Misverstand: Platte aarde

Sint-Isidorus van Sevilla

Misverstand: In de Oudheid dacht men dat de aarde plat was

Het is een geweldig beeld: de acteur die Columbus speelt kijkt een naar de horizon varend schip na, waarvan eerst de romp en vervolgens de mast achter de kim verdwijnt. Zo zou de ontdekkingsreiziger als eerste op het idee zijn gekomen dat de aarde een bol was. Voor zover de samensteller van dit boekje heeft kunnen nagaan, is de Amerikaanse schrijver Washington Irving de eerste geweest die deze ontdekking aan Columbus heeft toegeschreven, in zijn in 1828 gepubliceerde geromantiseerde biografie Life and Voyages of Christopher Columbus.

Jammer alleen dat de Italiaanse dichter Dante die bolvorm al twee eeuwen vóór de ontdekkingsreiziger veronderstelde in zijn Goddelijke komedie. In dat gedicht dalen Vergilius en Dante af in de Hel, bereiken het middelpunt der aarde en klauteren vervolgens aan de andere kant van de aarde weer omhoog. Zeventien eeuwen eerder wist ook de filosoof Aristoteles dat de aarde een bol moest zijn.

Lees verder “Misverstand: Platte aarde”

Van Sint naar Santa

Sinterklaas: gevelsteen uit Amsterdam (Dam 2)

Dat Santa Claus en Sinterklaas in feite dezelfde figuur zijn, is genoegzaam bekend, maar hoe ze precies met elkaar verwant zijn, is minder duidelijk. De ontwikkeling is echter leuker dan je zou denken.

De middeleeuwse Sint-Nicolaas was de patroon van Amsterdam, die de herinnering levendig houdt in de vorm van een middeleeuwse kerk, een schuilkerk, een rooms-katholieke kerk en een Russisch-orthodoxe kerk. De schuilkerk suggereert dat verering van de heilige na de Reformatie ondergronds is gegaan, maar dat is niet het geval. Het feest bleef populair. Toen Nicolaes Tulp (die van Rembrandts Anatomische Les) als burgemeester van Amsterdam in 1663 probeerde een einde te maken aan de “vervloekte afgoderij”, kon hij zijn biezen pakken. Twee jaar later schilderde Jan Steen zijn beroemde Sinterklaasavond. Reformatie of niet, Sinterklaas was springlevend.

Lees verder “Van Sint naar Santa”