Het verhaal dat Herodotos liet liggen

Wedjahor-Resne met een cultusbeeldje van Osiris. Het beeld werd door de Romeinse keizer Hadrianus (117-138) meegenomen naar Italië en geplaatst in zijn villa in Tivoli. Het is nu in de Vaticaanse Musea.

Ik heb al weleens eerder gewezen op de verovering van Egypte door de Perzische koning Kambyses, een gebeurtenis die traditioneel wordt geplaatst in 525 v.Chr. Vóór hem had de Assyrische heerser Esarhaddon de Egyptenaren onderworpen, en dat was eigenlijk de enige keer dat een leger vanuit Azië de Nijl had bereikt. Het was dan ook een formidabele prestatie.

Een leger dat vanuit Palestina naar Egypte trekt, moet namelijk vijf dagen langs de kust marcheren, door een woestijnachtig gebied zonder veel bronnen. Als farao Psamtek III zijn vloot tegen Kambyses zou hebben ingezet, zou het er slecht hebben uitgezien voor de Perzen. Die wisten evenwel zonder verliezen Pelousion te bereiken, het huidige Port Said. De Griekse auteur Herodotos, een voorname bron, vermeldt een gevecht maar heeft daarover weinig te vertellen. Hier is de vertaling van Historiën 3.11-12 door Hein van Dolen.

Lees verder “Het verhaal dat Herodotos liet liggen”

Actium?

Reliëf van een zeeslag (Vaticaanse Musea)

Dit is vermoedelijk een van de bekendste afbeeldingen uit het Romeinse Rijk. Er is een hoop op te zien. In de eerste plaats natuurlijk een schip, waarvan we kunnen zien dat de roeiers op twee roeibanken boven elkaar zitten. Links is een gevechtstoren en aan boord is een groep soldaten in laat-republikeinse harnassen. Twee van hen staan klaar om aan boord van een ander schip te springen – wat bewijst dat de ram van het schip, helemaal links, vermoedelijk niet het voornaamste wapen was. Dit was een galei die een ander schip enterde, mogelijk door middel van harpoenen, waardoor van een zeeslag een soort landslag werd gemaakt. Helemaal rechts is de ram van een tweede schip.

Er is een kastje aangebracht op de railing waarin het hoofd is te zien van een vrouwelijke godheid en recht daaronder zwemt een krokodil mee. Dat zou het symbool van Egypte kunnen zijn en daarom is wel aangenomen dat dit reliëf de zeeslag voorstelt die op 2 september 31 v.Chr. – vandaag 2046 jaar geleden – plaatsvond bij Actium.

Lees verder “Actium?”

De Laokoöngroep

laocoon_group_reconstruction
Reconstructie van de Laokoöngroep (Vaticaanse Musea, Rome)

Oké, het beeld hierboven, dat kent u allemaal: Laokoön. Hij was een priester in Troje en had in de gaten dat het Trojaanse Paard geen geschenk aan de godin Athena was, maar vol zat met soldaten. Omdat het de bedoeling was dat de heilige veste ten onder zou gaan, zonden de goden een tweetal zeeslangen dat Laokoön en zijn zonen wurgde. Het standbeeld hierboven toont hun doodsstrijd.

Het beeld is in 1506 gevonden op de heuvel ten noorden van het Colosseum en meteen werd gezegd dat dit het beeld is dat Plinius de Oudere vermeldt in zijn Natuurlijke geschiedenis 36.37:

Lees verder “De Laokoöngroep”

Kat met kuikens

Egyptische kat (Vaticaanse musea)

Zomaar, een detail van een oud-Egyptisch reliëf. Voor de liefhebber: het dateert uit de tijd van de zesde dynastie: de nabloei van het Oude Rijk ofwel de late vierentwintigste tot de vroege tweeëntwintigste eeuw v.Chr. Het is te zien in de Vaticaanse Musea in Rome. Dat zal vermoedelijk betekenen dat het kunstwerkje ooit is opgegraven in Midden-Italië.

Lees verder “Kat met kuikens”