Er schijnt een spreekwoord te zijn – al heb ik het maar één keer gehoord en toen ook nog met de toelichting dat het een spreekwoord was – dat er geen beter vermaak is dan leedvermaak. Welnu, ik heb wat leedvermaak te bieden: de firma Hobby Lobby heeft een rechtszaak aangespannen tegen Dirk Obbink en eist zeven miljoen dollar terug.

Hobby Lobby is een andere naam voor de Green-collectie. Steve Green wilde graag een Museum voor de Bijbel openen in Washington – het is er inderdaad gekomen – en verzamelde daarvoor oudheden. Die kocht hij regelmatig aan via zijn bedrijf, Hobby Lobby, dat artikelen verkoopt voor mensen die houden van handwerken.

Fiscale constructies

In mijn eerdere blogs en in mijn boekje Bedrieglijk echt heb ik het altijd over “de Green-collectie” gehad omdat ik u niet wilde lastigvallen met financieel geneuzel. De crux daarvan is dat Green schoof met fiscale voordelen: zijn commerciële bedrijf kon in de boekhouding extra inkopen opvoeren als kosten, wat betekende dat de winst lager uitviel en er minder belasting te betalen was, terwijl het bedrijf vervolgens donaties kon doen aan een museum, zodat het nog een aftrekpost had. Ik geloof dat dit alleen interessant is voor wie zelf een museum wil oprichten, wat ik in Nederland niemand zou adviseren omdat de overheid ze toch sluit.

Een andere reden om u niet lastig te vallen met het verschil tussen Hobby Lobby en Steve Green is dat het de aandacht leidt naar een bedrijf dat vooral naam heeft gemaakt met rechtszaken tegen Obamacare. Ik geloof dat het iets te maken heeft met abortus. Nogal wat Nederlandse kranten begonnen daar over te schrijven, en hoe interessant de Amerikaanse Kulturkampf op zich ook is, het heeft niets te maken met het schandaal van unprovenanced papyri.

De twee vragen waar het voor mij om gaat zijn enerzijds of het materiaal echt is (bepaald niet altijd) en anderzijds of we niet te maken hebben met bloed-oudheden. Voor de goede orde: bij de plundering van archeologische sites vallen doden. Voor Green en voor de wetenschappers die geen probleem willen zien in unprovenanced papyri, zijn mensenlevens blijkbaar irrelevant.

Rechtszaak

Ter zake. Hobby Lobby – dat is dus Steve Green en dat is dus het Bijbelmuseum – klaagt nu Dirk Obbink aan, de voormalige Oxford-medewerker die stukken uit de collectie Oxyrhynchos-papyri heeft gestolen, de prijs opdreef door te lekken dat er zogenaamd een Marcus-fragment bij zat uit de eerste eeuw en vervolgens incasseerde. Hij spreekt dit zelf tegen maar is inmiddels geroyeerd als lid van de Association Internationale de Papyrologues.

De papyri die hij aan de Green-collectie verkocht, zijn nu terug naar de officiële eigenaar, de stichting die de Oxyrhynchos-papyri beheert. Zoiets gebeurt zonder compensatie en nu eist Green dat Obbink hem compenseert.

Tja. Het is weinig aannemelijk dat Green niet zou hebben geweten dat Obbink de kluit aan het belazeren was, want begin 2014 was dat voldoende bekend. Enig leedvermaak om iemand die, zonder zich om provenance te bekreunen, alles koopt wat los en vast zit en blijkt te zijn bedrogen, kan ik moeilijk onderdrukken. Boontje komt om zijn loontje. Eigen schuld, dikke bult. Het woord dat ontbreekt in de aanklacht, is krokodillentranen.