Een kleine twee jaar geleden publiceerde ik een stukje, eigenlijk meer een bedelbrief, waarin ik u vertelde dat we filmpjes waren begonnen te maken om u uit te leggen hoe oudheidkundigen komen tot hun conclusies. Hoe weten wetenschappers nou wat ze weten? Wat maakt oudheidkunde tot een wetenschap?
Ik denk (en niet als enige) dat het belangrijk is dat we dit soort dingen uitleggen. Niemand schiet er immers iets mee op als deze of gene u vertelt wat er in de Oudheid is gebeurd of hoe men dacht of handelde. Dat zoekt u immers wel op het internet op. Een wetenschap die haar naam waard is, legt zich professioneel uit en toont het wetenschappelijk proces.
Sindsdien hebben we – mede dankzij uw bijdragen – kunnen filmen in Amsterdam, in Museumpark Oriëntalis en het Valkhofmuseum in Nijmegen, in het Huis van Hilde in Castricum, nog een keer in Museumpark Oriëntalis bij Nijmegen, in het Thermenmuseum in Heerlen, in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en bij Second Sun in Eindhoven. Daarna begon de montage en nu, na bijna twee jaar na het begin, is het eerste filmpje daar: classicus Hein van Dolen legt uit hoe het mogelijk is dat we na vijfentwintig eeuwen nog altijd de Historiën van Herodotos kunnen lezen. Antieke literaire teksten zijn immers overgeleverd in middeleeuwse handschriften vol kopiistenfouten, maar toch kunnen classici de oudere voorbeelden reconstrueren. Van Dolens uitleg van de Lachmannmethode ziet u hieronder.
We hebben nog een stuk of zeven filmpjes klaar, die we snel willen publiceren. Daarna willen we er meer gaan maken, profiterend van de ervaring die we nu hebben opgedaan.
***
Oog op de Oudheid
Als u meer hierover wil weten, is er uiteraard de geschreven uitleg van de Lachmannmethode, maar ik zou u adviseren morgenavond naar het Rijksmuseum van Oudheidkunde te komen voor Oog op de Oudheid. De eerste bijeenkomst is gewijd aan precies dit onderwerp. Voor de pauze vertelt Gerard Boter (Vrije Universiteit) hoe oudheidkundigen de kopiistenfouten benutten om dichter bij het origineel te komen; na de pauze zal Tazuko van Berkel (Universiteit Leiden) u vertellen dat het desondanks toch redelijk problematisch is.
De zaal gaat dinsdagavond open om 19:00 en het evenement duurt van 19:30 tot uiterlijk 22:00.
Helder en vlot. Proficiat!
Op zich best een interessant verhaal, maar pratende hoofden zijn niet echt spannend om naar te kijken.
‘Pratende hoofden zijn niet echt spannend om naar te kijken’, maar ik vond het wel erg leuk om nu Hein van Dolen ook eens te zien en te horen. Dat neemt niet weg dat enige verdere visuele/tekstuele ondersteuning tot een sterkere presentatie zou kunnen leiden. Het moet toch mogelijk zijn om aan de hand van een concreet (desnoods vertaald of gefingeerd) voorbeeld te demonstreren hoe een tekst gereconstrueerd wordt.
Vraag en anrwoord: goede vorm. Alsof je er zelf bij zit om aan de geleerde te ontlokken wat de moeilijke punten zijn. Heldere en compacre antwoorden. De film is in al zijn eenvoud bijzonder trefzeker.