Zomaar wat boeken

Ik had vandaag eigenlijk willen bloggen over archaic survivals. Het is immers maandag en mijn methodologische blogjes plan ik nu eenmaal voor die dag. Alleen klikte ik het stukje vrijdag al weg en staat het nu al online. Dus ik blog maar even over het dichtstbijzijnde onderwerp dat voorhanden is. Dat zijn de boeken tussen bureau en bed.

Signalementen dus van wat ik nu aan het lezen ben. En voor het goede begrip: signalementen zijn geen recensies, zelfs al geven onze kranten tegenwoordig slechts 700 woorden voor wat ze recensie noemen. Degenen die geen zin hebben in onbenullige signaleringen dat boeken bestaan, hoeven niet verder te lezen. Hun bied ik een leuk muziekje.

Lees verder “Zomaar wat boeken”

Boekentips voor de feestdagen

Muurschildering bij Nineveh, Irak

[U hebt nog een paar dagen voor uw Sint-Nikolaas-aankopen. Mijn boekhandelaar geeft u wat tips. Het eerstgenoemde boek ben ik momenteel zelf aan het lezen en ik vind het erg prettig. JL]

Over het ontstaan en bestaan van het christendom in een wereld van heidenen en Joden schreef de Vlaamse auteur Daniël de Waele het boek Ontluikend Christendom. Cultuurgeschiedenis van een nieuwe religie in de Griekse-Romeinse wereld (meer).

Emeritus hoogleraar Emily Hemelrijk maakte een vertaling van haar eerder in het Engels uitgegeven boek over Romeinse vrouwen. Verborgen levens, publieke figuren gaat over de rol van vrouwen in allerlei openbare functies, en waar we uit de meeste geschreven bronnen geen informatie over krijgen.

Lees verder “Boekentips voor de feestdagen”

(Reclame voor mijn eigen boeken)

Wat een mooi toeval: terwijl er een lockdown nadert, nadert ook het feest van Sint-Nikolaas.  De dreigend lege decemberavonden kunt u vullen door uzelf en uw naasten een mooi boek cadeau te doen. En omdat u op mijn blog bent, attendeer ik u op

  • Het visioen van Constantijn: waarin Vincent Hunink en ik uitleggen dat er van de legende weinig klopt en ook tonen hoe je met een antieke bron moet omgaan
  • Xerxes in Griekenland: waarin ik aangeef wat te weten valt over de Perzische poging de Griekse stadstaten te onderwerpen en tevens beschrijf hoe kwakhistorische “inzichten” na 9/11 terug zijn gebracht
  • Bedrieglijk echt: waarin ik beschrijf wat de mogelijkheden zijn van de papyrologie, een van de fascinerendste oudheidkundige deelgebieden
  • Of bestel alvast Hannibal in de Alpen, waarin ik én vertel waarom we niets weten kunnen over de plek waar de Karthaagse generaal Italië binnentrok én toon hoe veelkleurig het oudheidkundig bewijsmateriaal is. Dit boek verschijnt in januari.

Lees verder “(Reclame voor mijn eigen boeken)”

Romeinse wegen

Een boek waaraan je zelf hebt meegewerkt, dat kun je natuurlijk niet recenseren. Als je iets positiefs zegt, sta je onder verdenking een bevriende schrijver een handje te willen helpen; als je iets negatiefs zegt, heb je de auteur een rotstreek geleverd door niet tijdig te waarschuwen. Dat weerhoudt me er niet van uw aandacht te vragen voor een net verschenen boek van Robert Nouwen, die alles weet over het Romeinse erfgoed in Haspengouw, dus zeg maar de omgeving van Tongeren. Zijn nieuwste boek heet De Romeinse heerbaan. De oudste weg door de Lage Landen.

Via Vipsania

Die oudste weg is die van de Romeinse havensteden aan het Kanaal via Kassel, Velzeke, Asse, Tienen, Tongeren, Maastricht, Heerlen en Jülich naar Keulen. Je moet je een Romeinse weg niet voorstellen als alleen maar een al dan niet geplaveide straat. Het is een brede corridor door het landschap, met aan weerszijden de uitgestrekte landgoederen van grootgrondbezitters. Daar tussenin waren kleine en middelgrote boerderijen, dorpjes, stations om paarden te wisselen, herbergen en wat dies meer zij. En ook: compleet nieuwe steden op plaatsen waar voordien weinig mensen woonden. Het was dus niet alleen een weg, maar een complete streep romanisering dwars door iets dat aanvankelijk valt te typeren als een IJzertijdlandschap.

Lees verder “Romeinse wegen”

Welke Nederlandse boeken moet een Iraniër lezen?

Dat ik de zoon ben van een leraar Nederlands maakt mij nog niet tot kenner der letteren, maar toch: ik kreeg de vraag voorgelegd wat een Iraniër zou moeten lezen om wat van onze literatuur te leren kennen. Dat is zo makkelijk nog niet. Ooit heb ik geprobeerd het Graf te Blauwhuis van Gerard Reve uit te leggen aan een vluchtelinge die vloeiend Nederlands had leren spreken, maar het lukte niet om de afwisseling van aanstellerig melodrama, plagerige ironie en oprechte hartenkreet uitgelegd te krijgen.

Het probleem is natuurlijk dat elke roman, ieder gedicht, elk essay ontstaat op een specifiek moment en in een bepaalde culturele omgeving, en dat er nogal wat kennis van de West-Europese cultuurgeschiedenis is te overwinnen voor iemand die is opgegroeid in de islamitische republiek Iran. En als we ons dan niet willen beperken tot het inburgeringsniveau, maar iets dieper willen gaan, wordt het lastig. Maar toch, ik probeer het.

