Tag: Peiraieus

Peiraieus

Het graf van Sokrate

On door Jona LenderinginArcheologie, Museumstuk, Oude Griekenland, Romeinse Keizerrijk5 reacties
Graf van Sokrate (Musée royal de Mariemont, Morlanwelz)

Nee, dat is geen typefout, hierboven, en ook geen uiting van mijn (toch niet zo heel) onbegrijpelijke manier om oude namen weer te geven. Het is niet het graf van Sokrates maar dat van een mevrouw Sokrate. Het grafreliëf van deze Sokrate staat in het mooie museum Mariemont in Morlanwelz en is zo rond 400 v.Chr. ergens in Griekenland vervaardigd. Maar niet voor Sokrate.

Er is namelijk iets raars aan de hand. U herkent het als u het vergelijkt met het graf van Damasistrate uit de Atheense havenstad Peiraieus. Er ontbreekt een persoon. Op graven als dit is doorgaans een zittende, treurende vrouw te zien, vaak met een sluier. Dat kan de overledene zijn of een rouwende nabestaande. Er staat eigenlijk altijd iemand anders bij: een bediende, een slaaf, een familielid. Eén persoon is ongebruikelijk.

Lees verder “Het graf van Sokrate” →

Gevallen voor de vrijheid van Griekenland

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Klassieken, Museumstuk, Oude Griekenland28 reacties
Grafmonument van een hopliet (Archeologisch Museum, Peiraieus)

Een vriendin was onlangs in Griekenland en maakte een foto van dit reliëf, dat is te zien in het Archeologisch Museum van Peiraieus. Het maakt deel uit van een hoge grafstèle. Daarop is ook een zogenaamde loutroforos te zien, een kruik om badwater te vervoeren. Omdat een bruiloft gepaard ging met een ritueel bad, leggen archeologen de afbeelding van zo’n kruik op een grafmonument uit als aanwijzing dat de overledene ongetrouwd is gebleven.

De naam van de overledene was Panchares, zoon van Leochares. Ongetrouwd en kinderloos als de dode is gebleven, zal het de vader zijn geweest die heeft betaald voor het grafmonument. Hij liet zijn zoon afbeelden als zwaarbewapende infanterist, strijdend tegen een ruiter. Tussen de twee soldaten is een derde man te zien, naakt. Dit laatste suggereert dat hij van zijn harnas is beroofd; iemand die dus al eerder is gesneuveld. De houding van deze derde man is overigens niet bepaald die van een lijk, dus ik heb mijn twijfels.

Lees verder “Gevallen voor de vrijheid van Griekenland” →

Het graf van Damasistrate

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Klassieken, Museumstuk, Oude Griekenland12 reacties
Grafreliëf van Damasistrate (Nationaal Archeologisch Museum, Athene)

Athene heeft diverse mooie musea maar het mooiste (en grootste) is toch echt het Nationaal Archeologisch Museum. Hier zijn wat foto’s die mijn zakenpartner en ik er bij diverse gelegenheden hebben gemaakt. Ook het bovenstaande, puntgaaf bewaarde grafreliëf, vervaardigd rond 330 v.Chr., is daar te zien. Net zo oud als bijvoorbeeld deze bokser.

Het is gevonden in Piraeus, een voorstad van Athene, beroemd om zijn drie havens. Een overleden mevrouw Damasistrate zit op een prachtige troon (let op het sfinxje!) en schudt de hand van haar echtgenoot Polykleides. Die houdt in zijn linkerhand een strigilis vast, een instrument dat de Grieken en Romeinen gebruikten om olie van het lichaam te schrapen. Je ziet ze wel vaker op grafreliëfs en ze zijn ook in graven gevonden, dus de weduwnaar is afgebeeld met de grafgift die hij met de urn heeft begraven.

Lees verder “Het graf van Damasistrate” →

De Lange Muren van Athene

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Museumstuk, Oude Griekenland41 reacties
Inscriptie over de reparatie van de Lange Muren van Athene (Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel)

Athene ligt een kilometer of zeven landinwaarts, wat het voordeel had dat de stad moeilijk van overzee viel aan te vallen: een vijand zou eerst over zee moeten komen, dan moeten ontschepen, vervolgens over land moeten oprukken en zichzelf moeten beschermen met cavalerie, wat weer betekende dat er ook duizenden paarden op de vloot moesten worden meegenomen. De Perzen hadden het in 490 v.Chr. geprobeerd, waren bij Marathon aan land gegaan maar waren niet toegekomen aan de opmars naar Athene.

Voor een vijandelijk landleger was het eenvoudiger. Dat hoefde maar een cordon om de stad te leggen om haar uit te hongeren, wat des te makkelijker was omdat er – vanaf de late zesde of vroege vijfde eeuw v.Chr. – meer Atheners waren dan door het omringende platteland konden worden gevoed. De stad was aangewezen op graanimporten van overzee. De Atheense staatsman Themistokles opperde daarom de bouw van “lange muren” naar de twee havens, Faleron en Peiraieus. Het duurde tot 460, toen het machtige Sparta de oorlog verklaarde aan Athene, eer de muren daadwerkelijk werden gebouwd, maar in 457 waren ze voltooid.

Lees verder “De Lange Muren van Athene” →