Egypte in Antwerpen: de Levende Zon der Belgen

De Egyptische tempel in de dierentuin van Antwerpen

Een kleine maand geleden was ik in Antwerpen, waar ik al jaren de dierentuin eens wilde bezoeken. Verschillende gebouwen zijn, zoals een park van een ruime eeuw oud betaamt, gebouwd in historische stijl. De ingang van het reptielenhuis/aquarium lijkt op een Romeins tempeltje, er is een café in Louis XVI-stijl en ik zag een okapi komen uit een gebouw in Moorse stijl. Het leukst is echter de Egyptische tempel die Charles Servais in 1856 ontwierp en die u hierboven ziet.

Zoals alle Nachleben is ook in Antwerpen de inspiratie oppervlakkig en niet  wezenlijk. Ze beperkt zich tot een façade. Het eigenlijke gebouw is niet uit Egyptische steen opgetrokken en heeft zelfs de structuur van een Romeinse basilica. Dat maakt natuurlijk niet uit: het oog wil ook wat en het oogt uitstekend. De ontwerper van de schilderingen, de oriëntalist L. Delguer, baseerde zich dan ook op tekeningen van de Duitse egyptoloog Richard Lepsius.

Lees verder “Egypte in Antwerpen: de Levende Zon der Belgen”

De kleurenkladder in Antwerpen

Vorig weekend was ik in Antwerpen. Ik houd van die stad. Er is een haven en dan ben ik al snel tevreden, maar Antwerpen heeft net iets méér.

Nou ja, vrij veel meer eigenlijk, zoals allerlei kleine theaters, de Schelde, een dierentuin waarover ik nog eens zal bloggen, het stadspark, boekhandel De Groene Waterman, het huis van Rubens, Lange Wapper, de Boerentoren, de Dulle Griet, het Centraal Station, diamanten, leuke mensen die weleens reageren op mijn blog, Joachim Stiller, een Plantin-Moretus, het vergeten punt waar Van Speijk zichzelf opblies, het stadhuis, Ken Broeders, café De Klok, de Meir, de AVRA, een joodse wijk, het Museum aan de Stroom, Elsschot, de Sint-Carolus Borromeuskerk, Semini, een mooie schouwburg, een Begijnhof, de Sint-Anna-tunnel, friet patat, het Havenhuis, een station dat Luchtbal heet, de nieuwbouw aan de Teniersplaats, de OLV-kerk, de Botanische tuin.

Lees verder “De kleurenkladder in Antwerpen”

We moeten Antwerpen helpen, echt

Het Steen.

In Antwerpen, een van de boeiendste steden van België, is wat ophef ontstaan over de aanbouw van een terminal voor cruiseboten. Die komt naast het Steen. Die van Antwerpen zijn er niet heel gelukkig mee.

Toch moet me van het hart dat het goed is dat er toeristen gaan naar Antwerpen. Ik zeg dat vanuit historisch schuldbewustzijn; wij Amsterdammers lieten ooit de Westerschelde afsluiten om te verhinderen dat Antwerpen onze concurrent werd. En toen dat niet langer ging vaardigden we Jan van Speijk af. Als Amsterdammers hebben we dus iets goed te maken. Vandaar dat ik internationale reizigers graag  verwijs naar de mooie stad aan de Schelde.

Lees verder “We moeten Antwerpen helpen, echt”

De begraafplaats van Berchem

Een kennis van me trekt op vakantie graag naar de supermarkt. Het intrigeert hem hoe die er anders uit ziet dan thuis. Ik heb hetzelfde met begraafplaatsen, een meer neutrale maar o zo banale naam voor kerkhof.

Ik leid u graag rond op dat van Berchem, in de zuidrand van Antwerpen.

Heowel klein vergeleken met het ruime en groene Schoonselhof, waar u onder andere de graven van Hendrik Conscience, Paul Van Ostaijen en Hubert Lampo vindt, biedt het toch een blik op de recente geschiedenis van stad en land.

Lees verder “De begraafplaats van Berchem”

De Reie tegen de Schelde

[Vandaag een bijdrage over voetbal van een van de vaste gasten in de reageerpanelen van deze blog: Dirk Zwysen uit Antwerpen.]

Trouwe lezers van dit blog knipperen niet meer met de ogen als ze lezen over meervoudige attestatie, seriatie, isotopenonderzoek en het vermoedelijk verzonnen woord röntgenfluorescentiespectrometrie (kom nou). Allemaal zeer rationele manieren om licht te werpen op de Oudheid. Maar hoe betrouwbaar ook, deze methoden schieten tekort als we de Oudheid willen ervaren. Hoe was het om naar de wagenrennen te gaan en de roden te zien winnen? Hoe voelde het als een triomftocht passeerde? Wat ging er door het hoofd van de hoplieten bij Marathon? Voor zulks einfühlen trekt een beetje onderzoeker naar de voetbal (door Nederlanders foutief het voetbal genoemd).

Nu dient men zich uiteraard niet te begeven naar het eerste het beste stadion, maar naar een authentieke voetbaltempel. In de Lage Landen is uw beste optie een bezoek aan het Bosuilstadion in Antwerpen, de thuisbasis van de Royal Antwerp Football Club.

