Tag: Antwerpen

Precolumbiaanse kunst

On door Jona LenderinginCultuur, Geschiedenis, Musea, Toerisme10 reacties
Azteekse watergodin uit Mexico

Ongetwijfeld woedt er discussie over de vraag of we de geschiedenis van de Amerika’s vóór de komst van Columbus nog moeten aanduiden als “precolumbiaans”. Zoals alle historische periodiseringen verheldert én verdoezelt ook dit etiket. Ja, de komst van mensen van overzee was een schok, een breuk. Nee, er waren continuïteiten.

Schok en continuïteit

De klap van de Spaanse aanwezigheid was in elk geval onvoorstelbaar. De conquistadores kwamen met schepen, paarden, kanonnen, christendom, gouddorst en het pokkenvirus. De mensen in Midden-Amerika, die leefden in wat wij het Chalcolithicum zouden noemen, konden zich geen voorstelling maken van wat hun te wachten stond. Vermoedelijk begrepen ze het evenmin nadat Hernán Cortés, samen met de Tlaxcalteca’s en de Texcoca’s, de hoofdstad Tenochtitlan had verwoest. De ervaren schok schiep ruimte voor de snelle verspreiding van het christendom en de Spaanse taal.

Lees verder “Precolumbiaanse kunst” →

Het bombardement op Mortsel

On door Dirk ZwyseninGeschiedenis15 reacties
Ravage van het bombardement op Mortsel (© P. K. Kropf, Antwerpen, MAS, Collectie Meathouse, AV.1943.031.033-106.)

Wanneer het gaat om bombardementen in de Lage Landen denkt men spontaan aan Rotterdam in mei 1940 of Antwerpen onder de V-bommen. Minder bekend is het drama dat zich voltrok in Mortsel op 5 april 1943, vandaag tachtig jaar geleden.

Mortsel is dan een verstedelijkte gemeente net ten zuiden van Antwerpen. Er zijn verschillende scholen. Aan de rand liggen enkele fabrieken en het vliegveld van Deurne. Deze combinatie zal op een lentedag in 1943 uiterst dodelijk blijken.

Het vliegveld wordt door de bezetter vooral gebruikt om vliegtuigen te testen en te herstellen. Dat gebeurt in de nabijgelegen voormalige Minerva-autofabriek, die de Duitsers omvormen tot Frontreparaturbetrieb Erla VII. Een gedroomd doelwit voor een geallieerd bombardement.

Lees verder “Het bombardement op Mortsel” →

Egypte in Antwerpen: de Levende Zon der Belgen

On door Jona LenderinginGeschiedenis, Oud Egypte, Toerisme8 reacties
De Egyptische tempel in de dierentuin van Antwerpen

Een kleine maand geleden was ik in Antwerpen, waar ik al jaren de dierentuin eens wilde bezoeken. Verschillende gebouwen zijn, zoals een park van een ruime eeuw oud betaamt, gebouwd in historische stijl. De ingang van het reptielenhuis/aquarium lijkt op een Romeins tempeltje, er is een café in Louis XVI-stijl en ik zag een okapi komen uit een gebouw in Moorse stijl. Het leukst is echter de Egyptische tempel die Charles Servais in 1856 ontwierp en die u hierboven ziet.

Zoals alle Nachleben is ook in Antwerpen de inspiratie oppervlakkig en niet  wezenlijk. Ze beperkt zich tot een façade. Het eigenlijke gebouw is niet uit Egyptische steen opgetrokken en heeft zelfs de structuur van een Romeinse basilica. Dat maakt natuurlijk niet uit: het oog wil ook wat en het oogt uitstekend. De ontwerper van de schilderingen, de oriëntalist L. Delguer, baseerde zich dan ook op tekeningen van de Duitse egyptoloog Richard Lepsius.

Lees verder “Egypte in Antwerpen: de Levende Zon der Belgen” →

De kleurenkladder in Antwerpen

On door Jona LenderinginCultuur20 reacties

Vorig weekend was ik in Antwerpen. Ik houd van die stad. Er is een haven en dan ben ik al snel tevreden, maar Antwerpen heeft net iets méér.

Nou ja, vrij veel meer eigenlijk, zoals allerlei kleine theaters, de Schelde, een dierentuin waarover ik nog eens zal bloggen, het stadspark, boekhandel De Groene Waterman, het huis van Rubens, Lange Wapper, de Boerentoren, de Dulle Griet, het station Antwerpen-Centraal, diamanten, leuke mensen die weleens reageren op mijn blog, Joachim Stiller, een Plantin-Moretus, het vergeten punt waar Van Speijk zichzelf opblies, het stadhuis, Ken Broeders, café De Klok, de Meir, de AVRA, een joodse wijk, het Museum aan de Stroom, Elsschot, de Sint-Carolus Borromeuskerk, Semini, een mooie schouwburg, een Begijnhof, de Sint-Anna-tunnel, friet patat, het Havenhuis, een station dat Luchtbal heet, de nieuwbouw aan de Teniersplaats, de OLV-kerk, de Botanische tuin.

Lees verder “De kleurenkladder in Antwerpen” →

We moeten Antwerpen helpen, echt

On door Jona LenderinginAmsterdam, Cultuur, Dagelijks leven39 reacties
Het Steen.

In Antwerpen, een van de boeiendste steden van België, is wat ophef ontstaan over de aanbouw van een terminal voor cruiseboten. Die komt naast het Steen. Die van Antwerpen zijn er niet heel gelukkig mee.

