Tag: Mar Behnam

De schade van ISIS

On door Jona LenderinginArcheologie, Cultuur, Geschiedenis, Islam, Midden-Oosten, Toerisme8 reacties
Door ISIS beschadigde inscriptie (Mar Behnam)

Zoals u weet oefende de zogenaamd Islamitische Staat ofwel ISIS ofwel Daesh recentelijk een schrikbewind uit in het noorden van Irak en het westen van Syrië. De terreur vormde een opvallend wreed en sadistisch hoofdstuk in de sowieso gewelddadige geschiedenis van deze regio. Het gebied heeft sinds de ondergang van het Ottomaanse Rijk rust noch duur gekend. Het zou voor de westerse media makkelijk zijn geweest de gebruikelijke oriëntalistische stereotypen van stal te halen, en dat gebeurde ook wel, maar dit keer was er ook iets anders. Er waren tevens berichten over de door ISIS georganiseerde plunderingen en verwoestingen van cultureel erfgoed. Toen ik Irak in oktober bezocht, waren die niet te missen.

Plundering

Eerst een kanttekening. Er zijn inderdaad plunderingen geweest en er zijn inderdaad antiquiteiten verkocht. Het was makkelijk. Er bestond immers al een door de autoriteiten gedoogd handelsnetwerk voor illegaal verworven oudheden. De westerse landen waren niet alleen grootafnemers, ze faciliteerden de zwarte handel ook met enerzijds een financiële structuur om belasting te ontwijken en geld wit te wassen en anderzijds academici die heling goedpraatten (meer).

Lees verder “De schade van ISIS” →

Mar Behnam

On door Jona LenderinginChristendom, Islam, Midden-Oosten
Boekenverstopplek in Mar Behnam

De heilige Behnam lijkt een beetje op Sint-Joris. In elk geval iconografisch. De in Irak vereerde heilige is net als zijn Mediterrane collega een te paard gezeten drakendoder. De parallel gaat verder. Moslims vereren zowel Behnam als Joris als Khidr, de groene man. Joden vereren deze bemiddelaar tussen mensheid en God alsof het Elia is. Of Ezechiël, zoals in Khifl. Vermoedelijk is het de oude cultus van Ba’al die in de volkscultuur steeds andere vermommingen heeft aangetrokken.

Zo’n heilige met diverse identiteiten, dat staat haaks op het verlangen van islamisten dat mensen slechts één identiteit hebben, hun religieuze. (Het is een vorm van modernisme, waarin alles eenduidig te verdelen moet zijn en elke ambiguïteit ergernis oproept.) Begrijpelijk dus dat de zogenaamd Islamitische Staat zich tegen dit soort volksculten richtte en de drie monniken uit het klooster van Mar Benham gevangennam. Wat er met hen is gebeurd, weet ik niet. Wel weet ik dat twee monniken zijn teruggekeerd. Er zijn nog drie of vier christelijke families in de omgeving. Het met dynamiet vernietigde graf van Benham is gerestaureerd (alleen de koepel was kapot) en verder moet u maar even hier kijken.

Lees verder “Mar Behnam” →

Sint-Joris, uitgewist

On door Jona LenderinginChristendom, Geschiedenis, Midden-Oosten3 reacties
Sint-Joris (Mar Behnam-klooster)

Mar Behnam is een christelijke heilige uit Adiabene, een antiek koninkrijk in wat ooit Assyrië had geheten en tegenwoordig Koerdistan heet. In de vierde eeuw na Chr. is hij om het leven gebracht door de Sasanidische koning Shapur II, die u misschien kent als de tegenstander van de Romeinse keizer Julianus de Afvallige. In de twintigste eeuw werd Sint-Behnam vooral vereerd door moslims en door de christenen die worden getypeerd als monofysitisch, West-Syrisch, oosters-orthodox of miafysitisch: een hele catalogus van namen – ik schreef er al eens over – waarvan de Kopten en Armeniërs het bekendst zijn.

Het graf van de heilige Behnam is in een klooster, even ten noorden van Mosul aan de Tigris, dat wordt beheerd door de Syrisch-katholieke kerk, en dat zijn dan weer monofysitische christenen die het gezag van de paus respecteren. Deze wat complexe achtergrond maakte het klooster tot een natuurlijk doelwit van de zogenaamd Islamitische Staat: niet alleen werden hier relikwieën vereerd van een heilige terwijl een mens alleen God mag vereren, het waren ook nog christenen die eigenlijk pro-westers waren. Hét probleem van christenen in het Midden-Oosten is immers dat ook het gehate, imperialistische Europa christelijk is.

Lees verder “Sint-Joris, uitgewist” →