Tag: Stelling van Pythagoras

De eerste filosofen (2): Pythagoras

On door Kees AldersinGeschiedenis, Klassieken, Oud Italië, Oude Griekenland3 reacties
Pythagoras (Capitolijnse Musea, Rome)

[Omdat ik het in april redelijk druk heb, geef ik het woord aan Kees Alders, webdesigner en tevens auteur van het boek De wereld vóór God. Filosofie van de Oudheid. Vandaag gaan we verder met zijn reeks over de eerste filosofen, de zogenaamde voorsocratici. Het eerste deel was hier.]

Pythagoras. We kennen hem allemaal nog wel van zijn welbekende stelling, waarmee we de lengte van de zijden van een rechthoekige driehoek kunnen berekenen. Op basis van de lengte van twee zijden, berekent Pythagoras’ stelling de lengte van zijde nummer drie. Best handig in bijvoorbeeld de bouwkunde. Maar wie was deze man?

Wie was Pythagoras?

Pythagoras leefde net als Xenofanes in de zesde eeuw voor onze jaartelling. Over zijn leven doen de wildste verhalen de ronde. Hij is hoogstwaarschijnlijk geboren op Samos, en heeft vervolgens flink wat van de wereld gezien. Zo zou hij een flink deel van het Middellandse Zeegebied hebben verkend, en ook Perzië en Egypte hebben bezocht. Volgens sommige bronnen is hij zelfs tot in India gekomen. Maar hij zou ook geboren zijn met een gouden dijbeen, zijn tijd hebben verdreven met het verrichten van wonderen, en bovendien goddelijk zijn. We hoeven niet alles te geloven.

Lees verder “De eerste filosofen (2): Pythagoras” →

Kadaster

On door Jona LenderinginArcheologie, Babylonië, Geschiedenis, Museumstuk10 reacties
Kleitablet met een kadaster (Pergamon Museum, Berlijn)
Kleitablet met een kadaster (Pergamon Museum, Berlijn)

Vandaag in de reeks museumstukken: een kleitablet met een tekst uit het kadaster. Het is in het zuiden van Irak vervaardigd tegen het einde van het derde millennium v.Chr., dus ruim vierduizend jaar oud. Het zou – als het museum niet tot volgend jaar in verbouwing was – te zien moeten zijn in het Berlijnse Pergamonmuseum, wat suggereert dat het is verworven in de negentiende eeuw: dit museum bevat vooral voorwerpen uit het Ottomaanse Rijk, waarmee het Wilhelminische Duitsland het heel goed kon vinden.

Kadasters zijn een onbezongen grondslag van onze beschaving, maar dat vergt wat uitleg. Ze zijn ontstaan om gewaswisseling mogelijk te maken. Wanneer een gewas op een bepaald stuk land groeit, onttrekt het stikstof aan de bodem, zodat je het jaar daarop van dat stuk grond geen even rijke oogst kunt binnenhalen. Je moet de akker dus braak laten liggen en liefst ook bemesten om het weer even vruchtbaar te krijgen. De mensheid heeft in de loop der eeuwen diverse systemen ontwikkeld om dat zo efficiënt mogelijk te doen. Dat veronderstelt echter dat je weet welk veld waar ligt – en dus een kadaster.

Lees verder “Kadaster” →

Pythagoras in de problemen

On door Jona LenderinginDagelijks leven, Wetenschap, Wetenschapscommunicatie

Om te zien hoe overheidsdiensten elkaar dwars kunnen zitten, schakelen we nu over naar Apeldoorn, naar het “Parkje van Pythagoras” om precies te zijn. Het parkje, dat u hier uit de lucht kunt zien, is dus een driehoek. Een bord legt uit wat de bedoeling is:

Het parkje wordt aan twee kanten omgeven door stoeptegels van 30 x 30 cm. Door tegels te tellen kun je uitrekenen hoe groot die twee zijden zijn. Met de stelling van Pythagoras (A²+B²=C²) kan je nu de lengte van de derde zijde uitrekenen. A en B staan voor de rechthoekszijden en C voor de schuine zijde.

Lees verder “Pythagoras in de problemen” →