Tag: Belisarius

Het Byzantijnse Rijk (2): Bloei

On door Jona LenderinginByzantijnse Rijk, Geschiedenis14 reacties
Mozaïek uit de Hagia Sofia

[Tweede van drie blogs over het Byzantijnse Rijk. Het eerste was hier.]

De Byzantijnse geschiedenis begint op het moment dat de Romeinse keizers Constantinopel in gebruik namen als voornaamste keizerlijke residentie. Wie een datum zoekt, zou 11 mei 330 kunnen noemen, maar iedereen begrijpt dat het niet op een dag eerder of later steekt. De geschiedenis eindigt in elk geval op een heel precies moment: op 29 mei 1453. Toen veroverde de Ottomaanse sultan Mehmet II de stad. Ik blogde er al eens over. Historici verdelen het tussenliggende millennium in drie perioden.

Justinianus

De eerste daarvan, van 330 tot 867, is te typeren als ontstaan, crisis en voortbestaan. Tijdens de regering van Justinianus (r.527-565) deden de Byzantijnen een laatste poging de westelijke provincies van het voormalige Romeinse Rijk te heroveren. Dit plan slaagde grotendeels: generaal Belisarius heroverde de rijke provincies in Italië en Afrika, de steden in Libië verjongden (de Ananeosis) en Byzantijns goud kocht invloed in Frankisch Gallië en Visigotisch Spanje. De hervonden eenheid werd gevierd met de bouw van de kerk van de Heilige Wijsheid, de Hagia Sofia, in Constantinopel. De prijs voor de hereniging was echter hoog. Justinianus moest de Sasanidische Perzen afkopen en kreeg te maken met stevig verzet, bijvoorbeeld in Ostrogotisch Italië.

Lees verder “Het Byzantijnse Rijk (2): Bloei” →

Een geschiedenis van Syracuse (slot)

On door Jona LenderinginByzantijnse Rijk, Geschiedenis, Klassieken, Romeinse Keizerrijk, Romeinse Republiek6 reacties
Het Romeinse amfitheater van Syracuse

[Dit is het slot van een zesdelige reeks over de geschiedenis van de voornaamste stad van het antieke Sicilië, Syracuse. Het eerste stukje was hier en een landkaartje is daar.]

Verres

Een van de beruchtste uitzuigers was een gouverneur genaamd Gaius Cornelius Verres. Hij had de provincie nog meedogenlozer belast dan zijn voorgangers. In de zomer van 70 v.Chr. riepen de Sicilianen de hulp in van een onbekende advocaat, een zekere Marcus Tullius Cicero. Verres nam de beste advocaat van zijn tijd in de arm, Quintus Hortensius Hortalus. Een juridisch gevecht begon.

Lees verder “Een geschiedenis van Syracuse (slot)” →

Geliefd boek: Heer Belisarius

On door Jos HoutsmainByzantijnse Rijk, Geschiedenis, Literatuur6 reacties

Een van mijn favoriete boeken was sinds jaar en dag Robert Graves’ Count Belisarius. Het boek was zelfs zo favoriet dat ik begon het te vertalen, om te zien hoe die elegante, nuchtere zinnen van de Engelse dichter/romancier er in het Nederlands uit zouden zien. En zowaar, ik vond er ook nog een uitgever: Papieren Tijger zag brood in mijn vertaling.

Heer Belisarius is een heerlijk, meeslepend verhaal over de Oude Wereld in de zesde eeuw. Het politieke toneel in Constantinopel, de ketterijen, keizer Justinianus, de oorlogen tegen de Perzen, Belisarius’ campagne in Noord-Afrika, de verovering van Italië, de belegering van Rome door de Goten en nog veel meer. Allemaal met een meesterlijke beheersing van de stof en een heerlijke mengelmoes van liefde en ironische distantie verteld vanuit het perspectief van de eunuch Eugenius.

Lees verder “Geliefd boek: Heer Belisarius” →

Byzantijnse krabbel (5): Menorah

On door Jona LenderinginByzantijnse Rijk, Geschiedenis, Jodendom8 reacties
De menora (links) en de tafel met de toonbroden (rechts) op de ereboog van Titus in Rome

Nadat de Romeinen in het jaar 70 na Chr. Jeruzalem hadden ingenomen, brachten ze de beroemde zevenarmige kandelaar naar Rome. De menora werd, samen met andere cultusvoorwerpen uit de tempel, neergezet in de Tempel van de Vrede. Na een brand in 192 werden de voorwerpen, of wat daarvan nog over was, misschien overgebracht naar een andere plek in de stad, maar dat is niet helemaal zeker. In elk geval waren de tempelschatten dankbare voorwerpen voor plunderaars. De Visigoten namen in 410 de Tafel met de Toonbroden mee terwijl de Vandalen zich in 455 ontfermden over de menora, die ze overbrachten naar Karthago.

In 534 veroverde de Byzantijnse generaal Belisarius die stad en de zevenarmige kandelaar was een van de voorwerpen die hij meenam. De historicus Prokopios schrijft in zijn Geschiedenis van de Vandaalse Oorlog 4.9 dat het voorwerp door Constantinopel werd meegedragen tijdens Belisarius’ triomfantelijke intocht. Het zal hebben geleken op het reliëf hierboven, dat toont hoe de menora, na te zijn meegenomen uit Jeruzalem, in triomf door de straten van Rome werd gedragen.

Lees verder “Byzantijnse krabbel (5): Menorah” →