Toch moet me van het hart dat het goed is dat er toeristen gaan naar Antwerpen. Ik zeg dat vanuit historisch schuldbewustzijn; wij Amsterdammers lieten ooit de Westerschelde afsluiten om te verhinderen dat Antwerpen onze concurrent werd. En toen dat niet langer ging vaardigden we Jan van Speijk af. Als Amsterdammers hebben we dus iets goed te maken. Vandaar dat ik internationale reizigers graag  verwijs naar de mooie stad aan de Schelde.

Lees verder “We moeten Antwerpen helpen, echt” →

De begraafplaats van Berchem

On door Dirk ZwyseninCultuur, Toerisme17 reacties

Een kennis van me trekt op vakantie graag naar de supermarkt. Het intrigeert hem hoe die er anders uit ziet dan thuis. Ik heb hetzelfde met begraafplaatsen, een meer neutrale maar o zo banale naam voor kerkhof.

Ik leid u graag rond op dat van Berchem, in de zuidrand van Antwerpen.

Heowel klein vergeleken met het ruime en groene Schoonselhof, waar u onder andere de graven van Hendrik Conscience, Paul Van Ostaijen en Hubert Lampo vindt, biedt het toch een blik op de recente geschiedenis van stad en land.

Lees verder “De begraafplaats van Berchem” →

De Reie tegen de Schelde

On door Dirk ZwyseninCultuur, Dagelijks leven19 reacties
Royal Antwerp FC

[Vandaag een bijdrage over voetbal van een van de vaste gasten in de reageerpanelen van deze blog: Dirk Zwysen uit Antwerpen.]

Trouwe lezers van dit blog knipperen niet meer met de ogen als ze lezen over meervoudige attestatie, seriatie, isotopenonderzoek en het vermoedelijk verzonnen woord röntgenfluorescentiespectrometrie (kom nou). Allemaal zeer rationele manieren om licht te werpen op de Oudheid. Maar hoe betrouwbaar ook, deze methoden schieten tekort als we de Oudheid willen ervaren. Hoe was het om naar de wagenrennen te gaan en de roden te zien winnen? Hoe voelde het als een triomftocht passeerde? Wat ging er door het hoofd van de hoplieten bij Marathon? Voor zulks einfühlen trekt een beetje onderzoeker naar de voetbal (door Nederlanders foutief het voetbal genoemd).

Nu dient men zich uiteraard niet te begeven naar het eerste het beste stadion, maar naar een authentieke voetbaltempel. In de Lage Landen is uw beste optie een bezoek aan het Bosuilstadion in Antwerpen, de thuisbasis van de Royal Antwerp FC.

Lees verder “De Reie tegen de Schelde” →

Literaire quiz (10)

On door Jona LenderinginLiteratuur, Nederlands24 reacties

Hoewel er weinig van valt te herkennen, is dit historische grond: hier is iets verschrikkelijks gebeurd. (De bouwwerkzaamheden zijn overigens van recenter datum.)

De gebeurtenis is door talloze auteurs herdacht. Maar wat is hier gebeurd? Noem dus de plaats – ik vermoed dat dit er snel uitkomt – en noem de gebeurtenis met het juiste dodental. De literaire uitingen hoeft u niet te noemen, want die zijn niet te harden. (Eigenlijk is het vandaag dus minder een literaire dan een historische quiz.)

De vaste lezers van deze blog kennen de prijs: eeuwige roem. Het Nationaal Archief en Archive.org maken geregeld backups van deze site, dus uw knappe antwoord zal nog tot mensenheugenis terug te vinden zijn.

Literaire quiz (5)

On door Jona LenderinginLiteratuur, Nederlands18 reacties
Antwerpen, Kloosterstraat

Een nieuw jaar, een nieuwe literaire quiz. Meestal plaats ik een foto en mag u raden waar het is en welk boek en auteur erbij horen. De prijs is de onsterfelijke roem dat u het goede antwoord weet, een roem die waarlijk onsterfelijk zal zijn omdat het Nationaal Archief van deze website een backup bijhoudt. En anders is er de backup in Archive.org waar uw goede antwoord bewaard zal blijven.

Vandaag doe ik het iets anders: de plaats verraadt ik alvast en dat is ook logisch want u kunt rechts op de foto het straatnaambordje lezen. Dit is de Kloosterstraat in Antwerpen. De vraag is wat deze straat heeft te maken met deze regel uit de Bijbel:

Lees verder “Literaire quiz (5)” →

Literaire quiz (4)

On door Jona LenderinginLiteratuur, Nederlands11 reacties

Vandaag een nieuwe aflevering in mijn kleine reeks literaire quizzen, waarin ik u laat raden welk boek wordt geïllustreerd door een foto (één, twee, drie). Welbeschouwd een rare quiz, want in feite doodt het bij de lectuur van pakweg Heart of Darkness uw fantasie als ik u een foto zou tonen van het gebouw dat Joseph Conrad ertoe bracht een Europese hoofdstad te typeren als een “sepulchral city”. De auteur gebruikte niet voor niets een metafoor, hij wilde een gevoel of een beeld bij u oproepen, hij wilde uw fantasie het werk laten doen.

Van de andere kant: er zijn boeken die echt heel duidelijk een stad tot thema hebben (Ulysses, De stad der wonderen). Harry Mulisch beschrijft ergens het Pantheon als zonnewijzer en dan helpt een foto van dat gebouw wel degelijk. Vandaag een soortgelijke foto: een halteplaats langs een spoorlijn. In welke roman speelt deze plek een belangrijke rol?

Lees verder “Literaire quiz (4)” →