Historicus en maatschappij

Ik had gisteren de eer te mogen spreken op het symposium dat het historische tijdschrift Skript organiseerde over Historicus en maatschappij. Het was een buitengewoon leuke bijeenkomst.

De eerste spreker was Ed Jonker, die inging op de verschillende manieren waarop de relatie tussen de wetenschappelijke geschiedschrijving en de publieksgeschiedschrijving kan worden bekeken. Ik herkende er heel veel van, en leerde de nuttige jargonterm “liturgische geschiedenis”: de inderdaad bijna religieuze manier waarop sommige groepen hun verleden gebruiken om een identiteit af te bakenen, immuun voor feiten. Ik kan zo een reeks voorbeelden geven (Iran, Israël, Griekenland) waar de open historische discussie op bepaalde punten tot zwijgen is gebracht, domweg doordat de belangen te groot zijn geworden of gemaakt.

Lees verder “Historicus en maatschappij”

Kwakgeschiedenis: Tom Holland

Michiel Leezenberg maakt vanavond in het NRC Handelsblad korte metten met het boek Het vierde beest van Tom Holland. Terecht. Een sappig verhaal is immers nog geen waar verhaal, en zeker over een politiek beladen onderwerp als de islam moet je genuanceerd zijn.

Eén van de problemen bij de beschrijving van de vroege islam is hoe je de eerste twee generaties reconstrueert aan de hand van de veelal veel later geschreven bronnen (de hadith). Zoiets is beslist niet onmogelijk; een biografie van koningin Cleopatra lukt eveneens, hoewel de meeste bronnen ruim een eeuw eeuw na haar dood zijn geschreven. Holland waagt zich echter niet aan die moeilijke analyse en in zijn boek speelt de profeet Mohammed daarom geen grote rol. Dat is gemakzuchtig. Als een klus te moeilijk voor je is, moet je er gewoon niet aan beginnen.

Lees verder “Kwakgeschiedenis: Tom Holland”