Tag: sieraden

5000 jaar kralen

On door Jona LenderinginArcheologie, Cultuur, Geschiedenis, Middeleeuwen, Midden-Oosten, Musea, Religie, Romeinse Keizerrijk, Toerisme16 reacties
Kralenkettingen voor vroegmiddeleeuwse Romeinse dames (Santa Prassede, Rome)

In 2016 was er een kort bericht, dat nauwelijks de aandacht kreeg die het verdiende: in een graf in Noorwegen waren glazen kralen  gevonden, afkomstig uit het atelier van de glasmaker van Toetanchamon. De sterkste aanwijzing was het gebruikte kobalt. De kleuren van glas worden immers vervaardigd door metaal toe te voegen aan het mengsel van kwarts en potas dat glas feitelijk is. Met een techniek die bekendstaat als Laser Ablation Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (kortweg plasmaspectrometrie) is vast te stellen waar welk metaal is gewonnen en dus een uitspraak te doen over de herkomst. Een ander instrument uit het kralenonderzoek is de stereomicroscoop, waarmee is vast te stellen welke technieken de oude kunstenaars hebben benut.

Er waren in 2016 in totaal 271 Mediterrane kralen gevonden op eenenvijftig plaatsen in Noorwegen en Denemarken en die kwamen niet alleen uit Egypte maar ook uit Mesopotamië. Het onderzoek toont wat er momenteel technisch mogelijk is, maar ook welke vérstrekkende conclusies bereikbaar zijn. Het handelsnetwerk van veertiende-eeuws Egypte strekte zich uit tot voorbij de Noordzee. Met tussenschakels, vanzelfsprekend, maar toch.

Lees verder “5000 jaar kralen” →

Het goud van Macedonië

On door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Klassieken, Macedonië, Museumstuk8 reacties
Gouden krans uit Stavroupolis (Archeologisch Museum van Thessaloniki)

Al aan het begin van zijn regering toonde de Macedonische koning Filippos II dat hij even slim als onvoorspelbaar was. In 359 v.Chr. veroverde hij de stad Amfipolis, die behoorde tot de Atheense invloedssfeer. De Atheners wilden de stad graag terug, waarop Filippos zei dat hij dan de havenstad Pydna in ruil wilde hebben. De Atheners stemden in en stonden hem Pydna af. Daarmee hadden ze een basis in de noordelijke wateren minder en was het moeilijker om de oorlog met Macedonië te hernemen. Filippos had daarna geen reden meer om Amfipolis nog af te staan.

Het aardige van die stad was dat er grote wouden waren, waar het Atheense scheepstimmerhout vandaan kwam, en goudmijnen. Door het verlies was Athene serieus afgezwakt. De ooit machtige stad, die al te maken had gehad met een door de Perzen gesteunde opstand onder de bondgenoten, was nu definitief een mogendheid van het tweede plan. En voor Macedonië begon een mooie toekomst. We zien die aan het goud in de graven.

Lees verder “Het goud van Macedonië” →

Bling!

On door Jona LenderinginArcheologie, Christendom, Cultuur, Islam, Jodendom, Musea, Museumstuk, Oud Egypte, Oude Griekenland, Toerisme1 reactie
Portret van een meisje met een sieraad in het haar (Archeologisch Museum, Thessaloniki)

Als ik u zeg dat het bovenstaande portret is te zien in het archeologisch museum van Thessaloniki, als ik toevoeg dat ik het “gewoon mooi” vind en als ik in de volgende alinea wat opmerkingen maak over een aspect van het antieke kunstvoorwerp, dan weet u dat u bent beland in weer een aflevering van de onregelmatig verschijnende rubriek museumstukken, waarvan u hier een overzicht vindt.

Om te beginnen vertelt het kapsel iets over de hoge kwaliteit van de oud-Romeinse scharen. Dit is namelijke haute coiffure: het haar is geknipt in laagjes die aflopen vanaf een middenscheiding, terwijl deze jonge vrouw op haar achterhoofd lange vlechten draagt die ze heeft opgebonden op haar kruin. Over haar scheiding ligt een metalen sieraad, dat bovenaan begint met een bloem, lijkt te zijn ingelegd met edelstenen (en daarom zelf wel van goud of zilver zal zijn gemaakt) en uitloopt op twee gewichtjes op haar voorhoofd. We weten niet waar deze jonge vrouw vandaan kwam, maar op mij komen haar kapsel en sieraad uitgesproken oosters over, al zeg ik erbij dat ik zoiets nog nooit ergens heb gezien. Het grappige is dat de indruk dat deze vrouw van oosterse afkomst is, sterker wordt als je de bovenste of de onderste helft apart bekijkt. Althans, zo vergaat het mij.

Lees verder “Bling!” →