Van 2005 tot 2020 vatte ik het online beschikbare oudheidkundige nieuws elke maand samen en mailde dat als de Livius Nieuwsbrief naar een groeiend publiek. Uiteindelijk waren er 7900 abonnees, maar de kwaliteit van de samengevatte berichten was abominabel. Rond 2014 constateerde ik dat 40% van de online-artikelen fouten bevatte die de betrokken wetenschappers herkend behoorden te hebben. Het duurde daarna nog zes jaar tot bij mij het kwartje viel: door die informatie te delen, zelfs als ik aangaf dat het onzin was, was ik medeplichtig aan de academisch desinformatie. Dus stopte ik ermee. De oudheidkunde gaat kapot, zeker, maar het hoeft niet door onze handen te gebeuren.
Hieronder vindt u een van de nieuwsbrieven. Veel links zijn inmiddels verouderd.
HET BELANGRIJKSTE VAN DE MAAND
In onze erkend subjectief “het mooiste van de maand” genoemde rubriek dit keer een bericht over iets dat wellicht niet mooi is maar wel heel belangrijk: de expositie over Nineveh in het Rijksmuseum van Oudheden. Er zijn twee redenen waarom die belangrijk is. Er is ook zo’n flauwe wedstrijd waarbij moet worden gestemd, maar voor één keer moet u toch maar meedoen en stemmen op het RMO.
======================================
HET BELANGRIJKSTE VAN VOLGENDE MAAND
De eerste week van april is de Week van de Klassieken en eind april is de Romeinenweek. Als u een verklaring zoekt voor deze doublure dan vindt u die hier. We kunnen iets doen tegen deze absurditeit: het evenement “Oog op de Oudheid”. Op vier avonden in april en mei krijgt u wat verdieping aangeboden. U leest er meer over op deze webpagina, waar u ook een passe-partout kunt bestellen voor het ridicule bedrag van €15.
======================================
LIVIUS’ EIGEN NIEUWS
Op de Livius.org-website nadert het moment waarop oude stukken gecorrigeerd kunnen gaan worden, maar we kunnen inmiddels al wel wat nieuws plaatsen, zoals een stukje over de Karthaagse officier Fameas, een verhaal over de wierookroute, een beschrijving van Andesina (waar Constantijn de Grote zijn visioen had), een artikel over de Byzantijnse auteur Zosimos, de tekst van diens eerste boek en een biografie van keizer Heraklios.
Op onze blog: de ontcijfering van het Lineair-B, de muur van Nehemia, een Perzisch zegel en een Grieks beeld en een Grieks parfumflesje, de bibliotheek van Alexandrië, Frankische piraten, Constantijn droomde niet, de complexiteit van ons bewijs. En uw redacteur bezocht Hermeskeil, Straatsburg, Grand en Reims.
In onze reeks museumstukken: een Griekse generaal, de godin Meditrina, een Romeins-Bataafse ruiter, Romeinse astrologie, Constantijn droomde wél, de Peelhelm en een vervolg daarop. En de Crossroads-expositie in het Allard Pierson-museum.
En op onze zustersite LacusCurtius: Diogenes Laertius.
======================================
EGYPTE
Een stuk over Ramses II waarvan uw redacteur niet weet wat er nu eigenlijk wordt bedoeld. De strekking zal toch niet zijn dat we propaganda niet mogen geloven? En sprekend over Ramses, er is weer eens een beeld gevonden.
Een interessant stuk over een klimaatomslag in de Late Tijd.
Een kop met een vraagteken. Het antwoord is dus nee.
Het maandelijkse gesleep met mummies: 1 (interessant) en 2 (sensationalisme) .
De handel in illegaal verworven papyri – en wat wetenschappers kunnen doen om er een einde aan te maken.
En verder: Hierakonpolis, Abusir, Edfu, Giza en nog eens Giza, Dangeil, Minya,
======================================
HET OUDE NABIJE OOSTEN
Interessant artikel over tofets.
Het (voorlopige?) slot in de pogingen Iraans erfgoed in de VS te confisqueren om terreurslachtoffers te compenseren.
En verder: lief stukje over Kanes en Feniciërs in Spanje.
======================================
DE OUDE GRIEKEN
Onderzoek in de Ormos-vallei (Argolis) en verder Kythnos, Montecasale (op Sicilië) en Thessaloniki.
======================================
ROME EN ZIJN RIJK
Uit Rome zelf: de archeologische vondsten van Metrolijn-C, inclusief een kazerne die al bekend was maar nu wordt opgegraven.
