Tag: kalifaat

De sji’ieten van Irak (2)

On door Jona LenderinginArabië, Geschiedenis, Middeleeuwen, Midden-Oosten, Vroege Islam6 reacties
De Umayyadenmoskee in Damascus, door de eerste kaliefen gebouwd in een kerk.

[Dit is het tweede stuk over de geschiedenis van de sji’ieten. Het eerste is hier.]

In mijn vorige stukje vertelde ik het officiële verhaal over de scheiding van soennieten en sji’ieten. Er was onduidelijkheid over de aard van het leiderschap. Degene die het uitoefende, genoot Gods steun, zoveel is duidelijk, maar wie was de ware heerser der gelovigen? Was het de Umayyadenkalief in Damascus of was het de imam, het familiehoofd van Ali’s afstammelingen?

Zoals de soennieten zijn verdeeld over vier rechtsscholen, zo zijn de sji’ieten verdeeld over wie nu de belangrijkste imams zijn. Niet iedereen wijst dezelfde vijfde en zevende imam aan, terwijl de meeste sji’ieten wachten op een twaalfde imam, Mahdi genaamd, die ooit zal terugkeren en een rol speelt aan het einde der tijden. Shi’iten waren betrokken bij enkele opstanden tegen de Umayyaden. Grosso modo was de tendens echter: depolitisering.

Lees verder “De sji’ieten van Irak (2)” →

De sji’ieten van Irak (1)

On door Jona LenderinginArabië, Geschiedenis, Islam, Midden-Oosten, Perzië, Vroege Islam2 reacties
Ali, de “leeuw des geloofs”, de ongewilde leider van de sji’ieten

De islam kent twee hoofdstromingen: de soennieten ofwel traditionalisten en de sji’ieten ofwel partijgangers. De splitsing gaat terug op een conflict dat meteen na de dood van Mohammed is ontstaan. Ik blogde er al eens over. De Profeet had enerzijds aangegeven te willen worden opgevolgd door de beste moslim en had anderzijds zijn schoonzoon Ali aangewezen. Misschien ontwikkelde Mohammeds denken en zag hij aanvankelijk de geloofsgemeenschap (de umma) als alternatief voor de familie en benadrukte hij later toch verwantschapsbanden.

De soenna en het kalifaat

Hoe dat ook zij, toen Mohammed was overleden en Ali de gebruikelijke verplichtingen vervulde, koos Mohammeds inner circle van vertrouwelingen de oude Abu Bakr als opvolger. Er was haast. Het was namelijk crisis: er was een concurrerende Arabische leider, sommige stammen meenden dat verdragen met Mohammed na diens overlijden kwamen te vervallen en tal van andere zaken waren onvoldoende geregeld. Abu Bakr bezat de voor het voortbestaan van de umma benodigde doortastendheid. Wat een nette manier is om te zeggen dat hij geweld niet afwees.

Lees verder “De sji’ieten van Irak (1)” →

Het zwaard van imam Ali

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Midden-Oosten, Vroege Islam12 reacties

Even een blogje over een vraag die gisteren bij me opkwam. Hierboven ziet u imam Ali, de schoonzoon van Mohammed. Na de dood van de profeet in 632 werd hij, volgens de diverse islamitische tradities, gepasseerd voor het kalifaat, dat in handen kwam van achtereenvolgens Abu Bakr (tot 634), de grote veroveraar Omar (634-644) en Othman (643-656), de samensteller van de Koran. Toen de laatste werd vermoord, werd Ali alsnog heerser van de gelovigen.

Het kwam tot een conflict met de familie van Othman, die Ali voor de moord verantwoordelijk hield, maar na een onbesliste veldslag kwam er een commissie van wijze mannen die de kwestie zou beoordelen. Ali ging akkoord en dat kostte hem in 661 het leven. Het kalifaat, zo vond zijn moordenaar, was een goddelijke instelling die niet onderworpen mocht worden aan menselijke beoordeling. Sindsdien zijn er moslims geweest die de familie van Othman, de Umayyaden, erkenden als heersers. Dit werd het kalifaat van Damascus en dit zijn de soennieten.

Lees verder “Het zwaard van imam Ali” →