Steinhardts geheelde oudheden

Rhyton, geplunderd in Mylasa (© New York District Attorney’s Office)

Een paar mensen attendeerden me op het bericht dat de Amerikaanse miljardair Michael Steinhardt, rijk geworden met een hedge-fund, 180 op de zwarte markt verworven oudheden moet afstaan. Ze gaan terug naar de landen waar ze zijn gestolen. Hij betaalde er in totaal $26.000.000 voor, maar de waarde is inmiddels $70.000.000. Ik zal eerlijk zijn: mijn eerste reactie was Schadenfreude. Het is altijd leuk als een heler op z’n gezicht gaat. Gerechtigheid! Al vrij snel daarna had ik echter een tweede en een derde gedachte. En tijdens het schrijven van dit stukje schoot me nog iets te binnen.

Verlaat de gevangenis zonder veel te betalen

Mijn tweede reactie: de collectie van Steinhardt zal groter zijn geweest dan 180 stuks. Wat is er nog meer? Is de rest ook gestolen en komt Steinhardt weg met heling? Of zijn die stukken keurig voorzien van een gedocumenteerde provenance? Twitteraar Jason Felch heeft zich erin verdiept en concludeert dat Steinhardt ruim 800 voorwerpen mag houden. Of ook die illegaal zijn verworven, is onduidelijk. De Officier van Justitie geeft aan daarover geen mening te hebben. Hij heeft er echter mee ingestemd dat hij nooit de overdracht, verkoop of schenking van die voorwerpen zal aanvechten.

Lees verder “Steinhardts geheelde oudheden”

Papyrologie: update (2)

Soms maakt een diepe verslagenheid zich van je meester

Eigenlijk had gisteravond mijn boek Bedrieglijk echt gepresenteerd zullen zijn in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Er zouden leuke antieke teksten zijn voorgelezen, we wilden ramanspectroscopie demonstreren en ik wilde het filmpje vertonen dat u hier kunt bekijken. Tot slot wilde ik gistermorgen op deze blog een update geven bij het boek. Want die was nodig, aangezien Bedrieglijk echt een verhaal bevat waarover nog steeds dingen bekend worden.

Ik raakte geboeid door de materie door het schandaal van het Evangelie van de Vrouw van Jezus. De betrokken onderzoekster zei dingen waarvan ze weten moest dat ze onwaar waren. In het onwaarschijnlijke geval dat ze het echt niet wist, had haar geheugen opgefrist behoren te zijn door de rel rond de Artemidorospapyrus. Terwijl ik het boek schreef, ontvouwden zich echter nog meer schandalen, zoals dat rond Eerste-eeuwse Marcus, de Sapfo-papyri en de diverse valse fragmenten van de Dode Zee-rollen. Ik heb bepaalde delen van mijn boek drie, vier, vijf keer moeten herschrijven. De laatste weken bleef het rustig maar een update is nog steeds zinvol.

Lees verder “Papyrologie: update (2)”

Nog meer valse Dode Zee-rollen

Grot 4 uit Qumran, waar duizenden snippers van de Dode Zee-rollen zijn gevonden

Het is weer zo ver: vervalste antieke teksten! En u weet, zonder provenance is een snipper papyrus of een perkamentfragment van nul en generlei waarde. De vervalser die oud papyrus gebruikt (te koop op eBay), de receptuur van antieke inkt benut en geen scherp schrijfmateriaal gebruikt, is in het lab onherkenbaar. Misschien dat ramanspectroscopie in de toekomst iets zal opleveren, maar zelfs dan moet de vindplaats bekend zijn.

Het gaat dan ook altijd fout. Evangelie van de Vrouw van Jezus? Vals, ondanks rookgordijnen uit Harvard. Artemidorospapyrus? Vals, daar verandert de prijs van bijna drie miljoen euro niks aan. Vijf Dode Zee-rol-fragmenten in de Greencollectie? Vals. Er is onduidelijkheid over de Sapfo-papyri, maar dat er drie provenances zijn genoemd en is geschermd met een niet-bestaande authenticatiemethode, doet het ergste vrezen. En dan zijn er nog de Dode Zee-rol-fragmenten uit de Schøyen-collectie, waarvan al in 2013, toen ik mijn boek Israël verdeeld schreef, werd vermoed dat ze materiaal vals waren.

Lees verder “Nog meer valse Dode Zee-rollen”