Tag: Charon

Beschermde grafrovers

On door Hans OverduininArcheologie, Balkan, Romeinse Keizerrijk6 reacties
Het graf met de wolfskop (© foto B.S.Szmoniewski)

In 2022 ontdekte archeologe Valentina Voinea in het dorp Cheia in de Roemeense regio Dobruja (tussen de Donau en de Zwarte Zee) een Romeinse grafheuvel. Gedateerd rond 150 na Chr. en met een doorsnee van wel vijfenzeventig meter, bestond de inhoud uit twee graven. De overledenen waren waarschijnlijk Romeinen die tijdens de Romeinse kolonisatie van deze regio naar dit gebied waren gekomen.

Het eerste graf

Beide graven zijn interessant. Het ene bestond uit een houten kist met daarin het lichaam van de overledene en grafgiften. Het lichaam was, zoals in de regio gebruikelijk, ter plaatse verbrand, zoals blijkt uit de sterke verbranding van de muren en de bodem van de put. Vervolgens werd de put bedekt met houten planken en gedempt.

Lees verder “Beschermde grafrovers” →

De eerste gladiatoren

On door Svenja Fabian-GrosserinEtrurië, Romeinse Keizerrijk, Romeinse Republiek4 reacties
Campaanse gladiatoren (museum van Paestum)

[Bijna iedereen heeft wel een idee van wat gladiatoren waren: Romeinse strijders die in arena’s als het Colosseum vochten om de bevolking te vermaken. Die kennis is meestal opgedaan in stripboeken als Asterix, Hollywoodfilms of tv-series. Daardoor zingen veel misvattingen rond over gladiatoren. Svenja Grosser-Fabian behandelt zes van die misverstanden.]

De Etruskische oorsprong van de gladiatorengevechten

De Romeinen zelf dachten dat de gladiatorenspelen afkomstig waren uit Etrurië. De vierde-eeuwse schrijver Athenaios, die in zijn Deipnosophistai (“geleerde mensen aan tafel”) allerlei fragmenten van eerdere auteurs citeert, haalt Nikolaos van Damascus aan, die in de eerste eeuw v. Chr. had geschreven dat de Romeinen hun traditie van gladiatorengevechten van de Etrusken hadden overgenomen. Inderdaad is het  woord lanista voor de manager van een gladiatorenschool ontleend aan de Etruskische taal. Het betekent beul. Ook de figuur van Charon, die de dode noxii (“veroordeelden”) wegsleept uit de arena, is van Etruskische oorsprong.

Lees verder “De eerste gladiatoren” →

Pluto

On door Jona LenderinginWetenschap, Wetenschapscommunicatie12 reacties

Planeten draaien, zoals u weet, om de zon of een andere ster. Ze zijn bolvormig. En ze zijn zo zwaar dat ze, zoals het heet, “de buurt hebben opgeruimd”: andere objecten die ooit in dezelfde baan draaiden, zijn als het waren opgeveegd. Pluto voldoet niet aan dit laatste criterium. Dat het hemellichaam toch vaak een planeet wordt genoemd, is slechts een kwestie van traditie, en omdat dat geen wetenschappelijk criterium is, is een nieuwe categorie bedacht: de dwergplaneten, waarvan Pluto en de oude planetoïden Ceres en Eris voorbeelden zijn.

U zult zich de discussies uit 2006 herinneren: er waren nogal wat mensen die de traditie belangrijker vonden dan een bruikbare definitie, en daarom Pluto als planeet wilden blijven aanduiden. Misschien speelde een rol dat “dwergplaneet” onbelangrijker klinkt dan “planeet”. “Plutoïseren” was even een nieuw werkwoord om aan te duiden dat iets ten gevolge van een herdefinitie onbelangrijker was komen te ogen.

Lees verder “Pluto” →