Alexander de Grote: de laatste jaren

Alexander als wereldheerser (Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel)

[Dit is het laatste van vier stukjes over Alexander de Grote. Het eerste vindt u hier en een poging de veroveringstocht te contextualiseren vindt u daar.]

Zoals we zagen in het vorige stukje was Alexander gedwongen terug te keren. Zijn soldaten wilden niet verder. En dus begon de terugreis. Met een grote vloot voeren de Macedoniërs naar het zuiden. Alexander gebruikte zijn normale strategie, waarbij hij eerst vluchtelingen en niet-strijders aanviel, om zo de soldaten te terroriseren. Vooral de Malliërs, die hun naam gaven aan het moderne Multan, kregen het zwaar te verduren. Alexander raakte zwaar gewond, maar herstelde en trok verder naar het zuiden, tot hij de Indische Oceaan bereikte.

Lees verder “Alexander de Grote: de laatste jaren”

Geliefd boek: Playing Cards in Cairo

De Britse journalist Hugh Miles (1977) vertelt in zijn persoonlijke Playing Cards in Cairo. Mint tea, Tarneeb and Tales of the City (2008) over liefde in Caïro. Hij beschrijft onder andere de amoureuze omgangsvormen tussen jonge mensen in een chaotische stad. Zelf raakt hij verliefd op Roda, een Egyptische arts, hoewel het aanvankelijk erg moeilijk is haar te ontmoeten. Voor een ongehuwde vrouw is het problematisch om met een man, laat staan een buitenlander, in het openbaar te verschijnen. Ze brengen daarom veel avonden bij Roda thuis door waar ze met haar vriendinnen Tarneeb spelen, een kaartspel dat op bridge lijkt.

Toneelspel

Miles vertelt dat zijn vriendin Roda geen broer heeft en haar vader in Koeweit werkt. Door de afwezigheid van nauw verwante mannen kan ze zich meer vrijheden veroorloven dan haar getrouwde en ongetrouwde vriendinnen. Maar ze gaat in het begin niet zo ver om Hugh in zijn appartement te bezoeken, want dat zou erg slecht voor haar reputatie zijn. Zelfs in haar eigen buurt is na korte tijd bekend dat Miles ongehuwd is en haar bezoekt. Want in de

close-knitted Caïro society, where everybody makes it their business to know everyone else’s business

verspreiden geruchten zich snel. Uiteindelijk waagt ze het erop, lichtelijk vermomd en met een zonnebril, om bij hem thuis te komen. De conciërge en parkeerwachters maken er een sport van om haar zichzelf te laten verraden door Arabisch tegen haar te spreken. Ze reageert niet. Zoals Miles opmerkt, zijn Egyptische vrouwen onder de druk van zedig gedrag in het openbaar ervaren toneelspeelsters.

Lees verder “Geliefd boek: Playing Cards in Cairo”

Armeense bruiloft

Bruiloftsreliëf uit Noratus

Over de Armeense khachkars heb ik al vaker geblogd (één, twee, drie). Het zijn stenen stèles met een kruis erop, volledig gedecoreerd met allerlei figuren: een zonneschijf, rozetten, plantenmotieven, granaatappels, soms dieren. Ze kunnen staan op allerlei plekken, zoals kerken, begraafplaatsen of slagvelden. Als je hun betekenis moet samenvatten, staan khachkars op de plekken waar het goede en het leven het winnen van het kwaad en de dood.

Noratus, hemelsbreed een kilometer of zestig ten oosten van Yerevan aan het Sevan-meer, heeft er vele tientallen, ik meen zelfs honderden. Ook zijn daar stenen reliëfs die geen echte khachkars zijn, zoals het bovenstaande: een bruiloftsscène. Wel het goede, wel het leven, maar geen kruis en ook geen overwinning op het kwaad of de dood.

Lees verder “Armeense bruiloft”

Libanees huwelijksrecht

Een bruidswinkel in de souq in Tripoli. (Doorgaans zijn de jurken mooier.)

