In de reeks over het handboek waarover ik regelmatig blog, Een kennismaking met de oude wereld van De Blois en Van der Spek, kom ik aan bij de reeks conflicten die samen bekendstaan als de Peloponnesische Oorlog. Ik heb er al vaker over geschreven. Mijn samenvatting zal kort zijn. Over een half uur diep ik het uit.
De Archidamische Oorlog (431-421)
Athene en Sparta waren al eerder ten strijde getrokken, van 460 tot 445. Dat was geëindigd met een verdrag dat bekendstaat als de Dertigjarige Vrede. Die begon echter al na een decennium te rafelen, toen de Atheners zich in de invloedssfeer van Korinthe mengden. Eén conflict betrof de stad Poteidaia, een ander de relatie tot Korfu. Ik blogde erover. Sparta koos uiteindelijk partij voor Korinthe en eiste dat Athene zijn bondgenootschap ontbond. Athene weigerde en de oorlog kwam.
De Archidamische Oorlog duurde van 431 tot 421 v.Chr. Sparta slaagde er niet in zijn oorlogsdoelen te bereiken en we kunnen dus zeggen dat Athene, dat zijn imperium niet hoefde ontbinden, de oorlog won. Vrede was het echter niet.
In de volgende jaren probeerden de Atheners hun positie te versterken. Op de Peloponnesos liep dat in 418 spaak in de slag bij Mantineia. Vervolgens was er de Siciliaanse Expeditie (415-413), die uitliep op groot verlies aan mensenlevens en schepen.
De Dekeleïsche en Korinthische Oorlogen (413-404, 395-387)
Athene kon deze tegenslagen incasseren, maar toen het ook een rebel in het Perzische Rijk steunde, ene Amorges, koos koning Darius II Nothos ervoor Sparta te gaan subsidiëren. Ik blogde erover. In de Ionische ofwel Dekeleïsche Oorlog (413-404) moest Athene het dus niet alleen tegen Spartaanse legers maar ook tegen een goed-gefinancierde Spartaanse vloot opnemen, en dat leidde uiteindelijk tot capitulatie en de ontbinding van het Atheense bondgenootschap.
Dit geldt als het einde van de Peloponnesische Oorlog, maar de ellende ging gewoon verder. De Atheners verdreven een pro-Spartaanse junta uit hun stad, aanvaardden vervolgens Perzische hulp en wisten het in de derde fase van het conflict, de Korinthische Oorlog (395-387), de Spartanen behoorlijk moeilijk te maken. Ook hierover blogde ik al eens (één, twee). Uiteindelijk legde de Perzische koning Artaxerxes III Ochos de Griekse stadstaten een vredesverdrag op. Hij had namelijk zelf huurlingen nodig.
Niet veel later stortten de Grieken zich in nieuwe oorlogen, waar ik nog weleens op terug zal komen. In feite verkeerde men voortdurend in staat van oorlog. Je kunt de vraag stellen of het wel zo zinvol is om enkele van die jaren op te vatten als een aparte oorlog.
[Wordt vervolgd; een overzicht van deze reeks is hier.]
Thoukudides beschreef ‘de’ Peloponesische oorlog zo indrukwekkend, blijkbaar. Dat is blijven hangen.
Geheel terzijde, er is ook inflatie bij de aanduiding van historische figuren.
‘Elizabeth the Great’ voor zeventig jaar lang gewoon blijven zitten waar je zit…🤔😏