De vaste lezers van deze blog zal het wellicht zijn opgevallen: ik ben momenteel voor mijn werk in Tunesië. En omdat ik onverwacht wat tijd over heb, trakteer ik u op wat foto’s uit dat mooie land.

Het Bardomuseum

Het Bardomuseum in Tunis is het voornaamste museum van Tunesië. Het heeft een heel mooie collectie Romeinse mozaïeken. Hierboven heeft u een voorbeeld: een olijfoogst. Ik schreef al eerder over een mooi mozaïek dat Vergilius voorstelt, over de reis van Afrodite en een goudschat.

Het bovenstaande beeldje komt uit een wrak dat is gevonden voor de kust van het stadje Mahdia. Men neemt wel aan dat het gaat om een uit de koers geslagen schip met de buit die de Romeinse generaal Sulla meenam uit Griekenland. Er is ook een katapult gevonden, en nog veel meer sculptuur.

Karthago

De derde foto toont het uitzicht vanuit Karthago, zeg maar de eerste hoofdstad van Tunesië. Het was opvallend helder toen we er waren. Aan de overkant van de baai ligt de Jebel Boukornine, de tweehoornige berg. Naar links loopt het schiereiland weg dat uitmondt in Kaap Bon.

Dit zijn de schamele resten van de kerk van Cyprianus, een bisschop van Karthago die rond het midden van de derde eeuw na Chr. is terechtgesteld tijdens een christenvervolging. Ik zag enkele relikwieën in de kathedraal van Tunis, die overigens de moeite van een bezoek niet waard is. De volgende kerk is andere koek:

De kerk van Karthago, gewijd aan de Franse koning Lodewijk de Heilige, die hier in 1270 tijdens de Achtste Kruistocht is overleden, is sinds kort weer toegankelijk voor het publiek. Ik verwachtte futloze negentiende-eeuwse neogotiek of iets dergelijks, maar was aangenaam verrast door het elegante interieur.

Bulla Regia

In de stad Bulla Regia, bij de Grote Vlakte en niet ver van de grens tussen Tunesië en Algerije, woonden de rijke mensen in huizen onder de grond. Dat is wel heel bijzonder. Hieronder is een voorbeeld.

Er liggen in Bulla Regia ook prachtige mozaïeken, gewoon aan het oppervlakte. Hieronder is een detail. De mannen links lijken een enorme slang te hebben gevangen. Die worden ook vermeld in onze bronnen.

We zagen een pas opgegraven kapiteel, dat ooit deel heeft uitgemaakt van een gebouw bij de Apollotempel. Tussen de twee krullen links en rechts ziet u een “teken van Tanit“, wat geen gebruikelijk motief is op een kapiteel.

Dougga

Dougga is een pre-Romeinse stad op een heuvel, die de hele Oudheid door bewoond is gebleven. De Byzantijnen bouwden er een fort. Persoonlijk zou ik een ander fundament hebben gekozen.

Een detail uit het theater van Dougga: de spreekbuis voor de souffleur.

Mactaris

Wie dit echtpaar uit Mactaris niet mooi vindt, is esthetisch gehandicapt.

Ook uit Mactaris: een halssnoer. De diverse kralen komen uit alle windstreken en er is recent onderzoek dat documenteert dat ook gewone mensen zulke halssnoeren droegen. Anders gezegd: ook de plattelandsbevolking was aangesloten op de grote handelsnetwerken. En wel zó grootschalig dat we niet kunnen aannemen dat de distributie verliep via de elite.

Sbeitla

De stad Sbeitla, het antieke Sufetula, was in de Late Oudheid erg belangrijk, en er zijn beroemde Byzantijnse kerken. Ook in de Romeinse keizertijd is er gebouwd. Dit is de mozaïekvloer van een badhuis. Het regelmatige patroon is indrukwekkend doordat het zo enorm groot is.

Kairouan

Over Kairouan, de hoofdstad van de Arabische dynastie der Aghlabiden, heb ik al wel vaker geblogd, bijvoorbeeld over de waterreservoirs. Hier is een christelijk detail uit de Grote Moskee.

Dit is een van de stadspoorten van de vroegmiddeleeuwse hoofdstad van Tunesië.

En hieronder ziet u een detail uit het mausoleum van Abu Zama’a al-Balawi, de barbier van Mohammed. Ik laat in het midden hoeveel haren werkelijk uit de baard van de profeet komen, maar het is een mooie plek, die een belangrijke rol heeft in de volks-islam.

En sprekend over de middeleeuwse islam: dit is een blad uit de Blauwe Koran, een van de beroemdste manuscripten. Het perkament is bewerkt met indigo, de inkt is verrijkt met goud. Wie dit heeft vervaardigd, was een genie.

El-Djem

El-Djem, het antieke Thysdrus, is beroemd om zijn amfitheater. Een wonderlijk trekje is dat alle deuren in tweevoud zijn aangebracht. De verklaring die ik ervoor hoorde, dat er bij dierengevechten verschillende teams van twee man klaarstonden om in te grijpen, waarbij de een de bedreigde jager beschermde en de ander het dier afleidde, vond ik vergezocht.

Ook in Tunesië hebben ze Romeinenfestivals. Om een of andere reden moest ik even een switch maken toen ik deze poster zag. Ik was verrast het festival aangekondigd te zien in Arabische letters; ik ben geconditioneerd dat Romeinse dingen in Romeinse letters worden aangekondigd.

Veel leuker dan dat amfitheater vind ik het museum van El-Djem, dat nog mooiere mozaïeken heeft dan het Bardomuseum. Op het onderstaande mozaïek staan murexschelpen, waar men purper van maakte. Ik kan me niet herinneren dat ooit op een mozaïek gezien te hebben.

Nog een mozaïek, of althans een detail, uit het museum van El-Djem: een griffioen met een slang en een dolfijn.

Monastir

Monastir, het antieke Ruspina (waar Julius Caesar een nederlaag leed), heeft een mausoleum voor Habib Bourguiba en een ribat ofwel kustverdedigingskasteel. Dat geniet enige bekendheid omdat enkele scènes uit Life of Brian er zijn opgenomen. Er is ook een klein museum van Arabische kunst, waar Koptisch textiel is te zien, gemaakt door Egyptische christenen. Hoe dat in Tunesië is gekomen, weet ik niet. Rechts kijken twee dieren te vechten, maar wat links gebeurt, is me een raadsel.