Tag: geluk

geluk

Skepsis (2): Niet oordelen

On door Kees AldersinHellenisme
Pyrrhon van Elis (Archeologisch museum van Korfu)

[Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen, zoals het Cynisme, de Cyreense School, het Epicurisme en de Stoa. Een andere nieuwkomer was de Skepsis. Het eerste deel was hier.]

Twijfelaars zijn van alle tijden en plaatsen. Het oude Griekenland was niet anders. In het oude, democratische Athene waren al filosofen die twijfel als uitgangspunt hadden genomen: de sofisten. De skeptici lijken op hen met hun stelling dat er geen objectieve waarheid zou zijn. Er is echter een verschil. Van de Atheense sofisten beweerde Gorgias in elk geval nog ‘Er is niets’, en werd Protagoras bekend met zijn uitspraak dat de mens de maat zou zijn van alle dingen. Volgens de sceptici zijn ook dat geen zekerheden. Kennis bestaat niet, er zijn slechts meningen.

Lees verder “Skepsis (2): Niet oordelen” →

De vroege Stoa (3): De weg naar geluk

On door Kees AldersinHellenisme3 reacties
Kleanthes, de tweede leider van de Stoa (Ny Carlsberg Glyptotek. Kopenhagen)

[Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen, zoals het Cynisme, de Cyreense School en het Epicurisme. De bekendste was de Stoa. Het eerste deel van deze vijfdelige reeks was hier.]

Zenon van Kition was behalve stoïcijn ook asceet. Net als de cynici leefde hij eenvoudig. Hij was echter minder provocatief dan de cynici en had een meer conformistisch karakter. Ook hield hij er niet van de aandacht te trekken, of zich te omgeven met veel mensen. In die zin lijkt hij op Epikouros.

Alles ligt van tevoren vast

Op theoretische gronden verschilt hij echter sterk van de epicuristen. De verwerping van het (epicurese) geloof in toeval is fundamenteel voor het stoïcijnse deterministische geloof. Dat alles van tevoren vastligt, staat aan de basis van de stoïcijnse opvatting dat de mens fundamenteel verbonden is met de wereld waarin hij leeft.

Lees verder “De vroege Stoa (3): De weg naar geluk” →

Plato (10): De ideale psyche

On door Kees AldersinOude Griekenland4 reacties
Plato’s ziel op een olielamp (Andreasstift, Worms): twee paarden, ratio en emotie, gemend door de wil

[Dit is de tiende aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper.] 

Met het stichten van zijn eigen filosofische school, de Academie, had Plato meer succes dan als staatsman. Deze Academie werd een kleine 300 jaar na de oprichting in oorlogsgeweld verwoest, maar er bleven filosofen die zich Platonisten noemden. (Een latere versie van de Academie werd in Athene gesticht in 410 van onze jaartelling, en bleef nog een ruime honderd jaar bestaan.) In zijn Academie onderwezen Plato en zijn opvolgers zijn filosofie en ethiek. Die  laatste hangt samen met de visie van Plato op de menselijke geest.

We zagen het al: zoals de staat in elkaar zit, zo zit volgens Plato ook de geest in elkaar. De samenstellende delen van de staat zijn de bestuurlijke klasse, de klasse die de orde handhaaft, en de werkende klasse. De psyche is op een vergelijkbare wijze op te delen in de ratio, de wil en de emoties.

Lees verder “Plato (10): De ideale psyche” →

Stationsrestauratie

On door Jona LenderinginDagelijks leven7 reacties
De Restauratie, Eindhoven

Twee weken geleden sprak ik op een vrijdagavond in Eindhoven over mijn boek Xerxes in Griekenland. Ik was veel en veel te vroeg en besloot te gaan zitten in de stationsrestauratie, die “De restauratie” bleek te heten. Wat een prachtige plek!

Het station is in 1956 gebouwd. De architect was Koen van der Gaast, die ook de stations van Tilburg en Venlo heeft ontworpen. En de mooiste stationsrestauratie van het land dus, voorzien van een muur van licht.

Lees verder “Stationsrestauratie” →

Domweg gelukkig

On door Jona LenderinginDagelijks leven9 reacties
Doopsgezinde kerk, Leeuwarden

Zoals de trouwe lezers van deze blog zich wellicht herinneren, heb ik de afgelopen zomer in Harlingen gewoond en in Leeuwarden gewerkt. Ik was er sindsdien niet echt meer geweest maar woensdagavond verzorgde ik er bij de Doopsgezinde Gemeente een lezing over mijn boek Israël verdeeld.

Dat doe ik wel vaker: veel gemeentes en parochies hebben toerustingscursussen of leerhuizen. Het is altijd fijn daar te spreken. De vragen zijn ook altijd prettig en ik kom altijd thuis met ideeën die ik niet eerder heb gehad. Het aardige van het woord “leren” is dat het kan betekenen dat de docent iets leert aan de mensen, maar dat het ook kan betekenen dat hij iets leert van de mensen.

Lees verder “Domweg gelukkig” →

Zo’n dag waarop het geluk je toelacht (2)

On door Jona LenderinginDagelijks leven, Toerisme17 reacties
Dat u het maar weet: ze halen bier gewoon uit een beekje.

