Koningsplein naar de gallemiezen. Wat een pretentie. Wat een museale zelfoverschatting.

Mijn ouders hebben me altijd meegenomen naar musea, toneel en muziekuitvoeringen. Als we op vakantie gingen, bezochten we de plaatselijke bezienswaardigheden. Op de middelbare school gaf de tekenleraar lessen kunstgeschiedenis. Ik heb gestudeerd aan een letterenfaculteit. Jarenlang ben ik twee keer per week naar het toneel gegaan. Ik ben “vriend” van twee musea, bestuurslid van een stichting en werkzaam in de culturele sector.

Lees verder “Art is therapy”

Rijksmuseumtunnel (bis)

amsterdam_rijksmuseum_tunnel_2

Het zijn de laatste dagen van het jaar en in de jaaroverzichten komt alles nog eens voorbij. De journalistiek is op herhaling. Meestal kun je de stukken ongelezen overslaan, maar de papieren versie van Het Parool had zaterdag een onthullinkje dat me toch de rillingen nog over het lijf joeg.

Elisa Hermanides en Bas Soetenhorst reconstrueerden de laatste fase van het debat over de vraag of de Rijksmuseumtunnel voor voetgangers afgesloten moest worden of niet. Het was al bekend dat museumdirecteur Wim Pijbes door roeien en ruiten was gegaan om de passage gesloten te krijgen, en Hermanides en Soetenhorst hebben nu op tafel gekregen dat men er in het Stadhuis rekening mee hield “dat het Rijksmuseum aanstuurt op een ongeluk in de onderdoorgang”.

Lees verder “Rijksmuseumtunnel (bis)”

Domweg gelukkig

amsterdam_rijksmuseum_tunnel_2

Ik moest na middernacht nog even een brief wegbrengen bij iemand in Oud-Zuid en zoals wel vaker had ik nog teveel energie om al naar huis en naar bed te gaan. Meestal fiets ik dan nog wat om, soms vele kilometers. Vandaag bleef het maar een kort omweggetje. Ik had de hele dag al naar de Rijksmuseumtunnel gewild, Het Parool was vanmiddag geopend met een enthousiast stuk over de heropende tunnel en een vriendin had me vanavond over de telefoon verteld met hoeveel plezier ze er doorheen was gereden.

Lees verder “Domweg gelukkig”

Rijksmuseumtunnel

amsterdam_rijksmuseum_tunnel_2

De televisieserie Bij nader inzien bevat een scène waarin een student een medestudente ziet wandelen als ze de tunnel onder het Rijksmuseum binnenloopt. Hij rent om het gebouw heen om haar bij het verlaten van de tunnel “toevallig” tegen het lijf te lopen. Misschien komt de scène ook voor in de gelijknamige roman van Voskuil, maar ik ben er nooit in geslaagd dat boek uit te lezen.

Ik heb een vergelijkbare herinnering. Op de leeszaal waar ik dikwijls met mijn neus in de boeken zat, was ook een jonge vrouw aanwezig die een andere studie volgde. We hadden nooit meer woorden gewisseld dan wat vriendelijke begroetingen. Ik had me voorgenomen haar mee te vragen om koffie te drinken, maar het was er niet van gekomen. Op een regenachtige avond fietste ik van de stad naar het Museumplein en ik was blij even te kunnen schuilen, toen zij van de andere kant aan kwam fietsen. Een ongezochte gelegenheid om toch het eerste gesprek aan te knopen.

Lees verder “Rijksmuseumtunnel”

Cultuursubsidies

Lange Niezel 25, Amsterdam

Subsidiëring van de culturele sector brengt risico’s met zich mee. Ik heb al eens verteld dat ik de indruk had dat er voor de podiumkunsten twee gevaren dreigden:

  1. commerciële producties worden uit de markt gedrukt (zelfs Joop van den Ende kon het niet bolwerken in een veld waar de meeste gezelschappen hun kosten kunnen doorschuiven);
  2. de producties worden zó gemaakt dat ze een goede indruk maken op een subsidiecommissie, en dat wil niet per se zeggen dat u en ik er plezier aan beleven.

Lees verder “Cultuursubsidies”

Spatie gebruik

Dit wordt een schoolmeesterachtig stukje. Humorloos ook. Dat zij zo.

Iedereen is op de lagere en de middelbare school tot vervelens toe lastig gevallen met de regels voor het juiste gebruik van leestekens. De gegeven voorbeelden herinnert u zich wel. Jérôme Heldring wees eens op het diabolische verschil tussen “Vervloekt zijn de joden die Christus hebben gekruisigd” (d.w.z., Kajafas en nog een paar mensen) en “Vervloekt zijn de joden, die Christus hebben gekruisigd” (een compleet volk). Friederike de Raat vond het veel grappigere “Pater op non actief”. U kunt de lijst naar believen langer maken.

Lees verder “Spatie gebruik”