Ik blogde onlangs over de ideeën van de islamitische mystici, de soefi’s. Wat aan sommige van hen opvalt, is hun compromisloosheid. Van een van hen, wiens naam me nu even niet te binnen schiet, wordt verteld dat hij zijn zoon doodsloeg toen hij merkte dat de liefde die hij voor het kind voelde zijn liefde hinderde voor de God met Wie hij wilde versmelten.
De anekdote is vanzelfsprekend niet bedoeld om letterlijk te worden genomen. Ze is een provocatie om mensen aan het denken te krijgen, zoals dat ook het geval is in de poëzie van de soefi’s, waarin wijn en erotiek de (voor menige moslim) schokkende metaforen zijn om mensen iets uit te leggen over het goddelijke. Het christelijke “laat de doden de doden begraven” is een andere loot van dezelfde boom.
Ik moest aan de anekdote terugdenken toen ik het boek Pity the Nation. Lebanon at War (3e ed., 2001) van de Britse journalist Robert Fisk las. Tegen het einde beschrijft hij de ontmoeting die hij in oktober 1991 had met sjeik Abbas Moussawi, een van de oprichters van de Hezbollah. Net als zijn inspirator Khomeiny gebruikt Moussawi de soefi-vormentaal en hij doet in radicalisme niet onder voor de mystici. Fisk citeert Moussawi:
A man during his life may love a woman. And there may come a stage in this love when he contemplates suicide. This is wrong and wasteful. Nevertheless, man – out of love for someone – thinks in this way. And if he thinks like this over a stupid matter – out of love for someone – how can we ignore the true relationship between man and God? A Muslim has a special relationship with God, and we call it the relationship between lovers. … the Prophet Mohamed, may God praise his name, and all his Muslim followers believed their relationship was based on a “melting”, a oneness with God. … at the same time, a true Muslim sees that his existence in this world is a barrier between him and God, and that this world has no real worth.
De context snap ik. Dat Moussawi zegt dat de relatie tussen mens en God moet worden beschouwd als een liefdesrelatie is immers bepaald niet uniek; joden- en christendom kennen soortgelijke ideeën. Dat hij impliceert dat de liefde voor God totaal dient te zijn, sluit slecht aan bij mijn eigen scepsis, maar vind ik voldoende boeiend om meer te willen weten. Tot slot begrijp ik dat, als je de menselijke liefde eenmaal hebt aanvaard als metafoor voor de liefde voor God, de gedachte dat je voor God zelfmoord zou kunnen willen plegen, ineens niet meer zo bizar is als ze op het eerste gezicht lijkt. Duidelijk.
Of zoiets. Want op een ander niveau begrijp ik niets van deze woorden. Alsof Moussawi niet herkende dat “liefde” een metafoor en geen beschrijving is. Alsof hij niet begreep dat uit het feit dat menselijke liefde soms dodelijk is, nog niet meteen volgt dat deze afloop ook een aspect moet zijn van de liefde voor God. Alsof hij niet zou weten dat een man die uit liefde voor een vrouw het hiernamaals opzoekt, daarbij doorgaans geen Amerikaanse mariniers of Franse parachutisten meeneemt. Anders gezegd, hoewel ik Moussawi’s woorden verstandelijk kan begrijpen en hoewel ik vermoed iets te begrijpen van de context, kan ik hem in feite niet volgen.
Maar het kan nog onbegrijpelijker. Vorige week was ik in Baalbek, waar Hezbollah heel zichtbaar is. Overal zie je de gele vlaggen met de woorden over de triomferende partij van God en een “A” van “Allah” die grijpt naar een machinegeweer. Bij de bron waaraan het stadje zijn naam ontleent, is een door Hezbollah beheerde moskee. We wandelden het complex binnen, namen in de tuin wat foto’s, benutten de toiletten en maakten een kort praatje met de mannen die er aan het werk waren. Niets was vreedzamer, niets was vriendelijker, niets stond verder af van het dodelijke radicalisme van de woorden van Moussawi.
Het is duidelijk: ik begrijp iets niet. Ik kan natuurlijk wat verklaringen verzinnen – 1991 is geen 2012, radicale opvattingen sluiten beleefdheid niet uit – maar de waarheid is dat ik heel veel niet begrijp als ik eenmaal voorbij Istanbul ben. Morgen een frivoler voorbeeld.
“wordt verteld dat hij zijn zoon doodsloeg toen hij merkte dat de liefde die hij voor het kind voelde zijn liefde hinderde voor de God met Wie hij wilde versmelten.”
