Misverstand: Tempelberg

Maquette van de tempelcomplex in Jeruzalem (Israel Museum, Jeruzalem)

Misverstand: De joodse tempel stond niet op de Tempelberg

Al sinds de zevende eeuw v.Chr., en mogelijk al eerder, draaide voor de Judeeërs het religieuze leven om de tempel van Jeruzalem. Het plateau waarop die heeft gestaan, is ook in de islam heilig, want volgens een middeleeuwse legende is de profeet Mohammed hiervandaan ten hemel opgestegen. De Al-Aqsamoskee is gebouwd om die gebeurtenis te herdenken.

De Palestijnen zijn creatief in het bedenken van redenen waarom alleen zij recht hebben op deze plaats. Een theorie die snel aan invloed wint, is dat de joodse tempel niet heeft gestaan waar alle geleerden deze situeren: bij de huidige Rotskoepel. De logische gevolgtrekking is dat er geen belangrijke archeologische zaken in de grond kunnen zitten, zodat de Palestijnse beheerders van de Tempelberg nogal plomp omspringen met het bodemarchief. Verschillende joodse organisaties proberen daarom het terrein onder Israëlische controle te krijgen, en doen al het mogelijke de Palestijnse autoriteiten in diskrediet te brengen.

Archeologisch onderzoek zit er voor de nabije toekomst niet in, maar er kan in redelijkheid niet worden betwijfeld dat de Tempelberg de plaats is waar de joodse tempel heeft gestaan. Daarvoor zijn de beschrijvingen van een auteur als Flavius Josephus te precies. En voor wie toch twijfels mocht hebben: in de negentiende eeuw is een inscriptie gevonden die ooit de grens tussen twee tempelhoven markeerde. Daarmee is het heiligdom niet alleen een historisch feit, controleerbaar aan de hand van Josephus, maar ook een archeologisch feit dat is te toetsen aan de hand van vondsten.

Nu u hier toch bent…

Door de coronacrisis ben ook ik aan huis gebonden. Terwijl ik graag wat had gedaan om mijn boek te promoten over de wedloop tussen papyrusvervalsers en wetenschappers, Bedrieglijk echt. Dat de oudheidkunde wordt gebruikt om de winst van zwarthandelaren op te drijven, vond ik namelijk verontrustend en had ik wel wat meer over het voetlicht willen brengen. Dus bestel, lees en bespreek dat boek. Of bekijk dit filmpje. Ik ben trouwens ook beschikbaar voor betaald schrijfwerk.

[Oorspronkelijk verschenen in mijn boekje Spijkers op laag water (2009)]

Deel dit:

15 gedachtes over “Misverstand: Tempelberg

  1. Robbert

    Wat zou ik graag even een uitstapje maken en zo’n tweeduizend jaar teug in Jeruzalem rondlopen, dan zou ik bij terugkomst meteen uitsluitsel geven.

  2. Flavius Josephus, is toch omstreden? Volgens mij een phantoom historicus. Zal wel iets met de mafia van St. Gallen te maken hebben. Heel actueel zo tijdens het kronings virus.

    1. FrankB

      Ik wist niet dat fantomen = spoken boeken schreven twee millennia geleden. Maar blijkbaar gelooft u in zulke bovennatuurlijke rimram. U gelooft tenslotte ook in samenzweringen en dan zijn empirische data overbodig.
      Niet bijzonder actueel – zulke onzin is van alle tijden. Er zijn altijd wel mallerdjes te vinden die wat dan ook omstreden vinden.

      1. Q Er zijn altijd wel mallerdjes te vinden die wat dan ook omstreden vinden. UQ

        DQ Er zijn altijd wel mallerdjes te vinden die wat dan ook geloven. Coronavirussen en zo. Vooral wetenschappers die aannames uit hun hoofd leren en ze vervolgens zeer professioneel kunnen herhalen. Perfecte papegaaien zeg maar.

      2. Margreet Steiner

        Jona, de inscriptie waar je het over hebt is helaas niet op de tempelberg zelf gevonden maar in een kuil ergens in het zuiden van de Stad van David. Dat helpt dus niet echt. Resten van de tempel gebouwd door Herodes de Grote (de zgn tweede tempel) zijn wel aangetroffen, veel zelfs, niet op maar naast de Tempelberg. Resten van de eerdere tempel van Salomo helemaal niets, helaas. Ik denk persoonlijk dat er wel een eerdere tempel heeft gestaan, anders zou Herodes zijn herbouw daar niet hebben neergezet.

  3. Frank Bikker

    Het zal heus wel waar zijn dat Palestijnse beheerders plompverloren met het bodemarchief om gaan, maar geldt dat omgekeerd elders ook niet als het toevallig in de Israëlische kraam te pas komt.

    1. Dat ligt genuanceerder. De Israëlische archeologische diensten graven keurig op, wat het ook is. De erfgoedinstellingen die het materiaal presenteren maken echter wel een selectie, afhankelijk van wat het publiek en toeristen willen zien. Dat is dus Joods, Hellenistisch, Romeins plus wat Kruisvaardersmateriaal.

      Dat is overigens niet heel anders dan in Nederland, waar de Cuykse affaire een exces was maar voortkomt uit een lange praktijk om het verleden zo te tonen als het in het heden goed uitkomt.

      1. Margreet steiner

        Helaas graven de Israëlische diensten niet zo netjes op als jij en ik zouden willen. Islamitische resten vanaf de 7e eeuw worden in Jeruzalem nogal eens snel weggegraven en niet of nauwelijks gedocumenteerd. Dat gebeurde in de jaren 70 al, en nu nog steeds.

    2. Frans

      Ja… Volgens mij hebben we het hier minder over historische misverstanden dan over lieden die de geschiedenis richting hun eigen voordeel willen buigen.

    3. FrankB

      Bovendien is uw opmerking of irrelevant of een tu quoque.
      “Maar Jantje doet het ook!”

    1. Nee. Het gaat om het mandaatgebied Palestina en de bewoners heten Palestijnen. Dat was al zo in Ottomaanse tijden en die bewoners konden joods of islamitisch of druzisch of christelijk zijn. Het gebruik van deze naam, exclusief voor Arabischsprekenden, is een twintigste-eeuwse ontwikkeling, maar daarom nog geen leugen. De claim dat er continuïteit is met de Filistijnen is dat wel.

      1. Voor een inkijkje in het multiculturele Jeruzalem van voor de komst van de Britten in 1917:
        ‘The storyteller of Jerusalem
        The life and times of Wasif Jawhariyyeh’ uitgegeven door Olive Branch press.
        Jawhariyyeh was een christelijke oed-speler en ambtenaar en dit is zijn Jeruzalemse dagboek tot 1948, toen hij moest vluchten naar Beiroet.

Reacties zijn gesloten.