[Tweede deel van een achttiendelige reeks over de slag bij Issos (6 november 333 v.Chr.), waarin de Macedonische koning Alexander de Grote de Perzische heerser Darius III versloeg en de ondergang van het Achaimenidische Rijk inluidde. Het eerste deel was hier.]
De Koninklijke Weg was de eeuwenoude route van het westen van het huidige Turkije naar Babylonië. De Perzen hadden de weg verbeterd en serails gesticht. Uit Persepolis hebben we de vouchers over waarmee voorname reizigers hun voedselrantsoenen konden vragen. Het was over deze weg dat het Macedonische leger oprukte.
Het eerste doel was de rivier de Halys, de grens tussen het westen en oosten van Anatolië. Het was juli en zinderend heet, maar de oogst was al binnengehaald en de foerageurs konden graan bemachtigen in de dorpen langs de weg, waar de inwoners moeilijke tijden tegemoet gingen. Alles verliep voorspoedig. In het huidige Ankara aanvaardde Alexander de onderwerping van de Paflagoniërs, de bewoners van het gebied langs de Zwarte Zee. Hoewel te bezien stond of ze zich oprecht hadden onderworpen, hoefden de Macedoniërs voorlopig niet te vrezen voor een flankaanval op hun aanvoerlijnen. De weg was veilig en ze konden doormarcheren naar Cappadocië, het land voorbij de Halys.
Naar het zuiden
Verdergaan over de Koninklijke Weg was zinloos. Zonder twijfel had de Perzische vorsten Darius tussen hier en de Eufraat alle graandepots laten vernietigen. Zelfs als hij dat niet had gedaan was het best haalbare resultaat een veldslag op onbekend terrein tegen een vijand die, áls hij al zou worden verslagen, naar alle kanten kon ontsnappen, kon hergroeperen en opnieuw aanvallen. Intussen had de Perzische vloot gelegenheid de Macedonische aanvoerlijn over de Hellespont af te snijden. Verder oprukken naar het oosten was dus onverstandig.
In plaats daarvan verlieten de Macedoniërs de Koninklijke Weg. Ze bogen zuidwaarts af, richting Middellandse Zee, waar de bevoorrading geen probleem zou vormen. Het voorlopige einddoel was Fenicië. Als de bases van de vijandelijke vloot waren overmeesterd, konden de Perzen de Hellespont niet meer bedreigen. Dan kon worden gedacht aan een verdere opmars naar het oosten of naar waar Darius ook was.
De Cilicische Poort
De krijgsdoelen lagen vast, maar de afstand van de Koninklijke Weg naar de zee was ruim 250 kilometer. Onderweg moesten de Macedoniërs over de Taurus, een uitgestrekter en hoger gebergte dan ze ooit hadden gezien. Er was in feite maar één doorgang, de zogenaamde Cilicische Poort.
Hoewel deze engte, de Gülek Boğazı, tegenwoordig ruimte biedt aan een autosnelweg, was het in de Oudheid een zeer steile pas van slechts één karrenspoor breed. Als hij werd bewaakt, kon hij alleen worden genomen met een verrassingsaanval en daarom ging Alexander tijdens een zomernacht op pad met een elite-onderdeel, met zijn boogschutters en met zijn lichtbewapenden. Toen ze eenmaal boven waren gekomen, namen de vijandelijke soldaten die hem daar zo eenvoudig hadden kunnen tegenhouden de benen.
[Waarom dat zo was, leest u vanmiddag.]
Ik begrijp niet goed waarom de bevoorrading aan de kust geen probleem meer zou vormen. Als die over zee moest gebeuren, had je toch altijd de Perzische vloot die daar dicht bij haar basis opereerde?