Olympische Spelen

Het stadium in Delfi
Het stadium in Delfi

Het is de oudheidkundige nieuwscyclus. Elk jaar rond kerstmis is er weer dat stukje over de Ster van Betlehem. Elk jaar rond Chanoeka vinden de archeologen weer iets dat te maken heeft met de Makkabeeënopstand. Elk jaar vlak voor pasen lezen we weer wat “de” wetenschap zegt over de historische Jezus. Als het zo-en-zoveel jaar geleden is dat deze of gene gebeurtenis plaatsvond, komen er exposities: tweeduizend jaar na de slag in het Teutoburgerwoud, tweeduizend jaar na de dood van Augustus. En om de vier jaar herinneren journalisten zich plotseling dat de Olympische Spelen komen uit Griekenland en dat die Griekse herkomst altijd goed is voor een vet stukje.

De rest van het jaar is de Oudheid de irrelevante hobby van wereldvreemde types.

Ik ben niet de enige die daarmee moeite heeft. De Oudheid is om te beginnen ruim 365 dagen per jaar belangrijk en is bovendien belangrijk genoeg om niet te zijn onderworpen aan de toevalligheid van de nieuwscyclus. De Oudheid verdient het in de media serieus aandacht te krijgen.

Als het echter niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan. Ik biecht op dat ik een landelijke krant heb getipt dat ze tijdens de Olympische Spelen in Rio iets zouden kunnen doen met de oud-Griekse sportfestivals. Ik hoopte dat de journalisten, als ze goede informatie kregen, zouden ontdekken dat oudheidkunde intellectueel interessanter is (of behoort te zijn) dan ze denken.

Ik biecht verder op dat we bij Ancient History Magazine ook hebben nagedacht over een manier om op de Olympische Spelen in te haken. Om mijn biecht compleet te maken: we hebben het ook gedaan.

De Griekse festivals zijn namelijk interessanter dan u denkt en we hebben geprobeerd dat te tonen. Om te beginnen waren er verschillende festivals: naast de spelen in Olympia waren er Pythische Spelen in Delfi, Nemeïsche Spelen in Nemea, Isthmische Spelen bij Korinthe en een hele reeks lokale spelen. Sport was maar één onderdeel van die festivals, die ook en misschien vooral een religieus karakter hadden. Daarnaast waren de vier grote spelen – Olympia, Delfi, Nemea, Isthmia – de plaats waar je toonde een Griek te zijn.

In het vijfde nummer van Ancient History Magazine hebben we vooral die andere kanten geprobeerd te belichten. Niet Olympia, maar de drie andere grote spelen, plus de lokale spelen van Rhodos en de spelen van het laatantieke Antiochië. (De werktitel van dit nummer was dan ook “nolympics”.) Naast de sport – hoe ging zo’n Griekse bewapende hardloopwedstrijd nou in zijn werk? – wilden we aandacht voor de religieuze aspecten, zoals het ontstaan van de Pythische Spelen, en de literatuur die de Grieken eraan wijdden, zoals de overwinningsoden van Pindaros.

Elk nummer van Ancient History Magazine heeft bovendien een niet-thematisch gedeelte. Ovidius, de Laokoöngroep en de stoïcijnse filosofie maken dus ook hun opwachting in ons vijfde nummer. Twee artikelen vormden een waagstuk: één over het hedendaagse DNA-onderzoek en een ander over de herkomst van de Indo-Europeanen. Dat vond ik zelf de leukste artikelen, want innovatieve methoden bewijzen dat de oudheidkundige disciplines intellectueel interessant blijven. Dat de redacteur artikelen leuk vindt wil echter niet zeggen dat de lezers dat ook vinden en daarom was ik blij met de positieve reacties die we er inmiddels op hebben gekregen.

De komende tijd cirkelt Ancient History Magazine naar de klassieke kern van de Oudheid. Momenteel werk ik aan het zesde nummer, dat is gewijd aan “Rome van de Twaalf Tafelen”. Die Twaalf Tafelen vormen het begin van de traditie van het Romeins Recht en het antwoord op de vraag “What have the Romans ever done for us?” Veel klassieker kan ik het u niet bieden. Los daarvan is de wereld waaraan de Romeinse geschiedschrijver Titus Livius zijn eerste vier, vijf boeken wijdt, ook in zichzelf de moeite waard.

In de tweede jaargang staan eerst nummers gepland over Nineve (de hoofdstad van Assyrië) en antiek voedsel. De Atheense democratie komt in nummer negen aan bod, gevolgd door het einde van de Oudheid, de Dode Zee-rollen, de rol van de Romeinse keizerin en de regering van Alexander de Grote. We hebben, zoals u merkt, ideeën genoeg en dat is ook niet zo vreemd, want de Oudheid is nu eenmaal een interessant én belangrijk tijdvak.

Deel dit:

5 gedachtes over “Olympische Spelen

  1. Wim Mulder

    Je zou nog eens de Kroniek van Kunst en Kultuur van 1 december 1946(!!!) moeten lezen T.w. D E L P H I van J.Blijstra. Die walgde er toen al van…

    1. De moderne spelen zijn inderdaad voorspelbaar en vervelend. Toch zal ik niet zo ver gaan daarmee de antieke af te serveren als oninteressant, juist omdat het ging om méér dan sport.

  2. Kees

    Bijna onvoorspelbaar hoezeer de Spelen verworden zijn tot een brood en spelen voor het volk. Juichen als “wij” winnen en afdruipen als “wij” verliezen.
    Zal in de oudheid heel anders gewest zijn. Ik ga nr. 5 aanschaffen.

Reacties zijn gesloten.