Jordanië (2)

[Ik schreef gisteren over het ontstaan van het Hashemitische koninkrijk in Jordanië: Abdullah greep er de macht in de jaren na de Eerste Wereldoorlog en verwierf na de Tweede Wereldoorlog de koningstitel, de westelijke Jordaanoever en Jeruzalem.]

Abdullah maakte serieus werk van de integratie van de westelijke Jordaanoever in zijn koninkrijk en was elke vrijdag in Jeruzalem voor het middaggebed. De voorspelbaarheid van zijn aanwezigheid werd zijn dood: hij werd in 1950 opgewacht en vermoord. Het illustreert de groeiende stabiliteit van de door hem gecreëerde staat dat hij zonder problemen werd opgevolgd door zijn zoon Talal en dat deze, toen hij geestesziek bleek te zijn, al even probleemloos werd vervangen door de jonge koning Hussein.

Lees verder “Jordanië (2)”

Jordanië (1)

Over Jordanië – dat destijds nog Transjordanië heette – heeft Winston Churchill eens opgemerkt dat het was geschapen met een enkele pennenstreek op een zondagmiddag in 1921. Dat klinkt leuk maar is complete onzin. Het land is beslist niet in één klap ontstaan toen de Britten en Fransen na de Eerste Wereldoorlog wat grenzen tussen de diverse mandaatgebieden aan het trekken waren. Zoveel wordt wel duidelijk bij lezing van The Modern History of Jordan van Kamal Salibi, een historicus die lange tijd was verbonden aan de American University of Beirut.

Het boek bestaat in wezen uit een beschrijving van de regering van Abdullah I, die het koninkrijk vormde, en van Hussein, die in het Westen vooral bekend is als de goedlachse gentleman die in 1993 een vredesverdrag sloot met Israël. Dat vormt het eindpunt van het boek. De regering van de huidige koning Abdullah II komt dus niet aan bod.

Lees verder “Jordanië (1)”

Libanese identiteiten (2)

De twee jaar geleden overleden Kamal Salibi geldt als een van de belangrijkste historici van Libanon. Dat is niet om de boeken waarmee hij dacht te bewijzen dat de Joden oorspronkelijk afkomstig waren uit het zuidwesten van het Arabische Schiereiland. Hij was zeker geen antisemiet, maar wel iemand aan wie was voorbijgegaan dat goropiseren al een eeuw of vier, vijf geen wetenschappelijke methode meer is.

Veel belangrijker is Salibi’s als klassiek beschouwde boek A House of Many Mansions. The History of Lebanon Reconsidered. Verschenen in 1988, is het te lezen als een commentaar op de burgeroorlog en een schets van de voorwaarden waaraan moest worden voldaan om de vrede te herwinnen: namelijk dat de Libanezen erkenden dat ze één staat waren en dat ze hun eigen ontstaanslegenden eens kritisch bekeken. Alleen door afstand te nemen van het eigen, sektarische verleden, kon een Libanon ontstaan met een eigen identiteit – datgene wat het land bij zijn ontstaan rond 1920 niet had bezeten. De koloniale machten hadden toen immers grenzen geschapen, maar de mensen die daarbinnen leefden, herkenden zich niet als één groep.

Lees verder “Libanese identiteiten (2)”

Libanese identiteiten (1)

De Sykes-Picot-overeenkomst
De Sykes-Picot-overeenkomst (Wikimedia Commons)

Wie de film Lawrence of Arabia heeft gezien, kent het verhaal. Tijdens de Eerste Wereldoorlog rukte de Britse generaal Allenby van Egypte op naar Palestina en Syrië. In zijn strijd tegen de Ottomaanse Turken kreeg hij de hulp van het leger van Arabische opstandelingen, gecommandeerd door de latere koning Faisal. Hem was toegezegd dat in de gebieden die op de Turken zouden worden veroverd, een Arabisch koninkrijk zou komen.

De Britten hadden echter meer afspraken gemaakt: met de Fransen was overeengekomen dat zij de veroverde zouden verdelen. Het kaartje toont deze zogenaamde Sykes-Picot-overeenkomst. Deze strijdige toezeggingen vormen de oorzaak van de huidge problemen in het Midden-Oosten.

Lees verder “Libanese identiteiten (1)”