Helaas is dit een veelvoorkomend iets, niet echt anecdotal
http://www.google.nl/search?q=muslim+kills+son
Nu heb je rabiaat fanatisme onder elke ideologie, maar als je een beetje afturft dan zijn de meer extreme geweldadige vormen toch wel prevalent onder diegenen die de islam als ideologie volgen.
M.i. is dit te wijten aan de inherente krijgszuchtige aard van de islam. Nadrukkelijk wil ik hierbij stellen dat dit los staat van de aanhangers, er zijn er zat die totaal vredelievend zijn, maar de ideologie zelf is duidelijk krijgszuchtig van aard.
Ik heb er een stukje aan gewaagd: http://petrossa.me/2012/12/28/the-cultural-divide/
Klopt, het is inderdaad iets wat ook IRL voorkomt. De anecdote, die ik las bij Attar, is echter (en gelukkig maar) stichtelijk bedoeld. De ellende is dat ik mijn exemplaar van Attar nergens meer kan vinden. Ik zal het boekje hebben uitgeleend, maar aan wie?
“Niets was vreedzamer”
Ook radicale gelovigen (en dan reken ik nazi’s en commies voor het gemak even mee) hebben behoefte aan vrede en vriendschap, aan een veilige plaats. Het is altijd de Ander die moet (“verdient te”) lijden onder hun radicale utopisme. Dat stemt geheel overeen met de woorden van de sjeik – de moslimterrorist lijdt niet volgens hem en zijn/haar familie moet blij zijn.
@Petrossa: “Also you never are honest.”
Dus als “hij” iets vredelievends zegt is hij oneerlijk; alleen als “hij” oorlogstaal uitkraait zal Petrossa “hem” geloven. Met een dergelijke drogreden kun je alles “bewijzen”, zelfs dat de Paus Zeus aanbidt.
Als je het gewelddadige karakter van de religie islam wilt aantonen – wat inderdaad mogelijk is – moet je niet met jouw flauwekul aankomen, maar een paar geschikte citaten uit de Koran zoeken. Vervelend voor ons westerlingen is natuurlijk wel dat dat ook opgaat voor de Bijbel en zelfs voor superheld Jezus, maar dat terzijde.
In het geval van moslimvaders die hun kinderen doodslaan moet je er dan nog even de geschikte passages uit de Koran, de Hadith en de (welke?) sharia bij zoeken, in afnemende volgorde van belang. Dát heet bewijzen, niet de oppervlakkige kul op je blog. Die bewijst alleen maar weer eens je onwetendheid.
Die culturele verdeeldheid van jou heeft tenslotte minder met geloof te maken dan je voetstoots aanneemt. Daar schrijft JL over in het andere stukje; een bezoekje aan Suriname, Guyana en Trinidad met ieder hogere percentages moslims dan Nederland zal je hetzelfde leren. Als je het tenminste wilt zien.
Mijn ervaring in Suriname is precies het omgekeerde van die van JL voorbij Istanboel: het verbaasde me hoeveel ik van moslims hier begrijp en hoe gemakkelijk dat gaat; omgekeerd evenzo. En díé moslims komen oorspronkelijk van nog veel verder dan Istanboel – namelijk Java en omgeving.
Als je zaken uit de context rukt, want het gaat in de context over krijgs handelingen, dan ben je gelijk nergens meer.
Het ergste wat je kan doen is om met quran citaten te gaan zwaaien. Wat er dan volgt is gelijk aan een elke religieuze discussie, gezeur over citaat x tegen citaaat y en het onderwerp is dan allang weer ondergesneeuwd in 100den wellus/nietus postings. Ik heb eens een thread gezien om dit onderwerp met 18000 comments.
Zoals het gevleugelde gezegde: dit is mijn oordeel en daar zult u het mee moeten doen.
“a true Muslim sees that his existence in this world is a barrier between him and God, and that this world has no real worth.”
Oh, dit begrijp ik maar al te goed. Dat is het probleem niet. Na de schietpartij in Newtown waren er een paar Amerikaanse apologeten (de genocidale WL Craig voorop) die hier heel dicht bij in de buurt kwamen: “God wilde ons weer duidelijk maken dat we niet te sterk moeten hechten aan het aardse leven. Deze kinderen zijn nu in de hemel, waar we allemaal naar toe willen” en dergelijke rotzooi. Nee, mijn probleem zijn mijn gevoelens van afschuw. In dát opzicht heb ik wel het nodige gemeen met Nieuwe Atheïsten.