Spectaculair bericht over de giftige dampen van Hierapolis. Mediawijs als u bent, bent u sceptisch en u hebt gelijk, maar dit lijkt te kloppen.
En verder: schepen in Napels, Istanbul, een kerk in Tozeur en Varna.
======================================
BENOORDEN DE ALPEN
Om helemaal blij van te worden: in Heerlen is de restauratie afgerond van het Thermenmuseum.
Het maandelijkse lijstje uit Groot-Brittannië: Aberdeen, Cambridge, Canterbury (alleen lezen als u klaar bent om depressief te worden), Gloucester, Warwick en bokshandschoenen.
======================================
ISRAËL, JODENDOM EN CHRISTENDOM
De hype van de maand: is het zegel van Jesaja gevonden? Nee natuurlijk.
Een zegel met Cupido erop duikt vanzelfsprekend net op als het Valentijnsdag is.
En verder: Ein Hanya (don’t believe the hype), een mozaïek in Caesarea en een leuke Poeriem-grap.
======================================
OVERIG
Wat gebeurt er met de boedel van handelaar in illegale oudheden Robin Symes? Toebosch’ Onvolprezen Eigen Tijdschrift legt uit. En Toebosch heeft ook iets te melden over de waarde van publieksonderzoek naar het draagvlak voor archeologie. Alleen al voor dat stuk moet u een abonnement nemen.
Er zijn claims over een proto-schrift op de Balkan. Bestaat dat werkelijk of is het iets dat alleen bestaat in de geest van Bulgaarse archeologen? In elk geval: er is weer een voorwerp met iets dat lijkt op een tekst.
U las vorig jaar dat uit Holland afkomstige hooligans de Britse bevolking uitroeiden die Stonehenge hadden gebouwd. Nu is er meer bekend: 1, 2. En als u het zicht op de doorbraken in het DNA een beetje kwijt bent: hier is een handig overzicht. En daar is iets dergelijks. Maar u kunt natuurlijk ook naar “Oog op de Oudheid” komen.
En verder: de nieuwe Nationale Onderzoeksagenda Archeologie, archeologische toevalsvondsten, oude teksten in het Catharinaklooster, bedreigd erfgoed in Jemen, en wat u op vakantie in Spanje zoal kunt bekijken.
======================================
BOEKEN
De boekenrubriek in de Livius Nieuwsbrief wordt verzorgd door Roel Salemink van de Amsterdamse Athenaeumboekhandel, die u de boeken snel zal leveren als u gebruik maakt van de onderstaande links.
Meestal schrijft Jan van Aken romans die zich afspelen in de klassieke oudheid, maar zijn nieuwste boek De Ommegang gaat over een zoektocht naar kennis tijdens de Middeleeuwen met op de achtergrond het Concilie van Konstanz waar de groten der aarde bijeenkomen om de christelijke wereld van de ondergang te redden. Maandag 12 maart, tijdens de Boekenweek, wordt Jan van Aken bij Athenaeum Boekhandel geïnterviewd. Aanmelden kan hier en een bespreking is daar.
De kleinste van de zeven heuvelen van Rome is het Capitool, maar dit is wel de meest bekende. Rome’s Holy Mountain. The Capitoline Hill in Late Antiquity in de serie Oxford Studies of Late Antiquity gaat over de betekenis van de heuvel in het Rome van de late oudheid tussen de derde en zevende eeuw.
In How to Die. An Ancient Guide to the End of Life zijn de teksten verzameld die Seneca schreef over het sterven en de dood. Met hoofdstukken als ‘prepare yourself’, ‘have no fear’ en ‘have no regrets’ hebben we hier een praktisch boek voor het onvermijdelijke einde.
Ooit verschenen in de prestigieuze Baskervillereeks is het Verzameld Werk van de Griekse filosoof Epictetus nu weer leverbaar in paperback.
Op donderdag 22 maart doet de Britse oudhistoricus Adrian Goldsworthy Amsterdam aan om te spreken over zijn laatste boek Hadrian’s Wall. Rome and the Limits of Empire, dat op 6 maart in vertaling verscheen onder de titel De Muur van Hadrianus. De Romeinse limes in Groot-Brittannië. De bijeenkomst vindt plaats in de Doelenzaal van de Universiteitsbibliotheek (onder vlag van Spui25). Athenaeum Boekhandel en uitgeverij Omniboek nodigen u van harte uit hierbij aanwezig te zijn. Aanmelden kan via de website
Wilt u zich aanmelden voor de oudheid-nieuwsbrief van Athenaeum Boekhandel met daarin nog meer oudheid-boekennieuws, stuurt u dan een bericht aan klassiek@athenaeum.nl , of bezoek Athenaeums klassiekenpagina.
