Interview met Marcel Hulspas

Een van de bekendste uitspraken over de profeet Mohammed is die van de Franse geleerde Ernest Renan (1823-1892), die zei dat het ontstaan van de islam niet had plaatsgevonden in het geheim, zoals bij zoveel religies het geval was geweest, maar in het volle licht van de geschiedenis. Voor iemand die geen hoge pet op had van de islam was dat een opmerkelijke uitspraak. Renan nam namelijk voetstoots aan dat de verhalen die moslims over hun profeet vertelden, bedoeld waren om letterlijk te worden genomen. Dat is maar de vraag. De verhaalcultuur was destijds een andere.

Maar er is meer aan de hand. Zo fantastisch goed is de vroege islam helemaal niet gedocumenteerd. De voornaamste bron is het Leven van de Profeet door Ibn Ishaq, geschreven ruim een eeuw na het overlijden van Mohammed. Het boek, in het Nederlands vertaald door Wim Raven, gaat terug op ouder materiaal dat lastig is te authenticeren. We zouden graag wat meer bronnen willen hebben die niet door gelovigen zijn geschreven.

Lees verder “Interview met Marcel Hulspas”

Interview

Voor wie mocht willen weten hoe het verder is gegaan na de publicatie van mijn boek Israël verdeeld: hieronder is een interview dat ik onlangs had met Job van Schaik en dat gisteren werd gepubliceerd in het Dagblad van het Noorden. Ik heb wel vaker interviews mogen geven, maar met deze tekst was ik heel, heel erg tevreden. Geen geneuzel over wie ik ben, gewoon de kern van het verhaal. De PDF is hier.

Interview Jim West

West en Zwingli
 Jim West en Zwingli

Wie schrijft over religie, heeft in elk geval altijd stof. Hij loopt echter ook altijd tegen hetzelfde probleem aan: er wordt zó verschillend gedacht over het hogere, dat het erg moeilijk is de ideeën van de ene gelovige uit te leggen aan een andere gelovige of aan een ongelovige. Daar komt nog bij dat de gemiddelde gelovige zijn eigen plan trekt en zich weinig gelegen laat liggen aan de officiële leer (zoals). Dit gebeurt bovendien vaker en vaker: we hebben een periode achter de rug van ontkerkelijking, waarin de officiële kerken met hun doordachte systemen zijn vervangen door ietsisme.

Dat wordt doorgaans beschouwd als een groei naar meer tolerantie – en daarvoor valt zeker iets te zeggen – maar er kleeft een nadeel aan. Ietsisme is minder doordacht en als mensen hun eigen visie niet goed kennen, wordt het moeilijker andere opvattingen te begrijpen. De ietsistische Nederlanders, voor wie religie een kwestie van “leven en laten leven” is, en atheïstische Nederlanders, die niets van religie willen weten, kunnen zich geen houding geven ten opzichte van mensen voor wie religie allesoverheersend is. Het is denkbaar – al weet ik niet hoe ik het zou moeten bewijzen – dat tolerantie via overreactie omslaat in haar tegendeel. Indien dit zo is, dan kan theologie een nuttig vak zijn om begrip op te bouwen – een begrip dat overigens geen tolerantie hoeft te zijn en zeker geen acceptatie.
Lees verder “Interview Jim West”