Israël en de Palestijnse gebieden (2)

On juli 25, 2023augustus 31, 2023 door Jona LenderinginArcheologie, Geschiedenis, Romeinse Keizerrijk, Toerisme15 reacties

Caesarea Maritima, een van de mooiste opgravingen in Israël

In mijn vorige stukje behandelde ik de plekken waar je de Bronstijd en IJzertijd van Israël en Juda kon bekijken. Dat waren twee koninkrijkjes in de marge van een gestaag groeiend Mesopotamisch wereldrijk. De Assyriërs lijfden rond 724 v.Chr. het noordelijke rijk, Israël dus, in en toen de Babyloniërs de macht hadden overgenomen in Mesopotamië, onderwierpen zij in 586 het zuidelijke, Juda. De Judese bevolking belandde door deportatie in Babylonië maar mocht later, toen aan het hoofd van het oosterse wereldrijk een Perzische dynastie stond, terugkeren. Later namen de Macedoniërs de macht over in het Nabije Oosten.

Ik heb weleens gelezen dat het verblijf in Babylonië de Joden voorgoed een gevoel heeft gegeven dat ze in den vreemde konden wonen en toch één volk blijven. De terugkeer naar Jeruzalem was dan een eeuwenlange, gedeelde en verbindende droom. Ik houd niet van speculaties over eeuwenlange continuïteiten, maar erken dat het een zekere aannemelijkheid heeft. Al lijkt bewijs me lastig.

Lees verder “Israël en de Palestijnse gebieden (2)” →

Het teken van Jona (2)

On februari 5, 2023mei 2, 2023 door Jona LenderinginArcheologie, Bijbel, Christendom, Geschiedenis, Jodendom3 reacties

[Tweede deel van een blog over het Teken van Jona. Het eerste deel was hier.]

De bedoeling

Er zijn, zoals gezegd, verschillende mogelijkheden om “het teken van Jona” te duiden:

een door de profeet gegeven waarschuwing voor de verwoesting van een stad,
de door Jona ontvangen les dat de heidenen zo beroerd niet waren
de boodschap dat je je maar niet tegen Gods opdrachten moest verzetten.

Lees verder “Het teken van Jona (2)” →

Kersthoax: Het huis van Jezus

On november 27, 2020juli 27, 2022 door Jona LenderinginArcheologie, Christendom, Geschiedenis, Jodendom, Wetenschapscommunicatie17 reacties

Ik kon, betreffende de Tweede Hoofdwet van de Archeologie, niet méér op mijn wenken worden bediend dan door de Britse archeoloog Ken Dark. Hij kwam al eerder in het nieuws met de paashoax van dit jaar: Nazaret was groter dan gedacht. Nu lijkt hij een kersthoax voor te bereiden: hij heeft mogelijk het huis van Jezus’ ouders opgegraven!

Het is niet helemáál uit te sluiten, want de vroege christelijke gemeenschap zal de plek in ere hebben gehouden en hebben herinnerd. De vraag komt wel op waarom keizerin Helena er dan niet een archeologisch vindbare kerk overheen heeft gebouwd, zoals ze over het graf heeft gedaan. Het feit dat die vierde-eeuwse basiliek ontbreekt, suggereert vrij sterk dat de christenen destijds niet wisten waar het huis was geweest waar hun verlosser zijn jeugd had doorgebracht.

Lees verder “Kersthoax: Het huis van Jezus” →

Nazaret

On april 12, 2020juli 5, 2023 door Jona LenderinginArcheologie, Christendom, Geschiedenis, Jodendom, Midden-Oosten, Romeinse Keizerrijk, Wetenschapscommunicatie13 reacties

En nog een extra paashoax dit jaar. “Biblical story of Jesus possibly explained by excavations in his hometown of Nazareth”. De claim is dat de bewoners de Romeinse cultuur afwezen en zich in 70 na Chr. tegen de Romeinen verzetten. Het nieuws is vorige week naar buiten gebracht, zodat geen journalist tijd had om het te controleren en u het in een weekend met veel vrije tijd ongefilterd tot u neemt. De website die erin vliegt is LiveScience, doorgaans niet de allerslechtste, maar dit keer dienend als publicitair verlengstuk van Ken Dark, die een boek Roman-Period and Byzantine Nazareth and Its Hinterland verkocht moet krijgen.

Loop even mee.

“The researcher of the study also found that Nazareth was likely larger than thought during the time of Jesus.” Hier wordt een stropop omver geschoten. De archeologische resten van Nazaret zijn vrij marginaal en dat heeft aanleiding gegeven tot de theorie dat het een erg kleine nederzetting zou zijn geweest. Dit is altijd onzin geweest. Absence of evidence is immers geen evidence of absence. Er ligt een moderne nederzetting bovenop en archeologisch onderzoek is nogal lastig. Dus zijn er niet zoveel resten bekend, maar daaruit volgt niet dat het dorp heel klein was of, zoals het NRC Handelsblad eens claimde, niet bestond.

Lees verder “Nazaret” →

Uit Nazaret?! (2)

On augustus 14, 2014augustus 31, 2023 door Jona LenderinginArcheologie, Bijbel, Christendom, Geschiedenis7 reacties

Gisteren blogde ik over de verbazing waarmee mensen erop reageerden dat de messias niet uit Betlehem kwam maar uit Nazaret. Ik concludeerde dat Jezus vermoedelijk inderdaad afkomstig is uit Nazaret. Dat heeft echter vergaande gevolgen, en daarover heb ik het vandaag.

Jezus’ kwam namelijk uit een gebied met een heel behoudend karakter. Archeologen hebben vastgesteld dat in de Galilese dorpen het Romeinse aardwerk ontbreekt, wat opvallend is omdat het wel wordt gevonden in de kuststeden, Judea en het Overjordaanse. Aangezien de wegen prima waren en andere importproducten wél worden aangetroffen in Galilea, moet de verklaring zijn dat de boerenbevolking een afkeer had van alles wat Romeins was.

Lees verder “Uit Nazaret?! (2)” →

Uit Nazaret?! (1)

On augustus 13, 2014juli 18, 2023 door Jona LenderinginBijbel, Christendom, Geschiedenis, Jodendom17 reacties

Aan het begin van zijn evangelie vertelt Johannes hoe een van de eerste volgelingen van Jezus, Filippos, zijn vriend Natanaël zegt dat hij de messias heeft ontmoet: “Het is Jezus, de zoon van Jozef, uit Nazaret.” Natanaël reageert verbijsterd. “Uit Nazaret?! Kan dáár iets goeds vandaan komen?”

Als hij Jezus even later ontmoet, krijgt hij weliswaar een compliment voor zijn openhartigheid – in feite zegt de messias dat Natanaël een mensch is – maar hij krijgt geen antwoord op zijn vraag. Toch zullen meer mensen verbaasd zijn geweest dat de messias uit Nazaret kwam, een kleine voorstad van Sepforis.

Lees verder “Uit Nazaret?! (1)” →