Ik had u achtergelaten langs de weg vanuit Tervuren naar het oosten, op een kasseienweg. Zonder dat er werkelijk veel spectaculairs viel te zien, was het landschap absoluut prachtig. Ik reed dwars door de glooiende velden, met een lichte wind in de rug, op een stralend zonnige dag maar zonder dat het al te warm was. Wat wil een mens nog meer?

Bij Loonbeek dook ik een dal in, zodat ik meteen weer een stevige helling op moest, maar daarna wachtte een stuk asfaltweg waarop ik probleemloos naar Sint-Joris-Weert reed. (Heerlijke plaatsnaam overigens, Vlaamser kan het nauwelijks.) Er was daar een spoorwegviaduct dat me trof als het soort industriële monument waar ik erg van houd. Via Nethen reed ik door een beekdal verder naar Hamme en ik kon alleen maar denken dat het mooi was.

Lees verder “Zo’n dag waarop het geluk je toelacht (2)” →

Aanstekelijke blijdschap

On door Jona LenderinginDagelijks leven9 reacties
IJsjeswinkel

Hij hield van haar en zij van hem, zoveel begreep ik wel toen ik zag hoe blij ze elkaar omhelsden, de jonge man en vrouw bij het Princessehof in Leeuwarden. En eigenlijk werd ik daar ook weer blij van.

Misschien lag dat aan mij en was het wel omdat ik zelf redelijk gestrest was en behoefte had aan iets moois, maar ik denk van niet. Vreugde is namelijk sowieso aanstekelijk. Ik heb weleens bij de Stopera gestaan, kort na een bruiloft, en het viel me toen op dat passerende fietsers bij het zien van het bruidspaar even vaart minderden en begonnen te lachen. De vreugde van het echtpaar was overgeslagen naar eenieder die het zag.

Lees verder “Aanstekelijke blijdschap” →

Domweg gelukkig

On door Jona LenderinginDagelijks leven16 reacties
Gevelsteentje in Leeuwarden

De trein van Leeuwarden naar Harlingen vertrekt om tien voor half tien. Dat is wat ergerlijk als je het station binnen komt lopen om vijf voor half negen. Je moet een klein uur wachten, bestelt maar wat pasta, strijkt neer op een bankje en klapt je laptop open om een stukje te schrijven voor je blog, af en toe wat pasta opprikkend.

Ik ben nu precies een week bezig in Leeuwarden en eigenlijk is dit de eerste tegenslag. Ik ben namelijk op weg naar het huurhuisje in Harlingen waarvan ik eerder vandaag de sleutels heb gekregen en ik had me daar graag nog ingericht voor het donker werd. (Water en elektriciteit moeten nog worden aangesloten.) Ik had het eerder vandaag gecontroleerd: de treinen reden elk half uur – maar zo te merken niet meer gedurende de avond. Maar eerlijk is eerlijk: als ik geen grotere zorgen heb dan mijn luchtbed neerleggen bij het licht van een zaklamp, dan heb ik geen zorgen. Ik vind het dus eigenlijk wel best. Het zou vreemd zijn als alles in een andere stad precies zo loopt als je verwacht.

Lees verder “Domweg gelukkig” →

So much beauty in the world

On door Jona LenderinginDagelijks leven8 reacties

Het is zondag en je hebt een afspraak met een vriendin die aan het andere einde van Amsterdam woont. Omdat het een mooie lenteavond is, hoef je geen jas meer aan. Je fietst dwars door de stad, waar het om een of andere reden minder druk is dan normaal. Je komt ter plaatse en belt aan. Een kinderstem klinkt door de luidspreker, een meisje doet de deur open. Je loopt de trap op, komt binnen en lacht om de gigantische bende speelgoed die ligt uitgespreid over de vloer.

Je hebt een boek bij je en de kleuter spelt de titel, benoemt de plaatjes en vertelt over haar eerste zwemdiploma en over haar kat (zie boven). De moeder maakt koffie. Je kletst wat over het werk, over vakantieplannen. Ibiza, de sprookjescamping, Cyprus. Het meisje bemoeit zich ermee, haalt herinneringen op aan haar vakantie in Cyprus. Je bent verbaasd want het moet drie jaar geleden zijn geweest. Jullie besluiten buiten te gaan ballen.

Lees verder “So much beauty in the world” →

Domweg gelukkig in de dierentuin

On door Jona LenderinginAmsterdam, Dagelijks leven8 reacties
Gevelsteen van een nijlpaard (voormalig nijlpaardenverblijf van Artis, Amsterdam)

Ineens herinnerde ik me dat nijlpaard Tanja een paar jaar geleden was overleden. “Het nijlpaard is er niet meer,” zei ik dus, “Wat voor dier zou er nu zijn?”

“Ik weet het!”, zei mijn gids (drie jaar en acht maanden), “maar ik verklap het niet. Dan is het een verrassing.”

Anders dan bij eerdere gelegenheden, toen ze geheimpjes niet wist te bewaren, zei het meisje dit keer niets. Wat ik maar zeggen wil: ik heb een prima dag doorgebracht in Artis.

Lees verder “Domweg gelukkig in de dierentuin” →