Lees verder “Welke Nederlandse boeken moet een Iraniër lezen?”

Handboeken, “companions” en encyclopedieën

Stik, mijn computer heeft kuren. En mijn laptop is niet waar ik ben. Ik maak het mezelf dus even makkelijk: u krijgt weer een van de filmpjes die ik onlangs maakte toen ik in zelfquarantaine was. Deze aflevering van “Zit een oudheidkundige met de rug naar een boekenkast” gaat over oudheidkundige boeken in het algemeen.

Handboek

Een oudheidkundige studie begint in principe met het knal uit de kop leren van een handboek, waarna de student op werkcolleges leert dat het allemaal ook heel anders valt uit te leggen en verneemt dat er problemen en complicaties zijn bij het proces van kennisverwerving.

Lees verder “Handboeken, “companions” en encyclopedieën”

Tsundoku

Ik heb een tweekamerwoning in een vrij oud huis, drie hoog achter. De voordelen zijn legio. Zo hoog in het huis is het er altijd prettig licht, ik heb geen rumoerige bovenburen (en geen andere rumoerige buren, trouwens), ik heb alle winkels op loopafstand, het is sowieso een prettige buurt. Tot de nadelen behoort dat de kamers, zo dicht onder een oud dak, nogal vochtig zijn. Calciumchloride is onvoldoende oplossing. Vandaar dat het niet als verrassing kwam dat een tijdje geleden een boekenkast instortte. Korte tijd later volgde een een tweede.

Tsundoku

Ik weet niet precies hoeveel boeken ik bezit. Lange tijd had ik twee rekken romans staan in het trappenhuis, tot hilariteit van de buren op de trap, maar op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik die boeken jarenlang nooit had ingekeken. Een deel ervan gaf ik aan kennissen, een deel ging naar boekenruilkastjes, een deel  belandde bij het oud papier. Nu ik toch bezig was, keek ik eens welke teksten online bestonden, en de papieren versies verdwenen eveneens uit huis. Allerlei stofnesten minder, één kast leeg die ik kon vullen met boeken uit de ingestorte kast, die naar het grof vuil kon. Helaas lijd ik aan tsundoku, dat wil zeggen dat ik sneller boeken verwerf dan ik kan lezen. Deels door aankoop, deels doordat weldoeners me weleens iets moois toestoppen.

Lees verder “Tsundoku”

Boeken, boeken, boeken

Een klein jaar geleden kreeg ik van een weldoener bovenstaande boeken uit de Budé-reeks cadeau, fijne uitgaven van klassieke teksten met Franse vertaling. Als ik de waarde van die schenking niet zou kennen, werd die me wel duidelijk toen ik onlangs twee exemplaren aanschafte en €180 kwijt was. Deze weldoener is echter niet de enige die me een plezier deed. Een bevriende classicus gebruikte de lockdown om zijn boekenbezit door te lopen en wat stofnesten af te stoten. Zo belandde het een en ander bij mij. Ik ben drie dagen bezig geweest het uit te zoeken. Gelukkig deed mijn goede vriend Richard, die net aan het verhuizen is, me een boekenkast cadeau. Nog een weldoener.

Ontdekkingen

Het is grappig te zien wat er zoal bestaat. Van sommige boeken zou ik het bestaan nooit hebben vermoed. De historicus in mij was blij te ontdekken dat Tim Cornell een moderne, driedelige uitgave heeft verzorgd van de fragmenten van de wat minder bekende Romeinse historici (Fragments of the Roman Historians). Ook heb ik nu toegang tot het Polybios-commentaar van F.B. Walbank, een schat aan informatie over een van de knapste historici uit de Oudheid. Ik ben bovendien nu de gelukkige bezitter van een recente vertaling van Curtius RufusGeschiedenis van Alexander van Macedonië. Allemaal ontdekkingen.

Lees verder “Boeken, boeken, boeken”

Uitnodiging: uw favoriete boek

Alweer een lockdown. Daar kunnen we het nog lang over hebben. We kunnen het er ook helemaal niet over hebben. Misschien is dat laatste zelfs beter, want we kunnen er tot de komende verkiezingen toch weinig aan veranderen.

Dat gezegd zijnde: we gaan een periode tegemoet die voor menigeen stressvol zal zijn. Bovendien zijn gangbare vormen van ontspanning, zoals museum- of theaterbezoek, nu niet langer toegestaan. Ik ben zelf momenteel erg druk met wat andere projecten, maar zal hier blijven bloggen. Ik nodig echter ook u uit om een bijdrage te leveren om deze plek de komende weken een plaats te laten zijn voor verstrooiing, vermaak en ontspanning.

Lees verder “Uitnodiging: uw favoriete boek”

Zes kerstmisgasten

Met kerstmis vertelt u uw ouders dat u bij uw schoonfamilie bent en u zegt uw schoonouders dat u bij uw ouders dineert. Aangezien de krant vol staat met gemakzuchtige jaaroverzichten en de TV dit jaar voor de vijfenzestigste keer Sissi vertoont – het dertiende lustrum – hoeft u slechts de telefoon uit te doen om te genieten van een goed boek. Zo heeft u elk jaar rustige feestdagen gehad.

Maar nu wil het kabinet dus, als ik het goed begrijp, dat u zes gasten ontvangt.

Om u te helpen stel ik u er zes voor waarmee u én uw broodnodige rust hebt én het kabinet ter wille bent.

Lees verder “Zes kerstmisgasten”