Lees verder “De Reie tegen de Schelde”

Literaire quiz (10)

Hoewel er weinig van valt te herkennen, is dit historische grond: hier is iets verschrikkelijks gebeurd. (De bouwwerkzaamheden zijn overigens van recenter datum.)

De gebeurtenis is door talloze auteurs herdacht. Maar wat is hier gebeurd? Noem dus de plaats – ik vermoed dat dit er snel uitkomt – en noem de gebeurtenis met het juiste dodental. De literaire uitingen hoeft u niet te noemen, want die zijn niet te harden. (Eigenlijk is het vandaag dus minder een literaire dan een historische quiz.)

De vaste lezers van deze blog kennen de prijs: eeuwige roem. Het Nationaal Archief en Archive.org maken geregeld backups van deze site, dus uw knappe antwoord zal nog tot mensenheugenis terug te vinden zijn.

Literaire quiz (5)

Antwerpen, Kloosterstraat

Een nieuw jaar, een nieuwe literaire quiz. Meestal plaats ik een foto en mag u raden waar het is en welk boek en auteur erbij horen. De prijs is de onsterfelijke roem dat u het goede antwoord weet, een roem die waarlijk onsterfelijk zal zijn omdat het Nationaal Archief van deze website een backup bijhoudt. En anders is er de backup in Archive.org waar uw goede antwoord bewaard zal blijven.

Vandaag doe ik het iets anders: de plaats verraadt ik alvast en dat is ook logisch want u kunt rechts op de foto het straatnaambordje lezen. Dit is de Kloosterstraat in Antwerpen. De vraag is wat deze straat heeft te maken met deze regel uit de Bijbel:

Lees verder “Literaire quiz (5)”

Literaire quiz (4)

Vandaag een nieuwe aflevering in mijn kleine reeks literaire quizzen, waarin ik u laat raden welk boek wordt geïllustreerd door een foto (één, twee, drie). Welbeschouwd een rare quiz, want in feite doodt het bij de lectuur van pakweg Heart of Darkness uw fantasie als ik u een foto zou tonen van het gebouw dat Joseph Conrad ertoe bracht een Europese hoofdstad te typeren als een “sepulchral city”. De auteur gebruikte niet voor niets een metafoor, hij wilde een gevoel of een beeld bij u oproepen, hij wilde uw fantasie het werk laten doen.

Van de andere kant: er zijn boeken die echt heel duidelijk een stad tot thema hebben (Ulysses, De stad der wonderen). Harry Mulisch beschrijft ergens het Pantheon als zonnewijzer en dan helpt een foto van dat gebouw wel degelijk. Vandaag een soortgelijke foto: een halteplaats langs een spoorlijn. In welke roman speelt deze plek een belangrijke rol?

Lees verder “Literaire quiz (4)”

Vijftig jaar AVRA

Wrijfschaal uit Antwerpen
Wrijfschaal, opgegraven door de Antwerpse Vereniging voor Romeinse Archeologie.

Het Römisch-Germanisches Museum te Keulen, het Archeologischer Park bij Xanten, het standbeeld van Ambiorix in Tongeren, de restanten van de Romeinse stadsmuur achter het casino van Nijmegen, de tempelfaçade in het centrum van Aken, het ruïneveld in Bavay, het ruiterstandbeeld van Corbulo in Voorburg: dat deze steden een Romeins verleden hebben, kan geen bezoeker ontgaan.

Het is niet helemáál onbegrijpelijk dat je Antwerpens Romeinse verleden niet eveneens herkent. Het zestiende-eeuwse verleden trekt nu eenmaal meer de aandacht dan de schaarse archeologische resten. Boven de poort tot het Steen is in de Middeleeuwen een Romeins reliëf ingemetseld, en niet veel verderop zijn, bij de bouw van een parkeergarage, voorwerpen opgegraven die suggereren dat hier een chique gebouw heeft gestaan. De mooie schaal hierboven bijvoorbeeld.

Lees verder “Vijftig jaar AVRA”

Muziekhinder

antwerpen_pianist
De Antwerpse pianist

Een tijdje geleden ben ik overvallen en beroofd van mijn portefeuille. (Voor mijn lieve moeder, die deze blog leest: de schade was gering.) Het geval wilde echter dat ik die avond moest spreken in Antwerpen, een plaats die ook zonder de komende verhoging van de treinprijs niet zo makkelijk is te bereiken als je niet beschikt over contant geld en niet kunt pinnen. Een aardige taxichauffeur vervoerde me desondanks, terwijl de organisatie die me had uitgenodigd de rekening voldeed en me het geld leende om mijn hotel te betalen.

Hadden de criminelen mijn vertrouwen in de mensheid nogal beschadigd, de chauffeur en de vriendelijke penningmeester deden veel om het te herstellen. Desondanks voelde ik me rottig toen ik de volgende ochtend de trein naar Nederland moest gaan nemen. Het is een saaie reis en ik wist dat ik zou gaan piekeren.

En toen klonk de muziek.

Lees verder “Muziekhinder”