Verliefd, verloren

De Selle

Een noot in een publicatie van vondsten uit Thuin waarvan ik de gegevens momenteel niet bij de hand heb, was de eerste keer dat me opviel dat er weer mensen zijn die denken dat de Sabis de Samber is. Terwijl het gaat om de Selle.

Wellicht verdient dat enige uitleg.

In het jaar 57 v.Chr. viel Julius Caesar de Belgen aan. Even ten noordwesten van het huidige Reims, aan de Aisne, versloeg hij zijn tegenstanders voor de eerste keer. Daarna rukte hij verder op tot hij bij de Nerviërs kwam, die de Romeinse bereden verkenners wisten te verrassen bij de rivier de Sabis. Dankzij de routine waarmee de legionairs reageerden, wonnen de Romeinen het gevecht. Korte tijd later veroverden ze het fort van de Aduatuci, dat is geïdentificeerd bij Thuin. De vraag is nu waar tussen de Aisne en Thuin de Sabis ligt. Het woord is een hapax, dat wil zeggen dat het maar één keer voorkomt in de antieke literatuur, en wel in Caesars eigen verslag.

Lees verder “Verliefd, verloren”

Het Scheermes van Ockham

Jacob Revius

Ik blogde gisteren over een vergissing in het Handelsblad.

Het leven van Jacob Revius valt grotendeels in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1658).

In heb in totaal negen reacties gehad. Zes mensen meenden dat de fout zit in het eerste getal en dat de schrijver de levensjaren van Revius verkeerd heeft weergegeven. De geleerde is geboren in 1586, en het is makkelijk daarvan 1568 te maken. Deze verklaring vind ik plausibel. De drie anderen meenden dat de vergissing zit in het tweede getal. Zij meenden dat de schrijver de duur van de oorlog heeft willen aangeven, en dat 1658 is getypt in plaats van 1648. Ook dat is plausibel.

Welke verklaring zou de juiste zijn? We kunnen hier het logische beginsel op loslaten dat bekendstaat als het Scheermes van Ockham. Het houdt in dat die verklaring de voorkeur verdient, die de minste aannames nodig heeft. Dit principe is geformuleerd door de middeleeuwse filosoof Willem van Ockham.

Lees verder “Het Scheermes van Ockham”