In West-Europa is het simpel: als je veel van iemand houdt, kun je trouwen en daarmee zijn dan een hoop zaken in één keer geregeld. Eventuele kinderen krijgen de nationaliteit van hun ouders, het erfrecht is duidelijk en zo is er nog het een en andere waarover je het hoofd niet langer hoeft te breken. Wie dat wil, kan na het burgerlijk huwelijk nog een religieus huwelijk sluiten.

In het Midden-Oosten is het complexer: in bijvoorbeeld Israël en Libanon zijn de religieuze autoriteiten verantwoordelijk voor de huwelijkssluiting. Welke ongewenste gevolgen dat in Israël kan hebben, is beschreven in Israël op een doordeweekse dag van Rachel Levy, en dan gaat het nog over het huwelijk tussen twee joden. Het wordt helemaal ingewikkeld als de mensen tot twee verschillende religies behoren. Een burgerlijk huwelijk is dan een oplossing en dat dwingt menigeen, Israëlisch of Libanees, om de bruiloft maar te gaan vieren op Cyprus.

Lees verder “Libanees huwelijksrecht”

In Libanon (2)

Ik zou niet nu in Libanon zijn als mijn zakenpartner en zijn echtgenote niet, toen we in 2012 in een hotel in Chtaura verbleven, na het ontbijt naar hun hotelkamer waren teruggegaan. Ik bleef achter in de lobby en om de tijd te doden knoopte ik een praatje aan met de jonge vrouw achter de balie. Ik had ontdekt dat Libanon een prachtig land was voor toerisme, vertelde ik, en ik wilde een groepsreis gaan organiseren – wist zij misschien welke agenten er waren? We hebben niet lang gesproken, want daar kwamen mijn reisgenoten al aanlopen, maar zo maakte ik kennis met Maya.

Een paar maanden later was ik ter voorbereiding van die groepsreis opnieuw in Libanon en spraken we elkaar opnieuw. Weer een paar maanden later vond de geplande reis plaats en op een avond ben ik uit eten geweest met twee medereizigsters, met Maya en met haar zus Miriam. Eind 2013 kwamen de twee zussen naar Nederland. Mijn bewondering voor ze groeide toen ze allebei goede banen opgaven om vluchtelingenwerk te gaan doen. Ik blogde daar al eens over (123, 4). We spreken elkaar niet wekelijks of zelfs maar maandelijks, maar ik mag de twee zussen graag en het is onmogelijk hun niet het beste te gunnen.

Lees verder “In Libanon (2)”

Bruiloftslied

Gijsbrecht en Badeloch (Vondelbrug, Amsterdam)

Waer werd oprechter trouw
Dan tusschen man en vrouw
Ter weereld oit gevonden?
Twee zielen gloênde aen een gesmeed,
Of vast geschakelt en verbonden
In lief en leedt.

De band, die ’t harte bind
Der moeder aen het kind,
Gebaert met wee en smarte,
Aen hare borst met melck gevoed,
Zoo lang gedraegen onder ’t harte,
Verbind het bloed.

Lees verder “Bruiloftslied”

Hennafeest in Diyarbakır

Ik ben momenteel in Diyarbakır, aan de bovenloop van de Tigris. Het is het antieke Amida en ik wilde eens zien waar de door Ammianus genoemde watermolens gestaan hebben (zie Andrew Wilson, ‘Watermills at Amida’,  in: Classical Quarterly 51 [2001] 231-236). Ik ga er echter niet over schrijven, want de binnenhof van de tot hotel omgebouwde karavaanserail waar ik logeerde, bleek ’s avonds te zijn veranderd in de plek van een hennafeest.

Het hennafeest wordt gevierd van Casablanca tot Kabul en gaat vooraf aan de bruiloft. In dit geval was het de avond voor het eigenlijke feest; elders wordt het wel een week voor de plechtigheid wordt gevierd. Het is overal weer anders, maar in Turkije was het oorspronkelijk het feest dat de bruid met haar vriendinnen vierde, die werd opgevrolijkt doordat de familie van de bruidegom henna liet bezorgen.

Lees verder “Hennafeest in Diyarbakır”