======================================
SLECHT NIEUWS
De Oudheid is natuurlijk helemaal niet interessant en daarom moet ze relevant worden gemaakt met parallellen. Heel origineel wordt het huidige Amerika met het Romeinse Rijk vergeleken. Of met Griekenland.
De Oudheid is natuurlijk helemaal niet interessant en daarom beginnen ze steeds weer over seks.
======================================
EN TOT SLOT
Nieuw licht op de Stelling van Pythagoras.
Toota witharsechwanoo!
Die kazerne bij metrolijn C is bijzonder interessant. Jammer dat het artikel geen kaartje bevat van hoe deze kennelijk zeer grote kazerne zich verhoudt tot de andere militaire gebouwen die zich in de omgeving hebben bevonden. Het artikel noemt de halte Amba Aradam (een berg in Ethiopië, bekend van een veldslag en een moordpartij in de jaren 30). Even ten noordwesten ligt de ronde kerk van Santo Stefano Rotondo uit de vijfde eeuw. In de keizertijd stond hier de Castra Peregrina, de basis van de frumentarii, die in de tijd van Trajanus en Hadrianus als koeriers, spionnen en moordenaars actief waren. De genoemde kerk is zeer boeiend, maar heeft veel te lijden onder de vochtige atmosfeer. Eronder bevindt zich een mithraeum, dat helaas (nog) niet open is voor het publiek. Er zijn in het verleden spectaculaire vondsten gedaan, die nu in de baden van Diocletianus kunnen worden bewonderd. Ik noem een reliëf waarvan de kleuren deels bewaard zijn. Mithras had een gouden gezicht. En ik noem een Mithras die geboren wordt uit een rots (lees je mee, Stijn Fens van Trouw?).
De aanleg van de metro heeft helaas ook effect op de gebouwen in de omgeving. De Santo Stefano was laatst een maand dicht vanwege herstelwerkzaamheden. Of dat samenhangt met de metro, is niet helemaal duidelijk, maar het is zeker wel het geval met de Santa Maria in Domnica die er tegenover ligt. Ook die kerk is interessant. In de Keizertijd stond hier de kazerne van het vijfde cohort van de vigiles, zeg maar de paramilitaire stadswacht. De later gebouwde kerk bevat een prachtig mozaïek uit de negende eeuw. Daarop is ook Paus Paschalis (817-824) te zien, een van de belangrijkste pausen uit die eeuw. Je kunt hem ook vinden in de kerken van Santa Cecilia in Trastevere en Santa Prassede. De kerk is helaas nu tot 2021 dicht vanwege de aanleg van de metro. Als ik het goed begrepen heb, worden er nog wel missen gehouden, dus dat zou nog een mogelijkheid zijn om de Santa Maria in Domnica te bezoeken.
Als iemand nog bevestiging nodig heeft dat oudheidkunde een wetenschap is:
“The model predicted locations of the lost cities within a radius of about 20 miles.”
Alleen al hierom is het stukje over Kanesh inderdaad lief.
@Poorten van de hel: “dit lijkt te kloppen”
Scheikundig bezien is er niets mis mee.
“de Britse oudhistoricus Adrian Goldsworthy ”
Ik heb net zijn Pax Romana uit. Het is niet perfect (hij herhaalt zich af en toe) maar het heeft alweer indruk op me gemaakt hoe rigoureus en systematisch ziijn aanpak is.
“Heel origineel wordt het huidige Amerika met het Romeinse Rijk vergeleken.”
Doet Goldsworthy ook – heel voorspelbaar zijn de verschillen zo groot (de Romeinen hebben zich bv. nooit te buiten gegaan aan escapades a la Somalië, Afghanistan en Irak – zij kwamen om te blijven, te straffen en/of om slaven te halen) dat uit die vergelijking niets zinnigs kan voortkomen.
“daarom beginnen ze steeds weer over seks.”
Niet zo zeuren. De combinatie geweld en seks verkoopt altijd en overal. De schrijvers van het OT (Samson en Delilah, de helft van de Griekse mythologie) wisten dat ook al.
“Pythagoras wrote dozens of elaborate, unhinged conspiracy theorems”
Let wel even op de bron. De slotzin is een pareltje.
Mijn favoriet blijft Intelligent Vallen:
https://www.theonion.com/evangelical-scientists-refute-gravity-with-new-intellig-1819567984
Aaargh. het Vliegend Spaghetti Monster straft me weer eens. De Griekse mythologie heeft niets van doen met het OT.