Mijn corona-app vertelt me dat ik onlangs een kwartier ben geweest in de nabijheid van iemand met de nare ziekte – ik wens hem of haar beterschap – en dus zit ik even thuis en is er tijd voor nog een filmpje. In de reeks “Zit een oudheidkundige met de rug naar een boekenkast” vertel ik u over Géza Vermes’ boek Christian Beginnings. Ik schreef er al eerder over en het filmpje is hieronder.
Het laatste boek van de in 2013 overleden grote geleerde leest als een trein. Hier en daar gaat hij wel erg kort door de bocht (en mijn samenvatting van het subordinationisme is dat zeker ook), maar het boekje is een fijne introductie tot de vroegchristelijke literatuur.
U vindt veel van de door Géza Vermes becommentarieerde teksten in Engelse vertaling op deze website. Ik ben ervan op de hoogte dat veel mensen religie beschouwen als een gepasseerd station, maar dat doet niet af aan het feit dat het vroegchristelijke materiaal interessant is.
Een voorbeeld is de Didache, die ik behandel in de vertaling van Arjan de Kok uit 2014. Vier jaar later heeft ook Vincent Hunink die tekst vertaald, maar De Kok documenteert het joodse karakter van de Didache mijns inziens beter. Wie een vlotte tekst wil lezen, neme Hunink, wie wil zien hoe joods het tweede-eeuwse christendom nog was, leze De Kok. En wie commentaar zoekt, raadplege Géza Vermes.
Mijn gebrek aan belangstelling wordt niet veroorzaakt door de gedachte dat religie een gepasseerd station is. De Antiek-Griekse filosofie is dat ook en toch lees ik de serie van Kees Aalders met rode oortjes. Ook wil ik het belang van (christelijke) ideeëngeschiedenis niet bagatelliseren. Het onderwerp boeit me gewoon niet, net zo min als Middeleeuwse opvolgingsconflicten mij totaal niet boeien of de ideologische verschillen tussen marxisme, leninisme, stalinisme, trotskisme en maoisme. Of, om nog iets geheel anders te noemen, de genetica van fruitvliegjes. Niemand hoeft zich hierdoor tegen te laten houden, integendeel.
Wat mij wel interesseert is het politieke aspect en dat kwam uitstekend uit de verf in je eigenste Israel Verdeeld.
1:16; “wat dat betreft ben ik een Groninger”…
De zachte G verraadt al dat je het hier niet over je geboortestreek hebt; wat bedoel je hier precies mee? Is dit een standpunt van het Qumran Instituut?
Ja, het Groningse instituut had een afwijkende mening. Inmiddels is de esseense hypothese minder zeker dan vroeger.
Subordionationisme… Heb ik het goed opgepikt? Als je dat woord kunt maken met Scrabble ben je binnen! En het is trouwens niet alleen voor voor theologen, ook in de popmuziek vind je het terug. Toen Prince Jehova Getuige werd maakte hij er meteen een plaat over, The Rainbow Children, waar hij met zware stem dingen zei als: Her children in subjection 2 her, she in subjection 2 the Wise One and The Wise One in subjection 2 the only begotten one, all 4 ever in subjection 2 God.