Nog één keer dan: de limes (1)

De Saalburg (even ten noorden van Frankfurt) is de moeder van alle limes-reconstructies.

Ik blogde onlangs over de wijze waarop de limes-berichtgeving, door gebrek aan gewicht, als clickbait meewaaide met reclame voor de gemeente Voorschoten. Dat was niet fijn: noch de limes noch de gemeente heeft er voordeel van dat wethouder Marcel Cramwinckel werd neergezet als Tjolk Hekking. Verschillende ambtenaren vroegen me om toelichting en ik leg daarom nog eens uit waarom de limes-voorlichting contraproductief is, wat je daar nu eigenlijk wil vertellen, hoe het beter kan en hoe zowel een gemeente als de limes-organisaties er voordeel van zouden hebben. Simpel samengevat:

  • ga niet uit van wie toevallig informatie aanbiedt maar ga uit van een reëel bestaande informatiebehoefte
  • de wetenschap hoeft het eerste en laatste woord niet te hebben maar de wetenschap negeren is nou ook weer niet nodig.

Voor de vaste lezers van deze blog: u weet dit al, want dit vertelde ik op een limes-netwerkdag, ik schreef erover in mijn veelgelezen limesmoeheid-stuk en ik besprak het in mijn praatje op de VU. Reguliere lezers van deze blog adviseer ik niet verder te lezen.

En vooraf ook nog even dit. Als ik beschrijf dat er rond de limes dingen fout gaan, doel ik niet op de talloze vrijwilligers die gratis en voor niets uitleg geven. Ik heb het over de bestuurlijke kant van de zaak. Ook daar is aan goede bedoelingen geen gebrek, maar er zijn inzichten in wetenschapscommunicatie die nog onvoldoende worden toegepast.

Lees verder “Nog één keer dan: de limes (1)”

Hoe junk news werkt

De Vliet

Je hebt fake nieuws en junk nieuws. De eerste is het bekendst: het is een van de uitdrukkingen om onwaar nieuws te typeren. Junk nieuws is iets anders: het is nieuws dat misschien wel en misschien niet waar is maar dat vooral triviaal is, dat massaal wordt verspreid en dat zo het zicht blokkeert op het eigenlijke nieuws.

Junk nieuws is het beruchtst uit de politiek. Als de Verenigde Staten met de staart tussen de benen Syrië verlaten, kan de president de nieuwscyclus naar zijn hand zetten door heel hard te roepen dat een migrantenkaravaan de Amerikaanse zuidgrens bedreigt. Of daar wérkelijk iets aan de hand is, is niet belangrijk, zolang de aandacht er maar voortdurend op wordt gevestigd en het publiek er niet aan toe komt werkelijk geïnformeerd te raken.

Echte informatie heeft een zekere opbouw. Het is hoe onderwijs werkt: de stof in de eerste klas wordt uitgewerkt in de tweede en derde. Het is hoe het in een museum gaat: algemene uitleg op grote borden op de muren van de zaal, verdere uitleg bij de vitrines, specifieke uitleg op bordjes bij de voorwerpen. Hoe voorlichting fout kan gaan, zien we in de gemeente Voorschoten bij het Corbulokanaal.

Lees verder “Hoe junk news werkt”