De duivel en zijn voorgangers

Weer mislukt: wat de duivel ook doet, de menselijke ziel wordt toch gered (Notre Dame, Parijs)

Als Lambiek in De Poenschepper café “Het Gouden Kalf” binnenloopt en aan kastelein Mazoetan vraagt of hij soms het gouden kalf is, dan weet de lezer dat de waard de duivel in hoogsteigen persoon moet zijn. Mazoetan is slechts één van de incarnaties van de Hellevorst die neerlandicus Bas Jongenelen presenteert in De duivel in de Nederlandse literatuur (2022). Een boek dat ik met machtig veel plezier heb gelezen. Lucifer is fascinerend. Het is immers kennis van goed en kwaad die ons maakt tot mensen. Los daarvan heeft de duivel een boeiende ontstaansgeschiedenis.

Vijandige Geest

Ergens in de Late Oudheid codificeerden Perzische geleerden de heilige literatuur van het zoroastrisme, een belangrijke stroming uit de Iraanse religie. In deze bibliotheek, de zogenoemde Avesta, zit een oudere kern van heilige teksten die bekendstaat als de Gatha’s. Deze zeventien hymnen zijn herkenbaar aan de gebruikte, oeroude taal. Volgens een gangbare hypothese zijn het composities van de profeet Zarathustra. Hij zou ooit – we hebben het over pakweg de dertiende eeuw v.Chr. – van de geest Goede Gedachte opdracht hebben gekregen overal bloedige offers te verbieden en mensen aan te sporen tot hulp aan de armen. Goede Gedachte zou zijn gestuurd door de oppergod Wijze Heer ofwel Ahuramazda.

Lees verder “De duivel en zijn voorgangers”

Ringelingen en Nibelungen (3)

2x Suske en Wiske en de Ringelingenschat

[Dit is het derde deel van een stuk over het klassieke Suske & Wiske-album. Het eerste is hier.]

De speelfilm Die Nibelungen. Siegfried van Fritz Lang is overigens niet de enige bron van inspiratie van De Ringelingenschat. Ook de opera’s van Wagner spelen een rol, bijvoorbeeld in enkele scènes rond het smeden van een zwaard. Trouwens, de beperking van het Nibelungenverhaal tot de avonturen van Siegfried, is eveneens ontleend aan Wagner; in het middeleeuwse epos draait het immers uiteindelijk om de wraak van Kriemhild, de tweede film van Lang, maar dat is een thema waar noch Wagner noch Vandersteen iets mee kon.

Lees verder “Ringelingen en Nibelungen (3)”

Ringelingen en Nibelungen (2)

2x Suske en Wiske en de Ringelingenschat

[Dit is het tweede deel van een stuk over het klassieke Suske & Wiske-album. Het eerste is hier.]

Waar gaat De Ringelingenschat over? Suske, Wiske, tante Sidonia en Lambiek komen in het bezit van een drinkhoorn, en omdat ze er meer van willen weten, gaan ze op vakantie in Xanten. Daar blijkt de hoorn over wonderlijke krachten te beschikken, zodat het viertal belandt in de middeleeuwse stad. Lambiek, die inmiddels is voorzien van de geweldige naam Bikfried – het Vlaamse volksvoedsel is nooit ver weg – aanvaardt nu een betrekking als drakendoder, en het moet gezegd: hij brengt het er bepaald niet slecht vanaf.

De bewoners van Xanten zuchten ondertussen onder de belastingen die hun koning, Hagen Kartoffel (nog meer patat) von Ringeling, hun oplegt. Zo ontstaat de Ringelingenschat, die gestolen zal worden; vanzelfsprekend wordt deze misdaad uiteindelijk opgelost en worden de daders bestraft, waarna onze helden terugkeren naar hun eigen tijd.

Lees verder “Ringelingen en Nibelungen (2)”

Ringelingen en Nibelungen (1)

2x Suske en Wiske en de Ringelingenschat

Omdat ik mijn eigen exemplaar van De Ringelingenschat, het Suske & Wiske-album waarover ik nu wil schrijven, heb uitgeleend aan mijn neefje, toog ik gisteren naar de stripboekenwinkel om het te vervangen. Het bleek echter even niet leverbaar, en zo kwam ik thuis met de Suske & Wiske-pocket #23, die tevens De nerveuze Nerviërs en Lambiorix bevat. Deze laatste twee bevestigen uw vooroordeel tegen de reeks. De plot is inderdaad onverdraaglijk klungelig en de moraal is verschrikkelijk oubollig. Maar dan De Ringelingenschat! Dat is andere koek. Dat is Willy Vandersteen op zijn aller-, allerbest.

Lees verder “Ringelingen en Nibelungen (1)”