MoM | Waarom we humaniora hebben

De historische wetenschappen werken met allerlei soorten begrippen: de wezensdefinitie, de omschrijvende definitie, de typen, de ideaaltypen, de extreemtypen, de familiegelijkenissen. Daar wil ik het eens over hebben.

Een wezensdefinitie is mogelijk als er een benoembare essentie is die bij alle beschreven objecten en alleen bij de beschreven objecten voorkomt. GW-Basic is een computertaal met een bepaalde grammatica, die we niet aantreffen bij andere computertalen. Een bonobo heeft een eigen DNA dat andere dieren niet hebben. Slavernij is het als iemand anders jou bezit. Water bestaat uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof. Als het zo precies niet lukt, zullen we zaken moeten beschrijven door middel van omschrijvende definities of een van de andere soorten begrippen.

En dan gaan we het nu – zucht – hebben over Zwarte Piet.

Lees verder “MoM | Waarom we humaniora hebben”

Begrippen

Plato dacht al na over de aard van definities (Glyptothek, München)

Ik noemde gisteren dat de letterdames en -heren hebben nagedacht over hun begrippen en beloofde wat toelichting. Bij dezen.

Er zijn verschillende manieren om vast te stellen wat vergelijkbaar is en wat niet. De oudste methode is het geven van definities: van verschillende zaken spreken we af dat we ze in het vervolg aanduiden met een naam die we alleen geven aan die zaken en niet aan andere. De vraag is echter of deze definitie correspondeert met de werkelijkheid. De oude Grieken definieerden bijvoorbeeld water-, land-, lucht- en vuurdieren, maar deze indeling correspondeert niet met de werkelijke indeling van het dierenrijk. Je kunt dan met elkaar spreken en begrijpt elkaar, maar het komt de kracht van de analyse niet ten goede.

Lees verder “Begrippen”