Zoals de trouwe lezers van deze kleine blog weten, beheer ik al sinds de eerste dagen van het internet een grote website over de oude wereld, die op een gegeven moment de naam Livius.org kreeg. Ooit is ze de in zijn soort grootste site ter wereld geweest maar ze is overvleugeld door de Wikipedia. De grote fout is dat ik te laat ben overgeschakeld van oude html naar een hedendaags content management systeem, al ben ik al twee jaar bezig met de migratie en is inmiddels twee derde gedaan. (Nee, het kan niet geautomatiseerd, zoals u denkt. Zo oud en rommelig is de site.)
Er zitten ook andere beginnersfouten in van de soort die werden gemaakt toen het internet net aan het doorbreken was. Op verzoek van enkele universiteiten heb ik er geen literatuuropgaven in gedaan; men realiseerde zich onvoldoende hoe belangrijk het web zou gaan worden maar had al in de gaten dat studenten er driftig uit overschreven. Ik weet niet wie dwazer is: de professores doctores die me vroegen geen literatuur te vermelden of de Lendering die aan dat verzoek gehoor gaf.
Het meeste is zelfgeschreven encyclopedisch materiaal met eigen foto’s, maar er zitten wat bronnen bij die niet online te vinden waren toen ik ze nodig had. Samen vormen die ongeveer 10% van de website. De Achaimenidische Koningsinscripties bijvoorbeeld zijn hier. Maar ik wil het hebben over drie Griekse proza-schrijvers die ik zelf leuk vind, die alle drie leefden in de gloriedagen van het Romeinse Rijk en die wat meer aandacht verdienen.
De eerste van het drietal is de Alexandrijnse historicus Appianus. Mijn leermeester, professor Pieter Willem de Neeve, werd niet moe te benadrukken dat het een onderschatte auteur was en dat is volkomen juist. Appianus is een van de beste geschiedschrijvers uit de Oudheid. Een van de origineelste ook: hij ordent zijn stof, de expansie van het Romeinse Rijk, niet chronologisch maar geografisch. Dus alle oorlogen in Spanje bij elkaar en alle oorlogen in Turkije bij elkaar. Het beoogde voordeel, dat je het verhaal beter begrijpt, is voor moderne lezers niet goed navoelbaar meer – wij hebben immers atlassen om naast ons boek te leggen – maar het idee toont dat Appianus durfde breken met tradities als dat paste bij zijn didactische doelen.
Met mijn collega-website LacusCurtius heb ik een taakverdeling gemaakt: daar zijn de delen over de Burgeroorlogen te lezen (een zelfstandige eenheid) en op Livius vindt u de buitenlandse oorlogen. Het is eersteklas-materiaal dat bewijst dat niet elke antieke historicus in de eerste plaats moralist was (al is die dimensie ook bij Appianus nooit ver weg). Maar hij is op dit punt een stuk beter te pruimen dan Thucydides of Tacitus, die je om allerlei goede redenen kunt lezen, maar niet als historicus. De tekst is hier.
Dan is er Herodianos. Daar ga ik het niet lang over hebben want daar heb ik het een paar maanden geleden al uitgebreid over gehad. Zijn relaas over het Romeinse Rijk na de dood van Marcus Aurelius is als geschiedwerk niet bepaald groots, maar het heeft de verdienste dat het niet is geschreven door een keizerhatende senator, maar door een ambtenaar die weliswaar niet alles wist maar ook geen vendetta’s had uit te vechten. Het leest als een trein. De vertaalde tekst is hier
Tot slot: ook de vertaling van Filostratos’ Leven van Apollonios van Tyana is nu in de nieuwe stijl omgezet. U vindt het hier. Ook daarover kan ik kort zijn omdat mijn inleiding tot de Nederlandse vertaling van Simone Mooij al te lezen is geweest op deze kleine blog en wel hier.
Wat ik maar zeggen wil: de Griekse literatuur bestaat niet alleen uit de klassiek geworden auteurs als de prachtige Homeros, de immer boeiende Herodotos, de zwaar onderschatte Xenofon en de zwaar overschatte Plato. Nog in de Romeinse tijd werd er indrukwekkend proza geschreven. Lees het en verrijk uzelf.
Ik betaalde indertijd voor enkele boeken met uitermate boeiende verhalen (waarvan de laatste was Israel verdeeld). Dat leverde u inkomsten op.
Ik kijk al langer naar deze blog en Livius,org (met veel meer informatie dan ik aankan).
Wat levert dat u op? Betaling voor die informatie zou ik logisch vinden.
Betaling voor alle diensten op internet zou ik logisch vinden (maar dan zonder verborgen agenda’s, “gratis” is immers meestal een marketingtruc). Voor bv. Wikipedia wil ik ook best betalen.
Een abonnementsgeld voor bv. Livius.org? Dat is bepaald geen “betaalmuur” (de weerkerende klacht hierover begrijp ik niet, wat is er mis met betalen voor informatie?)
Volgens mij is Jona’s argument vooral dat ‘de gemeenschap’ al betaalt voor academisch onderzoek, terwijl ze óók moeten betalen voor de artikelen die dat oplevert (die bijvoorbeeld op Jstor of GoogleScolar staan). Hierdoor ben je, als je niet lid bent van een academisch tijdschrift (die vreselijk duur is en achter een ‘betaalmuur’ staat) afhankelijk van onbetrouwbare informatie zoals Wikipedia. Zo stond het volgens mij in ‘De klad in de klassieken’, en daar ben ik het helemaal mee eens.
U kunt wat geld overmaken naar de Stichting Wetenschapsvoorlichting Oudheid. Er zijn plannen om filmpjes te gaan maken. Donaties zijn welkom op IBAN NL25 INGB 0006 2904 08 t.n.v. Stichting Wetenschapsvoorlichting Oudheid.
https://wetenschapsvoorlichtingoudheid.wordpress.com/
Ik neem aan dat we Polybius bij de must-read auteurs mogen indelen?
Ja, de Penguin is aardig. De Nederlandse vertaling is overigens prima, maar het is wel heel veel en het is lang niet allemaal geweldige stof. De Penguin-selectie is zo bezien beter.
“Nog in de Romeinse tijd werd er indrukwekkend proza geschreven.”
Als het puur daarom gaat moet Plotinus vermeld worden.
En natuurlijk heeft Augustinus van Hippo in Belijdenissen een verhandeling over tijd geschreven die iedere natuurkundestudent zou moeten lezen.