Hypercoherentie

cline_1177

Eeuwen na de verwoesting van Troje staken de stadsmuren nog boven de velden uit. De herders die er hun kuddes weidden, waren er voldoende van onder de indruk om elkaar verhalen te vertellen. Er was ooit verschrikkelijk gevochten, zeiden ze, door helden die behoorden tot een ras dat sterker was geweest dan de mensen van de eigen tijd. De muren konden geen mensenwerk zijn maar moesten zijn gebouwd door goden.

Goden, helden en eeuwenoude ruïnes: meer wist een dichter als Homeros eigenlijk niet over het Troje van de dertiende eeuw v.Chr., dat de achtergrond vormt van zijn Ilias. Andere barden zongen heldenliederen over de steden Mykene en Thebe, waarin eveneens echo’s doorklonken van dat verre verleden. De verhalen zelf zijn echter grotendeels fictie.

Lees verder “Hypercoherentie”

Akelige apocalyptiek

Het Laatste Oordeel (Onbekende Hollandse meester, Musée communal de Nivelles)De katholieke kerk vierde gisteren Sint-Maarten en daarom wilde ik gisteren mijn wekelijkse Sargasso-column wijden aan de Romeinse soldaat die ooit zijn kostbare mantel in tweeën sneed om een arme sloeber te kleden, later het kloosterleven in West-Europa introduceerde en als bisschop van Tours opvallend sober leefde. Ik zou hebben verteld hoe hij, toen een ketter door een reeks juridische dwalingen ter dood dreigde te worden veroordeeld, een Romeinse keizer inpeperde dat deze maar een gewone gelovige was en niet boven de wet stond. Zo gaf Martinus van Tours een voorbeeld aan Ambrosius van Milaan, die enkele jaren later een andere keizer diets maakte dat het feit dat hij een geweldsmonopolie had, nog niet wilde zeggen dat hij onbeperkt zijn gewelddadige gang mocht gaan.

Dat ik die column niet schrijf, is de schuld van oud-president Bush Jr. Aanstaande donderdag spreekt hij op het fondsenwerfdiner van de Messianic Jewish Bible Institute, een instelling die opkomt voor de ‘messiasbelijdende joden’. Omdat die soms worden gediscrimineerd, is het aardig dat Bush het voor ze opneemt.

Lees verder “Akelige apocalyptiek”

Handelaren in angst

Het Laatste Oordeel op een wandschildering uit het Bachkovo-klooster (Bulgarije)

Misschien bleef mijn aandacht erbij hangen omdat ik afgelopen vrijdag een lezing heb verzorgd in de Vondelbunker: een schuilplaats uit de Koude Oorlog. Bij een atoomaanval zouden enkele tientallen mensen hier veiligheid moeten kunnen vinden. Het had iets klungeligs allemaal: de toiletten, de kale ruimte, de waterzuivering, de fiets-hometrainers waarmee de zuurstof moest worden ververst wanneer de dieselvoorraden op zouden zijn. Dit had niets te maken met het doorstaan van een nucleaire aanval. Wie hier overleefde, zou de doden benijden. Dit was de volkomen waanzin van de Koude Oorlog.

Maar het kan altijd waanzinniger. Ik meende dat eigenlijk niemand het einde van de Maja-kalender, die ergens dit jaar zal aflopen, serieus nam. Ik meende  dat het zoiets was als de sport-, society- en lifestyle-bijlagen van de kranten: de journalisten pretenderen dat het nieuws is en de lezers veinzen er belang in te stellen, terwijl iedereen weet dat het bladvulling is, alleen om de tijd te doden. Maar dat meende ik verkeerd.

Lees verder “Handelaren in angst”